سیاست بانک خلق چین مبنی بر کاهش ۰.۲۵ درصدی نرخ بهره وام‌های پنج‌ساله در این کشور که عمدتا به صنعت ساخت‌وساز تعلق می‌گیرد و همچنین تلاش دولت این کشور برای فروش اوراق قرضه، در رده مهم‌ترین اقدامات حمایتگرانه چین بودند که از تقاضا در بازار فلزات حمایت کرد. بااین‌وجود اثرگذاری این محرک‌های چینی به‌قدر کفایت نبود، گویی فعالان صنعتی و اقتصادی همچنان نسبت به شرایط اقتصادی چین، ناامید هستند و این اقدامات را برای حمایت از اقتصاد، ناکافی ارزیابی می‌کنند. در همین حال شاخص PMI چین نیز، فعالان بازارهای کالایی را ناامید کرده است. در این میان، نشانه‌ها از تعویق دوباره در کاهش نرخ بهره ایالات‌متحده، خبر می‌دهد، بنابراین باید اذعان کرد که شرایط بزرگ‌ترین اقتصادهای دنیا به‌نفع فلزات و بازارهای کالایی نیست.

محرک‌های چینی، نتیجه‌بخش نیستند

بانک خلق چین در روزهای پایانی ماه فوریه از کاهش ۰.۲۵درصدی نرخ بهره وام پنج‌ساله در این کشور خبر داد. به این ترتیب نرخ بهره وام پنج‌ساله در این کشور از ۴.۲ درصد به ۳.۹۵ درصد کاهش یافت. قبل‌تر هم در ماه ژوئن ۲۰۲۳، شاهد کاهش نرخ بهره وام پنج‌ساله چین بودیم.

به‌گزارش صمت، عمده مصرف وام پنج‌ساله چین به ساخت مسکن مربوط می‌شود؛ بر همین اساس نیز، بسیاری از فعالان بازار فلزات معتقد هستند که کاهش نرخ بهره، به‌منزله حمایت از بازار مسکن انجام شده است. باتوجه به مصرف قابل‌توجه کامودیتی‌های فلزی و به‌ویژه محصولات زنجیره آهن و فولاد، انتظار می‌رفت سیاست یادشده، زمینه تقویت بازار فلزات را فراهم کند. بااین‌وجود سیاست‌های اتخاذشده از سوی این کشور، نتیجه‌بخش نبوده است. در واقع باید خاطرنشان کرد که تصمیم بانک خلق چین مبنی بر کاهش نرخ بهره، به‌تنهایی صنعت ضعیف‌شده ساخت‌وساز را در چین، احیا نمی‌کند.

بازار املاک این کشور ۳۰ درصد تولید ناخالص داخلی چین را پشتیبانی می‌کند. اقتصاد چین از سال ۲۰۲۱ به‌دلیل رکود در بازار املاک و مستغلات، دچار تنش‌های جدی شده است. ممانعت دولت چین از افزایش استقراض شرکت‌های توسعه‌دهنده املاک این کشور موجب شد تا این شرکت‌ها با بحران نقدینگی مواجه شوند. در حال ‌حاضر نیز، دولت پکن به‌دنبال آن است تا با حمایت آهسته از بازار املاک از شدت گرفتن بحران اقتصادی در چین جلوگیری کند، اما در مجموع می‌توان این‌طور ادعا کرد که داده‌های اقتصادی چین فعالان بازارهای کالایی و فلزات را ناامید کرده است.

در ادامه دولت چین برای مقابله با بحران‌های مالی و توسعه اقتصاد این کشور، اقدام به انتشار اوراق قرضه کرده است. این سیاست سیگنال مثبتی را روانه بازارهای فلزات کرد، بااین‌وجود داده‌های بلومبرگ حکایت از آن دارد که میزان فروش اوراق قرضه توسط دولت‌های محلی چین ظرف دوماهه ابتدایی امسال نسبت به دوره مشابه قبل، کاهشی درخور توجه ۵۶ درصدی داشته است، بنابراین باید اذعان کرد که دولت‌های محلی چین در تامین مالی پروژه‌های زیرساختی در امسال میلادی چندان موفق نبوده‌اند.

