نقش پررنگ صنعت ساختمان در کارآفرینی
صنعت ساختمان یکی از مناسب‌ترین بسترها برای ایجاد اشتغال و کارآفرینی است.
صنعت ساختمان یکی از مناسب ترین بسترها برای ایجاد اشتغال و کارآفرینی است. با مروری به گذشته ملاحظه می شود طی سال هایی که بازار مسکن دچار رکود بوده و به دنبال آن ساخت وساز نیز کمتر شده، بیکاری نیز در کشور تشدید و تعداد بیکاران افزایش یافته است.
بنابراین برای ارتقای سطح ساخت وساز و استفاده از ظرفیت بالای این صنعت و با عنایت به اینکه گفته می شود صنعت ساختمان، مادر بسیاری از صنایع است، این مهم نیز دور از واقعیت نیست، چه به لحاظ اقتصادی که حدود ۳۰ درصد از گردش مالی متعلق به صنعت ساختمان است و چه به لحاظ اشتغال که میلیون ها نفر از آحاد مختلف جامعه به اشکال مختلف، متصدی حوزه ساختمان سازی هستند.
لزوم حمایت جدی از کارآفرینان در صنعت ساختمان
صنعت ساختمان از بزرگ ترین صنایع هر کشور محسوب می شود و حدود یک سوم گردش مالی از این طریق تامین می شود. به همین دلیل می توان ساختمان سازی را مادر صنایع دانست. گذشته از وابستگی اقتصادی و گردش مالی به صنعت ساختمان، میلیون ها نفر از افراد جامعه در بخش های مختلف این حوزه مشغول فعالیت هستند و به نوعی در این صنعت نقش دارند. به طبع این افراد، خانواده و وابستگانی دارند که از راه ساختمان سازی امرار معاش می کنند.
بنابراین جامعه وابسته به صنعت ساختمان، آمار قابل توجهی را از آن خود کرده اند. در سال های اخیر، وجود تحریم های پی در پی و مشکلاتی که این صنعت را تهدید کرده، سبب شده که نیاز به کارآفرین و موقعیت های کارآفرینی بیش تر از قبل احساس شود، زیرا شرایط اقتصادی نامساعد، سبب کاهش فعالیت های ساخت وساز و افزایش نرخ بیکاری شده است؛ این موقعیت مناسب ترین راه اشتغالزایی برای یک کارآفرین است.در صنعت ساختمان فضای کاری بسیار زیادی وجود دارد. از تامین کننده مواد اولیه مصالح ساختمانی تا مهندسان و صاحبان املاک و ... هزاران موقعیت شغلی موجود در این صنعت هستند که می توان با سرمایه گذاری اندک در هرکدام از آنها اشتغالزایی کرد. به عبارتی، اگر یک کارآفرین موردحمایت قرار بگیرد، می تواند با سرمایه اندک خود موقعیت های شغلی بسیار متنوعی را که به دلایل مختلف از بین رفته یا کم شده اند، از نو ایجاد کند و کم کم حوزه کاری خود را گسترش دهد. صمت در این گزارش اهمیت رشد کارآفرینی در ساخت وساز را بررسی کرده است.
مسکن، رتبه نخست کارآفرینی
محمد عطاردیان، کارشناس اقتصادی در رابطه با این موضوع به صمت گفت: مباحثی از جمله ایجاد اشتغال برای بیش از یک میلیون نفر و نهضت ملی مسکن مطرح است، در صورتی که بخش ساخت وساز مسکن فعال شود، تعداد بسیاری از جوانان مشغول به کار می شوند. طبق آمار منتشرشده در سازمان آمار و وزارت مسکن و شهرسازی، مسکن رتبه اول را در زمینه کارآفرینی دارد و مشاغل ساختمانی، دارای توان اشتغالزایی بالایی هستند. ساخت وساز باعث فعال شدن بخش هایی از جمله کارخانه های تهیه سیمان، مصالح ساختمانی طبیعی و تجهیزات داخلی می شوند که در همین بخش ها نیز شاهد اشتغال گسترده خواهیم شد.
