از علم ثروت‌اندوزی کنیم
غلامرضا اخوان ـ فعال دانش‌بنیان در استان اصفهان
مهم بودن استقرار در تهران برای دانش‌بنیان‌ها از یک‌سو و معضلات استانی از سوی دیگر، سد راه‌حل معضلات استان‌ها با توان دانش‌بنیان‌ها شده است. بسیاری از فعالان دانش‌بنیانی معتقدند که تهران مدینه فاضله فناوران نیست و امروز باتوجه به چالش‌های عدیده زیست‌محیطی، بهتر است از توان فناوران برای حل این دست از چالش‌ها چاره‌جویی کنیم. باتوجه به اینکه اصفهان یکی از صنعتی‌ترین استان‌های کشور است، چند دهه‌ای می‌شود که مردم این استان، متحمل آثار زیانبار انتشار آلاینده‌های صنعتی شده‌اند.
با اینکه رشد شرکت‌های بزرگ صنعتی، کمک شایسته‌ای به استقلال و خودکفایی کشور کرده‌اند، اما از یک‌سو بلای جان مردم این استان هم شده‌اند، چراکه تعداد روزهای هوای پاک سال به سال کمتر می‌شود و به‌مراتب هوای اصفهان از تهران که یکی از آلوده‌ترین شهرهای ایران است، آلوده‌تر شده است. بی‌شک تمامی این آثار زیست‌محیطی به استقرار انواع صنایع در استان اصفهان برمی‌گردد.
توسعه این صنایع برای مردم ساکن در استان اصفهان مضر است و امروز وقت آن رسیده که به‌دنبال واحدهایی با فناوری بالا نظیر دانش‌بنیان برویم؛ چراکه فناوری و دانش، خود راهکاری برای کاهش آلایندگی صنایع در استان‌ها است و اغلب به‌عنوان اشتغال سبز شمرده می‌شود. ثابت شده است که اغلب شرکت‌های داروسازی جزو صنایع سبز به‌شمار می‌روند. گفتنی است، بزرگ‌ترین شرکت‌های داروسازی دنیا از سیستم‌های تاسیساتی بسیار پیشرفته برخوردارند و هیچ‌گونه آلودگی در اطراف آنها یافت نشده است.
قطعا وجود دانشگاه‌های صنعتی و قرارگیری اصفهان در مسیر بینابین دیگر استان‌ها به‌عنوان شاهراه مبادلاتی، دلیل دیگری برای انفجار صنعتی این استان است.
باتوجه به تعداد بالای فارغ‌التحصیلان و وجود دانشگاه‌های مهم صنعتی و علمی، همچنین تعداد بالای شرکت‌های دانش‌بنیان، باید کاری کنیم که نه‌تنها نگذاریم صنایع آلوده‌کننده، رشد پیدا کنند، بلکه باید با گسترش و توسعه شرکت‌های دانش‌بنیان از این میزان آلودگی بکاهیم. در واقع، باید با هدف استفاده و بهره‌گیری از انرژی فناوران و دانش‌بنیان و حتی فارغ‌التحصیلان رشته‌های معتبر که اغلب بانو هستند، نهایت استفاده را در صنعت و تولید ببریم.
برای نجات مردم استان اصفهان از ابتلا به انواع بیماری‌های متاثر از انتشار آلاینده‌ها و برای بقای این استان به‌گونه‌ای که زندگی در آن جریان یابد، باید به‌سمت دانش‌بنیان شدن برویم. به‌اعتقادمن، برگزاری نمایشگاه «فن‌نما» می‌تواند بستری برای اشاعه اهداف و نگرش‌های گفته‌شده باشد.
اگر تمام پروژه‌هایی که منجر به خشک شدن زاینده‌رود شده‌اند، مسکوت می‌شدند، امری بجا بود، چراکه اقتصاد با گردشگری راه نجاتی داشت و می‌توانست سالیان طولانی هزاران توریست را به کشور بکشاند. علاوه بر آن، تاثیر جدی در سلامت روح و روان مردم دارد، اما بی‌برنامگی‌ها باعث شده است سرمایه‌های زیست‌محیطی نابود شوند.
افزایش اشتغال باید در شرکت‌های دانش‌بنیان اتفاق بیفتد و به‌تدریج به‌سمت فناوری‌های های‌تک برویم. بهتر است اشتغال در شرکت‌های دانش‌بنیان ایجاد شود، نه در صنایع آلوده‌ساز و به توسعه شرکت‌های با رویکرد سبز با تسهیلات مهم بپردازیم. از آنجایی که شرایط نامناسب زیستی در اصفهان منجر به مهاجرت شمار زیادی از شهروندان اصفهانی شده، خوب است که اندوخته‌های علمی پژوهشگران را تبدیل به ثروت کنیم؛ بی‌شک این از توان دانش‌بنیان‌ها برمی‌آید.
متاسفانه امروز در استان اصفهان نظیر دیگر استان‌های کشور، تعداد فارغ‌التحصیلان دانشگاهی در رشته‌های داروسازی بیشتر از کارگران ساده است. بنابراین، رشد دانش‌بنیان‌ها به‌ویژه در حوزه فناوری اطلاعات در استان اصفهان، امری حیاتی است. نباید دل به توسعه صنایع فولاد و ذوب‌آهن خوش کرد. بی‌شک نمایشگاه «فن‌نما» فرصت خوبی برای اشاعه چنین اطلاعاتی است. باید کاری کنیم شرکت‌هایی که از فناوری بالا و برخوردارند، بیشتر رشد کنند.
من معتقدم عدم‌بکارگیری درست از ظرفیت‌های دانشگاهی، جامعه نخبگان و پژوهشگران در بخش‌های مختلف از یک‌سو و همچنین نبود مدیریت واحد، برنامه‌محور، تصمیم‌ساز و منسجمی در حوزه پارک علم و فناوری استان‌ها در ادوار مختلف سبب شده تا حجم عظیمی از ظرفیت‌های علمی و دانش‌بنیان در بسیاری از استان‌ها موردغفلت واقع شود.
این در حالی است که به‌موجب ماده ۱۲ قانون جهش تولید دانش‌بنیان، استانداران سراسر کشور موظف شده‌اند در راستای حل مسائل بومی، منابع استانی و اختیارات خود را با اولویت تقویت فعالیت‌های نوآورانه با استفاده از توان شرکت‌های دانش‌بنیان و فناور در استان به‌کارگیرند.