رکود عمیق تولید

ظرف ۴ ماه گذشته از اکتبر ۲۰۲۳ تا ژانویه ۲۰۲۴ برای ۴ ماه متوالی، شاخص مدیران خرید بخش تولید چین منفی اعلام شد. در حال‌ حاضر نیز، تحلیلگران شرکت‌کننده در نظرسنجی رویترز، شاخص مدیران خرید بخش تولید چین برای ماه فوریه را کمتر از ۵۰ واحد و در بازه رکود پیش‌بینی کردند. در واقع باید اعتراف کرد که اقتصاددانان امیدی به بهبود وضعیت تولیدکنندگان چینی در ماه جاری ندارند. در همین حال پیش‌بینی می‌شود شرایط این صنعتگران در بازه ماهانه، دشوارتر هم شود.

تحلیلگران شرکت‌کننده در نظرسنجی رویترز، شاخص مدیران خرید Caixin چین برای ماه فوریه را برابر ۵۰.۸ واحد، یعنی در فاز رونق پیش‌بینی کردند. بااین‌وجود باید خاطرنشان کرد که شاخص یادشده نسبت به ماه قبل برابر ۰.۱ واحد کاسته شده است. در واقع اقتصاددانان نسبت به حفظ وضعیت صنایع صادرات‌محور چینی همچنان با دیده تردید می‌نگرند. اعلام شاخص مدیران خرید Caixin بخش تولید چین در فاز رونق، امیدوارکننده است؛ اما باید این نکته را مدنظر قرار داد که عمده صنایع چینی، تامین‌کننده بازار داخلی این کشور هستند؛ صنایع صادرات‌محور به‌مراتب نقشی محدودتر در اقتصاد چین ایفا می‌کنند.

آمار امریکا نیز امیدوارکننده نیست

روز جمعه 16 فوریه شاخص نرخ تولیدکننده ( PPI ) امریکا، همچون CPI بالاتر از پیش‌بینی‌ها اعلام شد. انتشار شاخص یادشده بالاتر از انتظارات، امیدها برای کاهش نرخ بهره توسط فدرال‌رزرو را کاهش داد، علاوه‌براین به نگرانی‌ها درباره افزایش تورم ایالات‌متحده افزوده شد.

شاخص PPI در بعد سالانه در مقایسه با سال گذشته، به ۰.۹ درصد رسید که نسبت به ماه قبل ۰.۱ درصد کمتر بود. بااین‌وجود همچنان ۰.۳ درصد بالاتر از پیش‌بینی‌های بازار قرار دارد. شاخص موردبحث در بعد ماهانه نیز به‌میزان ۰.۳ درصد اعلام شد که از مقدار ماه قبل منفی ۰.۱ درصد و از مقدار پیش‌بینی‌شده ۰.۱ درصد بیشتر بود. این نتیجه بازارها را نسبت به زمانی که فدرال‌رزرو بتواند نرخ بهره را کاهش دهد، محتاط‌تر کرده است.

گفتنی است، طی روزهای گذشته داده‌های تورمی PCE از اقتصاد امریکا منتشر شد. باتوجه به رشد بالای این داده‌ها، کار فدرال‌رزرو برای مهار تورم دشوارتر شده است. در واقع باید اقرار کرد که آمار تورم در ماه گذشته اقتصاد ایالات‌متحده، مسیر رسیدن به هدف ۲ درصدی تورم را به هم ریخته است. در حال ‌حاضر 2 گزینه پیش‌روی فدرال‌رزرو قرار دارد: گزینه نخست کاهش نرخ بهره و احتمال بازگشت دوباره به مسیر تورمی. گزینه دیگر نیز کاهش نرخ بهره و خطر آسیب جدی به بازار کار امریکا است.

در ادامه باید خاطرنشان کرد: به‌دنبال اظهارات مقامات فدرال‌رزرو پس از جلسه FOMC که هفته گذشته برگزار شد، کاهش نرخ بهره در کوتاه‌مدت را اقدامی پرریسک دانستند، بهای نفت به‌طورمیانگین ۲.۵ درصد کاهش داشت.

گفتنی است، آمارهای منتشرشده از بازار کار امریکا نیز، شرایط این کشور را مثبت ارزیابی می‌کنند، در حالی ‌که انتظار می‌رفت مدعیان جدید بیمه بیکاری در امریکا برابر ۲۱۸هزار نفر باشند، این آمار برابر ۲۰۱هزار نفر اعلام شده است. در همین حال، پروانه‌های صادرشده ساخت مسکن امریکا نیز کمتر از انتظار و برابر ۱.۴۷میلیون پروانه، گزارش شده است.

