مسیر توسعه از اثربخشی مذاکرات می‌گذرد
شروع دور جدید مذاکرات میان ایران و ۱+۴، دوباره موضوعاتی همچون تاثیر لغو تحریم‌ها بر اقتصاد ایران و همچنین توسعه صنعتی را مورد توجه قرار داده است.
به اعتقاد فعالان بخش معدن و صنایع معدنی، تکیه بر توان داخلی برای توسعه ضروری است؛ با وجود این، ایجاد تعاملی مثبت و سازنده میان ایران با سایر کشورها نقطه عطفی بر روند توسعه صنعتی کشور به شمار می‌رود تا جایی که بسیاری از فعالان بخش معدن و صنایع معدنی توسعه و ارتقای تولید در این بخش را منوط به برقراری تعاملی سازنده در سطح جهانی می‌دانند. در همین حال تاکید دارند که شکست مذاکرات به منزله دشوارتر شدن هرچه بیشتر تولید است؛ هرچند صنایع ما تلاش می‌کنند از تمام توان داخلی برای تداوم فعالیت خود استفاده کنند.
ضرورت اصلاح روند تعاملات جهانی
محمد حیدرزاده، فعال صنعت سرب و روی در گفت‌وگو با صمت تعاملات محدود بین‌المللی و تحریم را گلوگاه توسعه‌نیافتگی صنایع معدنی کشور دانست و افزود: برقراری دوباره روابط و تعامل میان ایران با سایر کشورها راهکار اصلی برای بهره‌مندی هرچه بیشتر از ظرفیت‌های معدنی و همچنین ارتقای سودآوری در این بخش است. این هدف با به سرانجام رسیدن توافقی میان ایران با سایر کشورها محقق می‌شود. وی در ادامه گفت: میزان تولید مواد معدنی و محصولات صنایع معدنی، مازاد بر مصرف نیاز داخلی کشور برآورد می‌شود؛ بنابراین صادرات و فروش این محصولات در بازار جهانی، اصلی اساسی در مسیر توسعه این صنایع به شمار می‌رود اما تحت تاثیر تحریم، این ظرفیت‌ها آن‌طور که باید توسعه نیافته‌اند. وی افزود: تحریم‌ها تاثیر منفی بر عملکرد فعالان صنعتی و سودآوری واحدهای سرب و روی کشور داشته است. بخشی از مواد اولیه موردنیاز صنایع سرب و روی از خارج کشور تامین می‌شود. در حال‌حاضر و با توجه به وجود محدودیت و تحریم، روند واردات با چالش و دشواری روبه‌رو شده است. واردات بیش از پیش هزینه‌بر شده و نیاز تولیدکنندگان را به سرمایه در گردش افزایش داده است. در همین حال، محدودیت‌های موردبحث بر نرخ صادرات نیز اثرگذار هستند. این فشار به‌ویژه روی واحدهای صادرات‌محور تحمیل می‌شود و هزینه صادرات و فروش محصول در بازار جهانی را افزایش می‌دهد. حیدرزاده در ادامه افزود: در حال حاضر حدود ۳۰ هزار نفر در صنعت سرب و روی کشور مشغول فعالیت هستند اما صنعت سرب و روی از ظرفیت بالاتری برخوردار است؛ چنانچه همه این ظرفیت‌ها در سایه بهره‌گیری از تعاملات بین‌المللی فعال شوند، میزان اشتغالزایی در این صنعت به ۳ برابر موقعیت کنونی می‌رسد. این صنایع تحت‌تاثیر تحریم و کاهش ارتباطات بین‌المللی از حرکت نایستاده‌اند اما ظرفیت‌های به‌مراتب بالاتری برای تولید دارند. چنانچه این ظرفیت‌ها به کار گرفته شود، زمینه بهبود در عملکرد این صنایع فراهم خواهد شد. توان فناوری، نیروی ارزان کار، ظرفیت‌های معدنی، انرژی ارزان و... همگی زمینه‌ساز توسعه حداکثری در صنایع سرب و روی کشور هستند. این توسعه اثرات مثبتی را بر روند اقتصادی کشور خواهد داشت، موقعیت‌های شغلی متعددی را ایجاد می‌کنند و در نهایت به ثروت‌آفرینی منتهی می‌شوند.