اعطای خط اعتباری و ارائه تسهیلات
عطاردیان با بیان اینکه ایجاد اشتغال نیاز به هماهنگی بین بخش دولتی و خصوصی دارد، گفت: دولت با تامین زیرساخت ها و بخش خصوصی با سرمایه گذاری و بکارگیری نیروی کار می تواند اشتغال گسترده را در کشور ایجاد کند. برای ایجاد اشتغال نیاز به خط اعتباری و ارائه تسهیلات است. اکنون که دولت با مشکل مالی روبه رو است، همه دستگاه ها باید با یکدیگر هماهنگ باشند و با شناسایی امکانات و ظرفیت های کشور در راستای کارآفرینی حرکت کنند. معیشت و اقتصاد نیروی کار از جمله کارفرمایان و کارگران باید در مرحله نخست موردتوجه قرار گیرد تا با حل دغدغه های نیروی کار، برای اشتغال پایدار برنامه ریزی شود.
اشتغالزایی برای اقشار کم درآمد
عطاردیان خاطرنشان کرد: به دلیل شاغل بودن قشر ضعیف و متوسط جامعه در حوزه مشاغل ساختمانی، اشتغالزایی برای اقشار کم درآمد بیشتر شده و به کاهش فقر هم کمک قابل توجهی می کند، حتی در شرایط رکود اقتصادی هم گسترش فعالیت در حوزه صنعت ساختمانی به بهبود وضعیت ناخالص داخلی کمک کرده است. وی افزود: یکی از زیرسیستم ها در زیست بوم اشتغال کشور در ارتباط با فضای کسب وکار است که در آن تقسیم وظایف برای دستگاه ها انجام شده است. کارآفرینی خود بخشی از صنعت ساختمان سازی است. این روزها پیشرفت فناوری سبب شده صنعتی شدن تمام بخش ها، به ویژه ساختمان سازی را در بر بگیرد. برای پیش بردن ساختمان سازی در کشور به سمت صنعتی شدن، باید از نوآوری های خلاقانه استفاده و متخصصان این حوزه را شناسایی و توانمندسازی کرد.
از آنجا که نهاده های موردنیاز تولید در بخش مسکن به ارز خارجی و محصولات وارداتی متکی نیست، در شرایط کنونی تحریم و احتمال تداوم آتی این وضعیت، تقویت بازار ساخت وساز باید به عنوان یک ضرورت، از یک سو برای ایجاد اشتغال و از سوی دیگر برای افزایش تولید در سایر فعالیت های اقتصادی در اولویت قرار بگیرد.
این کارشناس در پایان گفت: متاسفانه این روزها تمام افرادی که در حوزه ساختمان سازی و عمران و حوزه های مربوط به آن، فارغ التحصیل می شوند، تنها به فکر استخدام خود هستند و اگر موفق به استخدام شوند، رسالت خود را تمام شده
می دانند. در صورتی که با نادیده گرفتن ظرفیت بالای این صنعت و استفاده نکردن از خلاقیت های خود، سبب افت کیفیت ساخت وساز می شوند. این افراد تنها در صورتی می توانند به عنوان کارآفرین به فکر ایجاد موقعیت شغلی باشند که دولت از آنها حمایت کند.
تشخیص فرصت ها، قلب کارآفرینی است
محسن عبدالهی علویجه، کارشناس مسکن به صمت گفت: با در نظر گرفتن اهمیت صنعت ساختمان، به ویژه بلندمرتبه سازی، شناسایی فرصت های کارآفرینانه در این صنعت می تواند جهشی در تامین نیازهای جامعه باشد و منجر به رشد و توسعه کشور شود و از طرفی با کهنه شدن روش های سنتی پرهزینه و کم سرعت و جایگزینی روش های نوین تولید به طور کارآمدتری عمل کند.