نگاهی به بازار فلزات

آلومینیوم: بهای آلومینیوم در هفته گذشته و به‌دنبال اتمام تعطیلات یک هفته‌ای سال نو چینی، کاهش یافت. بنابراین این‌طور تصور می‌شود که چین دوباره به مسیر نزول اقتصادی بازگشته است. در همین‌ حال، تغییر انتظارات از سیاست پولی فدرال‌رزرو ایالات‌متحده نیز بر عملکرد بازارهای کالایی و بهای فلزات از جمله آلومینیوم تاثیر داشته است. در حال‌ حاضر سرمایه‌گذاران احتمال کمتری برای کاهش نرخ بهره در ماه مه ‌قائل هستند.

روی: تولید کنسانتره روی و سرب در معدن جدید Vares در بوسنی و هرزگوین از روز سه‌شنبه 27 فوریه آغاز شد. این موضوع می‌تواند به افزایش عرضه روی و کنسانتره سرب در اروپا کمک کند. شرکت اکتشاف و توسعه آدریاتیک متالز مستقیما در بریتانیا در تاریخ28 فوریه اظهار کرد: معدن وارس تا سه‌ماهه چهارم سال ۲۰۲۴ تقریبا ۶۵هزار تن کنسانتره در ماه تولید خواهد کرد. در ماه اکتبر آدریاتیک اعلام کرد که معدن Vares کنسانتره روی خود را، به کارخانه ذوبی در نروژ برای تولید روی کم‌کربن عرضه خواهد کرد.

افتتاح معدن وارس در زمانی انجام می‌شود که بازار کنسانتره روی با انقباض قابل‌توجهی روبه‌رو شده است و بسیاری از معادن به‌دلیل کاهش نرخ روی و هزینه‌های عملیاتی بالا، سرعت تولید خود را کاهش داده یا آن را تعطیل کرده‌اند. بزرگ‌ترین معدن روی اروپا در ایرلند از زمان تعلیق تولید در ماه ژوئن به‌دلیل هزینه‌های عملیاتی بالا و کاهش نرخ روی، بسته باقی مانده است. معدن تارا که ظرفیت تولید ۱۳۰هزار تن سنگ روی را در سال دارد، در سه‌ماهه‌ چهارم سال ۲۰۲۳، کنسانتره روی تولید نکرد. برخی فعالان بازار امیدوار بودند که افتتاح معدن وارس مشکلات مربوط به عرضه را کاهش دهد، اما بسیاری دیگر نیز خاطرنشان کردند که ادامه تاخیرها در معدن Ozernoye در روسیه باعث کمبود عرضه قابل‌توجهی می‌شود که حتی افزایش تولید از وارس نیز نمی‌تواند این مشکلات را مرتفع کند. انتظار می‌رود معدن Ozernoye با ظرفیت کاکل، سالانه ۵۹۷ هزار تن کنسانتره روی و ۸هزار و۲۰۰ تن کنسانتره سرب تولید کند که آن را در جایگاه پنجمین معدن بزرگ روی جهان قرار خواهد داد. بااین‌حال به‌دلیل تحریم‌های ایالات‌متحده و آتش‌سوزی در Ozernoye تاخیرهای قابل‌توجهی در تولید وجود داشته است.

مس: بازار فلز سرخ از رونق کافی برخوردار نیست. فلز سرخ ظرف روزهای اخیر میان سیگنال‌های متعدد و متناقض در نوسان است؛ در شرایطی که داده‌های اقتصادی چین فعالان بازارهای کالایی را ناامید کرده است؛ فعالان بازارهای کالایی چشم‌انتظار انتشار داده‌های اقتصادی جدید از ایالات‌متحده برای روزهای پیش‌رو هستند.

بانک خلق چین برای بازگرداندن اقتصاد به مسیر رشد، محرک‌های جدیدی را به‌تصویب رسانده؛ اما به‌نظر می‌رسد فعالان بازارهای کالایی، میزان محرک‌های اعمالی از سوی دولت چین را برای تحریک واقعی اقتصاد ناکافی می‌دانند؛ به این ترتیب فلز سرخ ظرف روزهای اخیر، دوباره وارد فاز کاهش نرخ شده است.

سخن پایانی

در شرایطی که فعالان اقتصادی نسبت به بهبود اقتصاد چین و اثرگذاری محرک‌های اقتصادی تعریف‌شده توسط این کشور در کوتاه‌مدت، ناامید شده‌اند؛ اظهارات مقامات فدرال‌رزرو پس از جلسه FOPMC نیز کاهش نرخ بهره در ایالات‌متحده را در کوتاه‌مدت پرریسک دانستند. به این ترتیب دورنمای چندان روشنی در آینده نزدیک در انتظار بازار فلزات نیست.