ریل‌گذاری بی‌سرانجام «ریال دیجیتال»
ایمان رحیمی-تحلیلگر بازارهای مالی
بانک مرکزی قصد داشت قبل از پایان سال ۱۴۰۱ «رمزریال» را وارد چرخه مالی کشور کند که متاسفانه این پروژه با تغییر رئیس کل بانک مرکزی مسکوت ماند. به هرحال استفاده از هرگونه پول دیجیتال نیازمند وجود زیرساخت هایی است که خود دربردارنده هزینه های بی شماری است. همچنین بانک مرکزی باید از فزونی منافع بر هزینه های مصروف اطمینان داشته باشد؛ تنها در این شرایط است که ضرورت توسعه «ریال دیجیتال» توجیه پذیر است.رمزریال، همان ارز دیجیتال ریال، رمزارز ایرانی است که قرار بود توسط بانک مرکزی ایران به صورت انحصاری مدیریت شود. با فراگیر شدن جهان مجازی و دیجیتالی، بانک مرکزی ایران سعی کرد از طریق رمزریال از شبکه و فناوری ارزهای دیجیتال در راستای اهداف خود استفاده کند.
پول دیجیتال بانک مرکزی اگر به همان شیوه اسکناس عرضه شود، هیچ تاثیر مثبتی بر بازار مالی کشور نخواهد داشت، زیرا در مقایسه با رقیبان امریکایی و اروپایی خود بسیار نوپا و ضعیف است.از آنجایی که بانک های مرکزی عرضه کننده انحصاری ذخایر، پول نقد و پول دیجیتال هستند، می توانند به عنوان بازیگر اصلی برای جا انداختن پول دیجیتال تلاش کنند؛ بنابراین به تعیین شرایط و ضوابط مرتبط پرداخته و به کمک ابزارها به اجرای سیاست های پولی ادامه خواهند داد. بااین حال، پول دیجیتال بانک مرکزی ممکن است تغییرات قابل توجهی را در رفتار عموم مردم ایجاد کند که در این صورت بازنگری در چارچوب سیاست پولی متناسب با این تحولات اجتناب ناپذیر خواهد بود.بنا بر آنچه پیش تر رئیس کل بانک مرکزی توضیح داده بود رمزریال ها عمدتا وجود خارجی ندارند و تنها در شبکه مجازی می توانند مورداستفاده قرار گیرند، اما ارزش و بهای آنها بستگی به پول های حقیقی و نرخ ریال کاغذی در ایران دارد.
بانک مرکزی اعلام کرد ارز ملی خلاف ارزهای دیجیتال خارجی مانند بیت کوین به هیچ وجه قابل استخراج نیست و میزان توزیع آنها تحت نظر و هدایت این بانک خواهد بود.در حال حاضر به دلیل افت شدید ارزش پول ملی زمان برای ورود پول دیجیتال ایرانی به چرخه مالی کشور مناسب نیست؛ بنابراین ابتدا باید غبار تورم را از چهره اقتصاد کشور زدود و سپس همگام با اقتصاد دنیا از تکنولوژی های نوین در عرصه پولی و مالی بهره جست.دیجیتالی کردن ریال، با ارزش و پشتوانه فعلی، بی معنی است، زیرا با گذشت سال ها از مطرح شدن موضوع ارزهای دیجیتال در ایران، این حوزه هنوز مقررات گذاری نشده و بلاتکلیف مانده است؛ بنابراین تا سرنوشت سایر ارزهای دیجیتال بین المللی در کشور مشخص نشود به مصلحت نیست که ریال دیجیتال وارد چرخه مالی کشور شود، اما این موضوع نافی اهمیت حضور رمزریال در چرخه مالی کشور نیست، زیرا تمام اقتصاد های دنیا به سمت دیجیتالی کردن پول ملی خود گام برداشته اند و در دنیای آینده، اسکناس جایی ندارد.
همچنین از نظر برخی همکاران بنده که رمزارزهای جهانی را در بازه های مختلف تجربه کرده اند، ارائه رمزارز ملی جذاب نیست و با استقبال خوبی مواجه نخواهد شد، زیرا در این صورت اسکناس های مردم تبدیل به توکن هایی می شوند که بدون قابلیت کارکرد در بازار جهانی، از ارزشی برخوردار نیستند، زیرا تفاوتی با پول هایی که در حساب الکترونیک اشخاص هستند، نداشته و تاثیری بر توسعه فرهنگ ارزهای دیجیتال ایران نخواهد گذاشت. البته این مسئله در صورت بین المللی کردن رمزریال تا حدود زیادی رفع خواهد شد؛ بنابراین در گام های نخستین باید ریل گذاری مناسبی برای ورود ریال الکترونیک به چرخه پولی و مالی کشور صورت گیرد.
