جلب اعتماد مردم در گرو ارتقای کیفیت
علی کاظمیمقدم-کارشناس فناوری اطلاعات
در چند سال اخیر، اپلیکیشن های داخلی متعددی راه اندازی شده که مورداستفاده گسترده عموم مردم قرار گرفته است؛ برای مثال، اپ هایی که در نظرسنجی برنامه های صداوسیما معرفی شد و مردم هم از آن استفاده کردند. بنابراین، می توان این گونه نتیجه گرفت که در حوزه عمومی می شود اپ هایی را پیدا کرد که در جذب مخاطب موفق بوده اند، اما در زمینه کسب وکارهای اینترنتی، هنوز اپ یا پلتفرمی ساخته نشده که از استقبال حداکثری مردم برخوردار باشد. دلیل اصلی که مردم از اپ های داخلی استفاده نمی کنند، نداشتن اعتماد و بخشی دیگر هم به نداشتن امنیت نرم افزاری لازم برمی گردد. برای حل معضل کیفیت نرم افزاری، می توان با خرید «اپ» از کشورهای چین و روسیه که روابط سیاسی خوبی هم با آنها حاکم است، این مشکل را برطرف کرد، اما در بحث اعتماد، راهکارهای متعددی به نظر نمی رسد. این تصورات که استفاده از اپ های داخلی منجر به تحت نظر قرار گرفتن آنها می شود، بیشتر جنبه روانی دارد. واقعیت ماجرا این است که مسئله اقتصادی در اجرای طرح صیانت از کسب وکارهای فضای مجازی، نقش بیشتری نسبت به بعد سیاسی داستان دارد. به نظر می رسد اگر اپلیکیشن و پلتفرمی ساخته شود که بتوان به راحتی در آن فعالیت اقتصادی کرد و از استقبال عموم مردم هم برخوردار باشد، می توان به آن اعتماد کرد. با این همه، جلب اعتماد کاربران، موضوع مهمی است که باید از سوی متولیان امر و دولت موردتوجه قرار بگیرد. در واقع، برای عملیاتی کردن طرح صیانت، ابتدا باید اعتماد مردم را به اپ های موردتایید جلب کرد که این کار دشواری است و ساختار پیچیده ای هم دارند. مشکل اصلی این است که از روز نخست ورود اپ های خارجی به کشور، فکر جدی برای مشکلات احتمالی تعدد کاربران آنها نشد؛ این روند تداوم یافت تا وقتی تعداد کاربران ایرانی به بیشترین حد ممکن رسید. پس از آن، مسئولان به این صرافت افتادند که چگونه مردم را به سمت اپ ها و پلتفرم های داخلی هدایت کنند. نمونه این روند را می توان بعد از فیلتر شدن تلگرام دید؛ باوجود اینکه این پیام رسان چند سالی می شود فیلتر شده است، از تعداد کاربران آن کم نشده و هنوز افراد زیادی هستند که در آن به فعالیت می پردازند. اگر دولت می خواهد روندی نظیر طرح صیانت از فضای مجازی اجرا کند، باید از بدو ورود این اپ ها در فضای اقتصاد، سیاست های اصلاحی و حمایتی از پلتفرم های داخلی را اعمال کند. نبود آینده نگری نسبت به فضای مجازی از سوی مسئولان، موجب بروز مشکلات عدیده برای کاربران به ویژه فعالان اقتصادی در این فضاها شده است. این روند باعث به وجود آمدن بحران ها و از بین رفتن کسب وکارهای افرادی شده که ممکن است به ورشکستگی شدید مالی برسند. با این روند، کشور همیشه با معضل فضای مجازی و استفاده از اپ های خارجی مواجه است و اگر امروز، فکری به حال این آشفته بازار نشود، برای فضای متاورس هم، مشابه چنین مشکلاتی به وجود می آید. در خلال این روند، توجه بیش از حد به آسیب های احتمالی ناشی از اجرای طرح صیانت برای کسب وکارها باعث شد، فضا تیره تر از آنچه هست، نمایش داده شود. بسیاری بر این باور هستند که با اجرایی شدن طرح صیانت، فعالیت شان در فضای وب و حتی کدنویسی ها محدود می شود؛ در حالی که طرح صیانت ربطی به این دست از فعالیت ها با اینترنت ندارد. طرح صیانت تنها به دلیل محدود شدن اینستاگرام برای کاربران ایرانی مورد انتقاد قرار گرفت؛ راه حل این است که باید جایگزین اینستاگرام، طراحی شود و ابتدا آن را به مردم معرفی کنند تا کسب وکارها به آنجا منتقل و بعد وارد فاز اجرای طرح صیانت شوند.۲ سال پاندمی کرونا به خوبی نشان داد، زیرساخت های فناوری اطلاعات کشور، توانایی ساخت اپلیکیشنی را ندارند که توانایی اداره حجم زیادی از کاربران را به صورت یکجا داشته باشد. اپلیکیشن «شاد» نمونه واضحی برای این ادعا است که پس از گذشت مدت زمانی، بیشتر مدارس از دیگر اپ ها برای آموزش از راه دور استفاده کردند.