وی خاطرنشان کرد: با وجود این، متاسفانه مسئولان و سیاست‌گذاران تنها به شعار ارتقای صادرات و رشد تعاملات بین‌المللی بسنده می‌کنند. در چنین شرایطی، ایران به کشوری منزوی در جامعه جهانی بدل‌شده که به‌راحتی نمی‌تواند تعاملات تجاری با سایر کشورها داشته باشد. اثرات این سیاست‌ها در رشد اقتصادی و عملکرد صنایع نمایان است؛ بنابراین برای بهبود شرایط انتظار می‌رود سیاست‌های کلی حاکم بر کشور و به‌ویژه در روند ارتباطات جهانی اصلاح شوند.
توسعه فولاد با نگاه به داخل
مرتضی یزدخواستی، فعال صنعت فولاد در گفت‌وگو با صمت رفع تحریم و برقراری رابطه‌ای سازنده با دنیا را شرط اصلی بهبود و توسعه عملکردی صنایع معدنی به‌ویژه فولادسازی دانست و گفت: برقراری تعاملات با جامعه جهانی از عوامل اثرگذار بر روند فعالیت انواع کسب‌و‌کارهای اقتصادی و تولیدی به شمار می‌رود. برقراری تعامل میان ایران با سایر کشورها از چند منظر اهمیت دارد؛ در درجه نخست آنکه امکان واردات مواد اولیه یا تجهیزات و قطعات و ماشین‌آلات مورد نیاز صنایع به‌آسانی ممکن می‌شود.
وی افزود: در سایه برقراری ارتباطات خوب میان ایران با سایر کشورها، بازارهای هدف صادراتی ما گسترش خواهد یافت. کشف بازارهای جدید صادراتی نیز امکانی برای رشد و توسعه تولید فراهم می‌کند. در همین حال در طول این سال‌ها آن‌طور که باید و انتظار می‌رفت سرمایه خارجی به کشور جذب نشد. این در حالی است که کشور ما از ظرفیت‌های قابل‌توجهی در حوزه‌های مختلف برخوردار است. چنانچه منابع مالی طرف‌های خارجی جذب کشور شود می‌توان در مسیر بهبود و توسعه عملکرد صنایع گام برداشت. وی افزود: صنایع فولاد کشور در طول سال‌های گذشته با وجود تمام محدودیت‌هایی که در مسیر فعالیت صنایع به دلایل مختلف ازجمله تحریم وجود داشته، توانسته‌اند در مسیر توسعه گام بردارند؛ تا جایی که صنعت فولاد ایران در سطح جهانی شناخته شده است. در همین حال بازارهای خوبی برای فروش محصولات فولادی ایرانی در سطح دنیا وجود دارد. به‌علاوه آنکه تلاش شده صادرات و فروش بین‌المللی با ارزش‌آفرینی همراه باشد.حال انتظار می‌رود همین مسیر با جدیت بیشتری دنبال شود. تولید محصولات نهایی و فروش آنها در بازار جهانی در اولویت قرار گیرد. فولادسازان ایرانی در طول سال‌های گذشته علاوه‌بر ارتقای جایگاه تولیدی خود توانسته‌اند، دانش فنی خود را به‌روز و داخلی‌سازی کنند. حال می‌توانند از این دانش حتی در سایر کشورها نیز بهره بگیرند. چنانچه تعاملات ایران در سطح بین‌المللی بهبود یابد، می‌توان به حضور صنعتگران ایرانی در سایر کشورها نیز امید داشت.
یزدخواستی ادامه داد: صنایع فولادی کشور در طول این سال‌ها در مسیر بلوغ صنعتی گام برداشته‌اند و بسیاری از نیازهای خود را با تکیه بر توان داخلی تامین می‌کنند. بنابراین باید علاوه‌بر تامین نیاز کشورهای همسایه به محصول، سهمی هم در ارائه خدمات فنی و مهندسی به آنها داشته باشیم.
سخن پایانی
هر بار شروع دوباره مذاکرات، امیدی را در میان فعالان صنعتی بیدار می‌کند. امید به تسهیل واردات مواد اولیه، صادرات هرچه بیشتر محصولات نهایی و همچنین ورود فناوری و تکنولوژی‌های جدید به کشور. بدون تردید برقراری تعاملی سازنده با دنیا مسیر توسعه صنایع را تسهیل می‌کند؛ بنابراین امید می‌رود این بار این مذاکرات نتیجه‌بخش باشد تا به دنبال آن شاهد بهبود و توسعه هرچه بیشتر صنعتی و اقتصادی در کشور باشیم.
