ایران جزو کشورهای آسیب ‌ پذیر در حوزه تبعات تغییر اقلیم است و برای اینکه این آسیب ‌ پذیری را به ‌ حداقل برسانیم، در کنار کاهش انتشار با حفظ منافع ملی باید رفتارهای سازگارانه در پیش گیریم و برنامه ‌ های متناسب با آن را تدوین کنیم. در حقیقت، برای افزایش تاب ‌ آوری باید رویکرد سازگارانه داشته باشیم و به تغییر الگوها در سبک زندگی و اشتغال بپردازیم. در غیر این صورت، محکوم به انقراض و نابودی به مقیاس یک سیاره خواهیم بود. از اثرات مستقیم تغییر اقلیم، بیابان ‌ زایی و خشکسالی، تغییر در زمان و مکان بارش ‌ ها است که بیشتر منجر به ایجاد سیلاب ‌ های عظیم می ‌ شود، همچنین آتش ‌ سوزی در جنگل ‌ ها و کمبود منابع آب و تبخیر بیش از حد این منابع، کشور را روز به روز به شرایط بحرانی نزدیک ‌ تر می ‌ کند. به ‌ همین دلیل باید تمهیداتی برای کاهش این آثار بیندیشیم تا بتوانیم علاوه بر اینکه این تهدید را به یک فرصت تبدیل می ‌ کنیم، از خطرات آن هم ایمن باشیم. برای مثال، می ‌ توان از بارش ‌ های رگباری نهایت استفاده را کرد، همچنین، باید فرسایش خاک را به ‌ حداقل برسانیم. این در حالی است که بیشتر رودخانه ‌ های کشور به ‌ دلیل فرسایش عظیم خاک گل ‌ آلود است.

می ‌ توان با طراحی پروژه ‌ های آبخیزداری، میزان تبخیر را به ‌ حداقل رساند و در کنار آن، از فرسایش بیش از اندازه خاک جلوگیری کرد. در افزایش راندمان بهره ‌ وری در آب و کشاورزی باید اقدامات درخوری انجام داد تا به بحران امنیت غذایی دچار نشویم.

تغییر اقلیم به تنوع زیستی، جانوری و پوشش گیاهی، آسیب جدی می ‌ رساند که با طراحی و اجرای الگوی زیرکشت می ‌ توان تا حد زیادی از آن کاست. امروز تغییر اقلیم، گردشگری کشور را دچار اختلال کرده و تا حدی به زندگی روزمره مردم آسیب زده است. همه اینها دلیل خوبی است که بحث تغییر اقلیم در برنامه هفتم جایگاه ویژه ‌ ای داشته باشد و در حوزه کاهش انتشار گازهای گلخانه ‌ ای و سازگاری با آن، اقدامات ویژه ‌ ای را به ‌ ثمر برسانیم.

متاسفانه کشورهای توسعه ‌ یافته همکاری موردانتظار را ندارند و حتی در سال گذشته برای تامین انرژی به ‌ سمت منابع زغال ‌ سنگ خود رفته ‌ اند. خوشبختانه در سازمان محیط ‌ زیستی برنامه ‌ ای مبتنی بر کاهش انتشار گازهای گلخانه ‌ ای را تدوین و طراحی کردیم و کارگروه ملی تغییر اقلیم این سازمان مصوبات آن را تدوین کرد. اکنون منتظر نهایی شدن آن از سوی دولت و تحویل آن به کمیسیون تغییر اقلیم به مجلس هستیم.

در بحث اجرایی، سازمان محیط ‌ زیست فعالیت ‌ هایی را در موضوع کاهش انتشار انجام می ‌ دهد و پیگیری ‌ هایی را هم در بحث کنترل انتشار گازهای گلخانه ‌ ای در دست اجرا داریم. ضمن اینکه لایحه تغییر اقلیم، هم در مرحله تهیه، تدوین و اجرا قرار دارد و اکنون در حال طی کردن مراحل قانونی خود است. گرمایش جهانی و تغییر اقلیم یک خطر جهانی است و الزام دارد که تمامی کشورها در کنار هم نسبت به کاهش انتشار اقدامات جدی داشته باشند. همچنین، کشورها در درون خود هم باید رفتارهای سازگار با آن را در پیش بگیرند.

متاسفانه انرژی ارزان در کشور ما موجب شده است که انتشار گازهای گلخانه ‌ ای رو به افزایش باشد، در حالی که اگر قدر آن را بیشتر می ‌ دانستیم، از انتشار این گازها کاسته می ‌ شد. امروز نیازمند مشارکت آحاد مردم برای حفظ کره زمین از آثار و تبعات گرمایش جهانی و تغییرات اقلیمی هستیم. این هدف بدون آموزش نسل ‌ های امروز ممکن نمی ‌ شود. به ‌ عبارت روشن ‌ تر، آموزش و آگاهی ‌ بخشی باید از مدارس آغاز شود. کودکان باید در سال ‌ های اولیه زندگی بدانند که تنها یک زمین دارند و باید از آن محافظت کنند. شاید چنین موضوعی به ایجاد نگرانی در میان کودکان بینجامد، اما ایجاد حساسیت در کودکان، موجب زنده شدن امید در دل نسل ‌ های آتی می ‌ شود. گفتنی است، با آگاه ‌ سازی کودکان می ‌ توان مطالبه ‌ گری را در میان آنها افزایش داد. وقتی مطالبه ‌ گری افزایش پیدا کند، سازمان ‌ ها و نهادهای مربوطه هم تلاش بیشتری خواهند کرد.