در بحث معاینه فنی گرچه قوانین سختگیرانه‌ای وجود دارد، اما در عمل با مشکلاتی مواجهیم که تخلفاتی آشکار به‌شمار می‌روند. یک مورد از این تخلفات اجاره کاتالیزور خودرو است. البته تنها به این چالش که کاتالیزور را اجاره می‌دهند، نمی‌توان بسنده کرد و باید به مسائل کلی‌تر توجه کنیم. در حال‌حاضر گرانی به‌شدت نفس مردم را بریده و قطعاتی مانند کاتالیزور یک بخش کوچک از این ماجراست. حتی افرادی هستند که برای دریافت معاینه فنی، لاستیک خودرو خود را با لاستیک خودرو دیگری جابه‌جا می‌کنند که این مسئله به‌شدت خطرناک است. البته اینکه برخی افراد بدون آوردن خودرو به مراکز معاینه فنی موفق به اخذ معاینه فنی می‌شوند، یک موضوع کذب است، چراکه از خودرو باید در مرکز معاینه فنی عکسبرداری و در سیستم ثبت شود. پرداخت مبلغ اضافه و همچنین نادیده گرفتن عیوب مسئله دیگری است که نمی‌توان آن را رد کرد. وقتی قانون‌گذار خودش دچار چالش است، چرا باید از مردم انتقاد کند؛ یعنی اگر واقعا این مسئله وجود دارد در کنار استاندارد ۹۱۸۰ که به استاندارد معاینه فنی مربوط می‌شود باید این مورد در سازمان معاینه فنی رعایت شود. یک استاندارد تکمیلی دیگری هم داریم که به استاندارد ۹۱۸۲ معروف است. این استاندارد تکمیلی بیان می‌کند زمانی که شخص معاینه فنی را دریافت می‌کند و از مرکز معاینه فنی بیرون می‌آید تا پایان زمان و انقضای برگه معاینه فنی که در خودرو‌های سواری یک‌ سال و در خودرو‌های عمومی مانند اتوبوس‌ها ۳ تا ۶ ماه است، هزاران اتفاق رخ می‌دهد. در اینجا هم باید بازرسی‌های خاص وجود داشته باشد. بازرسی را در موارد درون‌شهری ‌سازمان شهرداری‌ها و در برون‌شهری‌ دفاتر کنترل ترافیک و راهداری‌ها و حمل‌و‌نقل جاده‌ای‌ انجام می‌دهند. اگر بخواهیم به اصل بازرسی‌ها توجه کنیم باید در سازمان‌های دولتی به‌دنبال آن باشیم.البته هر مشکلی راه‌حل خود را دارد. مسئله بازرسی بخش جدایی از این قصه است و در این میان، باید برای مبارزه با رانت هم تلاش کرد. داشتن راه‌حل یک بحث و داشتن همت برای مبارزه با این قبیل تخلفات، بحثی دیگر است. امروز در این برهه از زمان ما چه همت و تلاشی داریم؟ مقالاتی که در این‌ باره وجود دارد بیانگر این موضوع است که هزینه‌ بسیار زیادی به دولت برای جلوگیری از تصادفات جاده‌ای و خیابانی تحمیل می‌شود.

در موضوع رانندگی و تصادفات، ۴ مسئله مهم عامل انسانی، خودرو، جاده و محیط‌زیست دخالت دارند. درحال‌حاضر در کشور بیش از ۴ هزار نقطه حادثه‌خیز به لحاظ تصادف داریم. حتی می‌توانیم بزرگ‌ترین علت تصادفات را عامل انسانی بدانیم. به‌عنوان مثال در سن بازنشستگی دیگر رانندگی معنایی ندارد، اما مشاهده می‌کنیم که افراد در سن بازنشستگی همچنان به رانندگی و حتی حمل‌و‌نقل مسافر می‌پردازند. پس اگر بتوانیم این ۴ عامل را کنترل کنیم، بسیاری از تصادفات رخ نمی‌دهد. در همین راستا، اگر خودرو‌های داخلی دارای استاندارد‌های بین‌المللی شامل سیستم تعلیق مناسب و استاندارد ۲۶۲۶۲ بین‌المللی باشند، میزان تصادفات ۳۵ درصد کاهش می‌یابد. ناگفته نماند که این مورد استاندارد نیست و یک ایزو بین‌المللی است. در همه جای دنیا ایزو اجباری است و اگر خودرو شما این ایزو را نداشته باشد، حق رانندگی با آن خودرو را ندارید. چنان‌که مشاهده می‌کنید از زمان ورود و اجباری شدن این ایزو یعنی از سال ۲۰۱۲ تا ۲۰۲۰ میزان تصادفات و تلفات حدود ۵۰ درصد کاهش یافته و به سمتی پیش می‌رود که تا سال ۲۰۵۰ به‌طور کلی تصادفات خیابانی و جاده‌ای به صفر نزدیک شود. درحال‌حاضر آمار تصادفات در اروپا سه‌رقمی و در ایران چهاررقمی است؛ به‌گونه‌ای که آمار این شاخص در ایران بین ۲۰ تا ۲۵ هزار مورد تخمین زده می‌شود که معادل کشته‌های ۸ سال جنگ تحمیلی است. علاوه بر این سالانه حدود ۳۷ تا ۳۹ هزار مجروح و مصدوم از تصادفات در کشور داریم. نمی‌توان گفت در مراکز معاینه فنی همه موارد به‌درستی اجرا می‌شود و مشکلی از طرف این سازمان وجود ندارد، اما مسئله اصلی رعایت نکردن استاندارد‌ها و ایزو‌هایی است که در کل دنیا اجباری و در ایران به‌صورت اختیاری اجرا می‌شود. در اینجا نمی‌توانیم همه تقصیرات را به‌طور کامل متوجه معاینه فنی کنیم و بگوییم اگر مسائل گفته‌شده درباره معاینه فنی تمام و کمال رفع شود، تصادفات و تخلفات رانندگی به کل از بین می‌رود، اما قبول دارم که یکی از مسائل بازدارنده در این فرآیند، معاینه فنی است و در اینکه سازمان معاینه فنی باید کار خود را به‌درستی انجام دهد، هیچ شکی نیست.