مجالی برای درمان ریشه‌ای
ابراهیم جمیلی ـ رئیس کمیسیون معادن و صنایع معدنی اتاق ایران
کشور ما، هم با کمبود گاز سروکار دارد و هم کمبود برق، اما در حال حاضر دود کمبود انرژی فقط در چشم واحدهای تولیدی می رود، در حالی که باید این مشکل بین بخش صنعتی و خانگی تقسیم شود. به عبارت دیگر، اگر کمبود برق وجود دارد، هم بخش های صنعتی باید قطعی داشته باشند، هم بخش خدماتی و منازل؛ اما انرژی همه بخش های دیگر تامین می شود و فقط بخش تولیدی و صنعتی جور همه را می کشند و از این نظر تحت فشار قرار می گیرند.اگر این شرایط ادامه پیدا کند، به طورقطع در بخش تولید با آسیب های شدیدی روبه رو خواهیم شد. آسیب دیدن تولید یعنی کمبود کالا در بازار که دولت را مجبور خواهد کرد، به واردات متوسل شود که در نهایت به معنای مصرف ارز بیشتر و افزایش شدیدتر قیمت ها است.روش جابه جایی ساعت فعالیت واحدهای تولیدی، برای کنترل میزان مصرف راه حل مناسبی برای حل مشکل نیست. ایراد اساسی این است که کارخانه های بزرگ تولیدی ۲۴ ساعته فعالیت می کنند. فرآیند تولید توقف پذیر نیست و حتی یک ساعت قطعی برق، آسیب شدیدی به این واحدها وارد می کند، بنابراین کار در ساعت های مشخصی از شبانه روز گرهی از مشکل آسیب به تولید و صنعت باز نمی کند.
به عقیده من، برای جبران این چالش، باید ۲ اتفاق به صورت همزمان رخ دهد. قدم اول، بهینه کردن مصرف انرژی است که برای این منظور، آموزش و فرهنگ سازی لازم است. در حال حاضر در کشور ما میزان مصرف و اتلاف انرژی بسیار زیاد و ضروری است که به همه یاد بدهیم، چگونه باید از منابع انرژی استفاده کنند.
از سوی دیگر، باید سرمایه گذاران را تشویق و ترغیب کرد که در زمینه تولید انرژی ورود کنند. اگر این ۲ اقدام انجام نگیرد، باتوجه به افزایش مصرف برق و گاز، مشکل کمبود انرژی بیشتر و بیشتر خواهد شد.اما همان طور که گفته شد، برای اینکه تبعات این مشکل را در کوتاه مدت کاهش دهیم، به طورحتم باید در تامین یا قطع انرژی جانب عدالت و انصاف رعایت شود و همه را به یک چشم بنگرند. اگر انرژی برای همه مردم است، قطع انرژی هم باید برای همه باشد. بنابراین، به نظر من، باید امسال عدالت در زمینه مصرف انرژی اعمال شود و همه در مصرف باید با هم برابر باشند و در صورت کمبود انرژی و قطعی برق، محرومیت هم باید در همه بخش ها به یک نسبت باشد.
تولید انرژی خورشیدی امکان پذیر است، اما هم سرمایه گذاری فراوانی نیاز دارد و هم زمانبر است، اما درباره اینکه چرا تابه حال این سرمایه گذاری انجام نگرفته است، باید وزیر نیرو پاسخگو باشد. وظیفه تولیدکننده صنایع معدنی تولید برق نیست. وظیفه وی، تولید محصولات صنعتی و معدنی است، چرا باید فعال این بخش سرمایه خود را از تولید مواد صنعتی خارج و به جای آن برق تولید کند؟ مگر قرار است، چون من سیب زمینی هم مصرف می کنم، کار کشاورزی هم انجام بدهم؟ در هیچ جای دنیا چنین کاری سابقه نداشته است. مسئولیت تامین زیرساخت ها برعهده دولت است و حالا که کوتاهی اتفاق افتاده است، همه باید تاوانش را بدهند. توصیه من به مصرف کنندگان این است که صرفه جویی را در صدر اقدامات خود قرار دهند، زیرا صرفه جویی یکی از راه های کوتاه مدت جبران کمبود انرژی است. در همین راستا، فرهنگ سازی برای مصرف بهینه حامل های انرژی هم از اقدامات اساسی است که باید در دستور کار دولت در امسال قرار گیرد. در صورت قطع برق، واحدهای فرآوری هم آسیب می بینند، اما اگر برنامه ریزی درستی برای مدیریت مصرف وجود داشته باشد، مشکلات کمتر خواهد شد. کلام آخر اینکه، مشکلات این بخش در کوتاه مدت تمام شدنی نیستند، اما می توان با تدابیر فوق زمان خرید و مجالی فراهم کرد تا مشکل به صورت ریشه ای درمان شود.
