خلأ آموزش تخصصی در عرصه گوهرسنگها
در بخش قانونگذاریهای دولتی کاستیهای متعددی وجود دارد که همواره برای فعالان این بخش مشکلاتی را پدید آورده است.
مناقشات بر سر مقررات مالیاتی از مباحث مهمی است که در زمره نواقص موجود در قانونگذاری و کاستی در اجرای آنها توسط نهادهای دولتی قرار میگیرد. از سوی دیگر، خلأهای موجود در امر آموزش یکی از مهمترین مشکلات امروزه فعالیتهای مرتبط با گوهرسنگها است. نیروهای سازمانهای دولتی مانند بانک مرکزی، گمرک و سازمان صنعت، معدن و تجارت در تمامی حوزههای معدنی و صنعتی آشنایی مناسب دارند اما این درباره حوزه سنگهای قیمتی صادق نیست و اطلاعات آنها در این زمینه کمتر از سایر عرصهها است.
این ناآشنایی، مشکلات مختلفی را در موضوعات مختلف بهویژه در سیاستگذاریها و تصمیمات پایهای به همراه داشته و از این رو یکی از مسائل مهمی که نهادهای دولتی باید به آن توجه داشته باشند، آموزش تخصصی نیروها و کارشناسان این سازمانها در زمینه گوهرسنگها است. میتوان گفت این اشراف و افزایش دانش، تسهیلکننده فعالیتهای بخش گوهرسنگها بوده و در ادامه به چرخه ایجاد اشتغال و تولید رونق خواهد بخشید.
از سوی دیگر، بخش خصوصی نیز نیازمند این دسته آموزشهای تخصصی است. بخش خصوصی متشکل از مدیران و صاحبان معادن و صنایع وابسته بوده و به دلیل مسائل مدیریتی این افراد همواره باید اطلاعات و دانش بهروز داشته باشند. به همین دلیل بازآموزی مداوم و مکرر از پایههای اساسی مسائل مدیریتی در بخش خصوصی به شمار میرود. در مرتبه بعدی نیز آشنایی عموم جامعه با مفاهیم و مسائل کلی مرتبط با حوزه گوهرسنگها ضروری است؛ مردم باید بدانند چه سنگی با چه ویژگی را خریداری میکنند، چه اطلاعاتی برای خرید این سنگ نیاز دارند و با آزمایشگاههای تاییدکننده اصالت گوهرسنگها آشنایی داشته باشند.
همچنین اطلاع از آخرین قیمتها و اخبار روز سنگهای قیمتی از دیگر دانش مورد نیاز است. این اطلاعات عمومی و روشنگری باید از طریق مطبوعات و مراکز علمی منتشر شده و بهدست عموم مردم برسد. همچنین افراد جامعه باید لزوم فراگیری این دانش را درک کرده و این نیز از طریق آموزش امکانپذیر است.
بخش بعدی نیز که در عرصه گوهرسنگها نیازمند آموزش است، خود نیروهای فعال و کارگران ماهر این حوزه هستند. توانایی نیروهای شاغل در این عرصه به جهت افزایش کیفیت تولیدات باید با استانداردهای جهانی مطابقت داشته باشند. همچنین در بخش گوهرسنگها، تشکلهای معتبر جهانی وجود داشته و اگر خواهان عضویت در این تشکلها، قابل رقابت بودن محصولات و همچنین تصاحب جایگاهی محکم در بازارهای جهانی هستیم، باید ضمن شناسایی استانداردهای جهانی، تولیدات خود را به این استانداردها برسانیم چراکه تنها در این صورت عرضه و بازاریابی محصولات کشور در بازارهای جهانی برای ما آسان و میسر خواهد بود.
البته باید به این نکته نیز اشاره کرد که تکمیل استانداردها و بومیسازی آنها با شرایط کشور از دیگر الزامات ارتقای کیفی صنایع است. ما باید در زمینه تولید استاندارد مناسب و بومی کردن استانداردها و تطبیق آنها با استانداردهای بینالمللی اقدامات لازم را انجام دهیم زیرا این تلاشها همانطور که گفته شد، ضمن نزدیک کردن ما به استانداردهای روز جهانی، تسهیل عرضه و بازاریابی در بازارهای جهانی را برای ما در پی خواهد داشت.
میتوان گفت بحث آموزش و نکاتی که پیشتر به تفصیل به آن پرداخته شد، در تدوین طرح جامع گوهرسنگها مغفول مانده و انتظار میرفت توجه بیشتری به آنها شود. همچنین از دیگر مسائلی که در این طرح کمتر به آن پرداخته شده، مشکل تامین مواد اولیه برای صنایع فعالی در حوزه سنگهای قیمتی است. به دلیل کمبود مواد اولیه که همان مواد معدنی است، اغلب خوراک اولیه از طریق ورادات تامین میشود.
ما در کشور شاهد هستیم اکتشاف در برخی معادن بنا بر دلایل گوناگون نیمهکاره رها شده یا در برخی معادنی که عملیات اکتشافی به پایان رسیده، سرمایهگذاری مناسب برای استخراج و استفاده از ذخایر آنها صورت نگرفته است. از این رو، انتظار میرود دولت با همکاری بخش خصوصی برنامهای تدوین کرده تا ضمن افزایش بهرهوری از ظرفیتهای معدنی کشور، بتوانیم مواد اولیه صنایع فعال در حوزه گوهرسنگها را نیز تامین کنیم.