کاهش نرخ سیمان ماحصل حضور دربورس کالا
حمید فرمانی -رئیس هیاتمدیره انجمن صنفی صنعت سیمان
بعضی معتقدند بورس کالا که در اساس، باید شرایطی برای شفافیت عرضه و تقاضا ایجاد کند، برای برخی کالاها از جمله مصالح ساختمانی، موجب افزایش نرخ شده و حتی انحصار در خرید ایجاد کرده است. در این زمینه، در حوزه تامین مواد اولیه اعم از مصالح ساختمانی شاهد دلالیهای بزرگ هستیم. از سوی دیگر، در سازکار بورس دیده شده که بهصورت یکجا محصولات و مواد اولیه از بورس کالا خریداری شده است و در مرحله بعد، افراد یا واحدهای با قدرت خرید کمتر از خریداران عمده، مجبور به تهیه مواد با قیمتهای بالا و چندبرابری از این مجموعهها هستند.در ششماهه نخست امسال که حداقل 3 ماه آن مربوط به تابستان و با اعمال محدودیتهای برق همراه بوده، به نسبت ششماهه نخست سال گذشته و حتی نسبت به مدت مشابه سال ۱۴۰۰، قیمتها نهتنها افزایش پیدا نکرده که کاهشی هم شده است.این موضوع ماحصل حضور در بورس کالا و کنترلهایی است که وزارت صمت بر نحوه عرضهها دارد؛ هرچند بنده مخالف این کنترلها هستم و آن را شکلی از قیمتگذاری دستوری میدانم؛ اما بههرحال در این پلتفرم، این امکان وجود دارد که دولت نظرات خود را اعمال کند. اینکه بخواهیم سیمان و فولاد را از بورس خارج کنیم، کنترل از دست وزارت صمت خارج خواهد شد و بیشتر بهسمت دلالیها و حتی افرادی که بخواهند عملکرد سوئی در شرکتهای سیمانی در بحث فروش و تحویل داشته باشند، میرود که اصلا خوب نیست.
ما از یک تجربه منفی و غلط به عرضه در بورس کالا رسیدیم که نماد شفافیت است. در حقیقت، دوستان باید پاسخ بدهند که بورس را بهعنوان نماد شفافیت قبول دارند یا این تنها یک شعار است. باید مشخص شود که بورس کالا، ابزاری برای شفاف کار کردن معاملات حداقل در صنایع بزرگ هست یا خیر؟ اگر قبول ندارند که مشخص میشود تمام مانورها طی سالهای اخیر بر بورس کالا اشتباه بوده؛ اما اگر قبول دارند که بورس نماد شفافیت است، باید بررسی کرد که مشکل کار از کجاست و آن را حلوفصل کرد؛ نه اینکه در فضای رسانهای، از ریشه، مکانیزم و پلتفرمی را که دنیا بهعنوان مکانیزم شفافیت به رسمیت شناخته است، زیرسوال ببریم.واقعیت این است که عرضه در بورس کالا، هم برای مصرفکننده واقعی که بهدنبال خرید سیمان بدون واسطه بود (کسانی که مصرفکننده هستند و در سطوح مختلف مستقیم خریداری میکنند و تحویل میگیرند) و همچنین برای تولیدکنندگان در فضای قابلرصد عرضه خود را به درستی انجام دادهاند، خوب بوده است. بنابراین اشکال این عرضه در کجاست؟اکنون تعداد زیادی از مشتریان امکان خرید دارند؛ این در حالی است که پیش از این، تعداد بسیار محدودی در قالب مشتریان عمده، امکان خرید داشتند که بیشتر آنها ۹۰ درصد سیمان شرکتها را خریداری و سپس با احتساب سود در زنجیره عرضه میکردند.
سیمان بهلحاظ قیمتی مگر تا چه میزان در ساختوساز مسکن نقش دارد که بخواهد گروگانگیری کرده باشد؟ در حال حاضر وظیفه متولیان صنعت سیمان، انجمن و کارخانههای تولیدکننده این است که بهوفور و بهاندازه نیاز کشور تولید کنند و تمرکز خود را روی تولید بگذارند تا با کسری مواجه نشوند که این کار هماکنون بهدرستی در حال انجام است. وظیفه ما تمرکز بر تولید بهاندازه و باکیفیت است تا هیچگونه کسری در بازار ایجاد نشود تا سودجویان نتوانند نوسان قیمتی ایجاد کنند.اکنون میانگین ۴۶-۴۷ هزار تومان نرخ فروش سیمان کیسهای ۵۰ کیلویی در کل کشور است که سال گذشته بیش از این عددها بوده، بنابراین کنترل صورت گرفته است. ضمن اینکه در همین سهماهه تابستان امسال که همه تصور میکردند افزایش نرخ رخ دهد، در پایان فصل نسبت به ابتدای آن هیچ تغییر قیمتی رخ نداد.