-

اهمیت طرح «بنزین برای همه»

محمدرضا کارگزار-کارشناس انرژی

اهمیت طرح «بنزین برای همه»

سازکار سهمیه‌بندی فردی منجر به بهره‌وری بیشتر سوخت و تشویق انتخاب‌های حمل‌ونقل هوشمندتر در بین مصرف‌کنندگان می‌شود و مصرف کلی بنزین را کاهش می‌دهد. بهره‌وری بیشتر سوخت و کاهش اتکا به بنزین به کاهش انتشار کربن و آلودگی هوا کمک می‌کند و اصلاحات، افراد را قادر می‌سازد تا با بهینه‌سازی الگوهای مصرف بنزین خود در پول‌شان صرفه‌جویی کنند و به‌طوربالقوه منجر به افزایش پس‌انداز خانوار و ثبات اقتصادی شود. اصلاحات پیشنهادی توزیع عادلانه یارانه‌ها را با تامین نیازهای همه افراد، صرف‌نظر از مالکیت خودرو یا سطح درآمد تضمین می‌کند. موضوع بنزین و یارانه‌های اعطایی به بنزین مشکل مهم حاکمیت اقتصادی ایران است. با فروش سهمیه‌ای که در قالب اعطای یارانه بنزین به هر خودرو انجام می‌شود، بخش بزرگی از مردم بدون خودرو نمی‌توانند از آن بهره ببرند، یعنی تقریبا ۵۰ درصد مردم هیچ یارانه‌ای دریافت نمی‌کنند. سیستم فعلی به‌نفع بخش قابل‌توجهی از جمعیتی که صاحب خودرو نیستند، نیست و همین امر باعث ایجاد نگرانی درباره عدالت و ناکارآمدی می‌شود. سیستم یارانه فعلی در درجه اول به‌نفع صاحبان خودرو است و بخش بزرگی از جمعیت را بدون هیچ مزیتی رها می‌کند. تخصیص یارانه براساس نیازهای فردی یا الگوهای مصرف نیست که منجر به توزیع ناعادلانه منابع می‌شود؛ همچنین شیوه فعلی اعطای یارانه بنزین منجر به افزایش تقاضا، ناکارآمدی و آسیب‌های زیست‌محیطی شود. در رابطه با راهکار اجرایی در این زمینه و حل معضل قاچاق و مصرف بالا را اصلاح یارانه انرژی در بخش بنزین و اعطای سهمیه‌های جدید مبتنی بر نفر نیز باید بگویم که جای اعطای یارانه بنزین به خودروها باید به هر فرد براساس نیاز حمل‌ونقل و ترجیحات خود سهمیه بنزین داده شود. در کنار این اصلاح، بازاری نیز شکل خواهد گرفت که در آن افراد بتوانند سهمیه‌های استفاده‌نشده خود را با دیگرانی که نیاز به بنزین اضافی دارند، معامله کنند. درباره مزایای سهمیه‌بندی بنزین فردی و طرح بنزین هم روشن است که با همسویی تخصیص یارانه‌ها با الگوهای مصرف فردی، می‌توان اقتصاد را بهینه کرد. افرادی که فراتر از الگوی بهینه، بنزین مصرف می‌کنند، باید نرخ بالاتری بپردازند و مصرف کارآمدتر را تشویق می‌کنند. اعطای سهمیه به افراد به‌جای خودرو، توزیع عادلانه یارانه‌ها را تضمین می‌کند و به‌نفع کسانی است که خودرو ندارند یا مصرف پایینی دارند. اصلاحات پیشنهادی نه‌تنها بی‌عدالتی موجود را اصلاح می‌کند، بلکه منافع اقتصادی را برای افراد ایجاد می‌کند و در عین حال، ثبات نرخ را برای صنعت حمل‌ونقل حفظ می‌کند و در نتیجه یک وضعیت برد ـ برد برای کشور ایجاد می‌کند. ثابت شده است که سیستم فعلی اعطای یارانه بنزین به خودروها با محدودیت دسترسی، نابرابری و انحرافات بازار مشکل‌ساز است. اصلاح پیشنهادی سهمیه‌های بنزین فردی و ایجاد بازار مبادلات سهمیه‌ای به این مسائل و در عین حال ارتقای کارآیی و پایداری اقتصادی می‌پردازد. این اصلاحات با همسو کردن تخصیص یارانه‌ها با الگوهای مصرف فردی، توزیع عادلانه منابع را تضمین و استفاده کارآمدتر و پایدارتر از بنزین را تشویق می‌کند. مزایای طرح بنزین برای همه از نظر کارآیی اقتصادی و عدالت‌اجتماعی نیز بسیار مهم و کاربردی است.

دیدگاهتان را بنویسید

بخش‌های ستاره دار الزامی است
*
*

آخرین اخبار

پربازدیدترین