حمله روسیه به اوکراین و تداوم تنش و جنگ در شرق اروپا، تاثیر بسزایی بر عملکرد بازارهای کالایی گوناگون داشته است. روسیه، بزرگ‌ترین کشور جهان است و جمعیت بالایی دارد و مساحت این کشور، افزون بر ۱۷ میلیون کیلومترمربع برآورد می‌شود. همین وسعت و جمعیت و همچنین وجود ذخایر غنی معدنی و انرژی بر اهمیت و اثرگذاری این کشور در اقتصاد جهان می‌افزاید. روسیه در جایگاه دومین کشور تولیدکننده گاز طبیعی بعد از امریکا قرار دارد. این کشور بیش از ۳۵ درصد گاز طبیعی اروپا را تامین می‌کند؛ بنابراین تنش‌های یادشده اثرگذاری ویژه‌ای بر عملکرد صنایع خواهد داشت.

روسیه در سال ۲۰۲۰ توانست پس از امریکا و عربستان سعودی در جایگاه سومین تولیدکننده بزرگ نفت و میعانات قرار گیرد و علاوه بر این، ۳۰ درصد نفت اروپا را هم تامین می‌کند؛ بنابراین تحریم روسیه از سوی کشورهای غربی تاثیر بسزایی بر نرخ انرژی در سطح دنیا خواهد داشت، تا جایی‌که پیش‌بینی می‌شود با تداوم این تنش، نرخ نفت به ۱۷۵ دلار افزایش پیدا کند. در همین حال، نرخ گاز نیز با روند افزایشی به ۲۵۰ سنت می‌رسد.

با این وجود، به اعتقاد بسیاری از تحلیلگران صنعتی، احتمال وقع چنین شرایطی و تداوم آن، بسیار اندک است، چراکه بعید به‌نظر می‌رسد کشورهای اروپایی به‌طور کامل از خرید انرژی از روسیه خودداری کنند. بنابراین در شرایطی واقع‌بینانه و با توجه به تنش‌های جاری، انتظار می‌رود بهای فروش نفت در سال جاری میلادی به ۱۲۵ تا ۱۵۰ دلار افزایش پیدا کند.

تجاوز نظامی روسیه بر عملکرد بازارهای کالایی نیز اثرگذار است. روسیه از ذخایر غنی معدنی و فلزی برخوردار است و درنتیجه به‌دنبال شرایط کنونی، شاهد اثرگذاری آن بر عملکرد صنایع گوناگون خواهیم بود. گفتنی است ۴۹ درصد صادرات نیکل جهان در اختیار روسیه است. این کشور سهم ۴۲ درصدی از صادرات پالادیوم و سهم ۲۶ درصدی از صادرات آلومینیوم را به خود اختصاص داده است. میزان تولید و صادرات سایر فلزات نیز همچنان قابل‌توجه برآورد می‌شود.

سهم این کشور از صادرات پلاتینیوم ۱۳ درصد، از فولاد حدود ۷ درصد و از مس ۴ درصد کل فروش جهانی این محصول را شامل می‌شود. با توجه به اثرگذاری عملکرد روسیه بر صنایع گوناگون، باید تاکید کرد جنگ و تحریم می‌تواند عملکرد صنایع پایین‌دستی فلزی از جمله گوشی‌های همراه، تجهیزات پزشکی، حمل‌ونقل و... را تحت‌تاثیر قرار دهد.

قیمت طلا نیز جزو مهم‌ترین مواردی است که به‌دنبال جنگ و تنش‌های سیاسی و اقتصادی افزایش می‌یابد. طلا جزو دارایی‌های امن قرار دارد؛ بنابراین با بروز جنگ تقاضا برای طلا بیشتر می‌شود.

کما اینکه در ۲ هفته اخیر شاهد روند صعودی و پرشتاب نرخ طلا در بازارهای جهانی بوده‌ایم.

در همین حال باید اذعان کرد انتظار برای افزایش نرخ بهره در ایالات‌متحده توسط فدرال‌رزرو تاثیر بسزایی بر روند رو به رشد نرخ طلا در سطح جهانی داشته است. بدون تردید تداوم این شرایط به‌منزله تداوم روند صعودی نرخ طلا خواهد بود.

در همین حال باید تاکید کرد روسیه و اوکراین جزو بزرگ‌ترین تولیدکنندگان محصولات غذایی به‌ویژه غلات دنیا قرار دارند؛ بنابراین با ادامه جنگ در اروپای شرقی شاهد اثرگذاری آن بر نرخ مواد غذایی و محصولات کشاورزی در سطح جهانی خواهیم بود. در نتیجه چنین شرایطی، تورم مواد غذایی دور از ذهن نیست.

از مجموع موارد یادشده می‌توان این‌طور نتیجه گرفت که عملکرد تمام بازارهای کالایی، تحت‌تاثیر این شرایط تنش‌زا در منطقه قرار دارد و آینده بازارهای کالایی گوناگون نیز تحت‌تاثیر شرایط موجود، تنش در این منطقه و سیاست‌های اتخاذشده از سوی مسئولان خواهد بود.