همان گونه که می دانیم مشاغل ساختمانی یکی از قدیمی ترین مشاغلی است که برای انسان ایجاد شده است، اما امروزه مشاغلی وجود دارد که بسیار جدید هستند و به همین دلیل انبوه سازی در دنیای صنعتی، زمینه به وجود آمدن این مشاغل جدید را فراهم آورده و قدیمی بودن ساخت وساز تاثیر چندانی در این مشاغل نداشته است.
عبدالهی ادامه داد: به لحاظ اقتصادی حدود ۴۰ درصد از گردش مالی متعلق به صنعت ساختمان و به لحاظ اشتغال، میلیون ها نفر از آحاد مختلف جامعه به اشکال مختلف، متصدی حوزه ساختمان سازی هستند. ده ها شغل از جمله مهندسان، کاردان های فنی، استادکاران، معماران تجربی، کارگران ماهر، کارکنان کارخانه های تولیدی و همچنین معادن مربوطه، پیمانکاران و شرکت های ساختمان سازی، ریل سازی، کارکنان شاغل در ادارات و موسسات ذی ربط مانند وزارت راه و شهرسازی، بنیاد مسکن، شهرداری ها، کارکنان بنگاه های معاملات مسکن، فروشندگان لوازم و مصالح ساختمانی و... از مشاغلی هستند که به صورت مستقیم یا غیرمستقیم در محورهای مختلف برای گردش چرخ صنعت ساختمان تلاش می کنند.
کارآفرینی، محرک اقتصادی است
با بررسی آماری درمی یابیم، افرادی که در حوزه های مختلف اشاره شده فعالیت می کنند، تا ساختمان هایی با کاربری مسکونی، اداری، تجاری و صنعتی بنا شوند، بیش از ۶ میلیون نفر برآورد شده که با احتساب اعضای خانواده آنها، در حدود بیش از ۲۰ میلیون نفر جمعیت کشور از این صنعت امرارمعاش می کنند که نشان از اهمیت بالای این صنعت در حوزه های جمعیتی، تخصصی و اقتصادی دارد.
این کارشناس ادامه داد: توجه داشته باشیم که اقتصادهای بسیار بزرگ مانند ژاپن، امریکا، چین و آلمان حاصل پشتکار کارآفرین های این کشورها هستند.
کارآفرینی به عنوان یک محرک اقتصادی در هر جامعه ای به طورکامل ضروری است. این افراد در هر جامعه می توانند پیشگام رشدهای بزرگ و موفقیت های تجاری و اقتصادی باشند.
بی تفاوتی نسبت به کارآفرینان، اقتصاد هر جامعه ای را به نابودی خواهد کشاند، اما توجه داشته باشیم که کارآفرینان به تنهایی نمی توانند عامل ایجاد شغل و توسعه در صنعت ساختمان و به طورکلی در اقتصاد شوند، بلکه لازمه این کار حمایت همه جانبه از سوی دولت و سازمان ها است.
وی در ادامه گفت: حذف قوانین دست وپاگیر و محدودکننده، بیمه تامین اجتماعی، ترویج فرهنگ آپارتمان نشینی برای بلندمرتبه سازی، داشتن ثبات اقتصادی، سهولت در تامین سرمایه موردنیاز از طریق بانک ها، شناسایی و توانمندسازی کارآفرینان در صنعت راه و ساختمان و به ویژه کسب وکار دانش بنیان تنها بخشی از مواردی است که می تواند به رشد کارآفرینی در صنعت ساختمان
کمک کند.
طبق آمارهای منتشرشده در سازمان آمار و وزارت مسکن و شهرسازی، صنعت ساختمان، رتبه اول را در زمینه اشتغالزایی دارد و مشاغل ساختمانی به دلیل قرار گرفتن در بخش انتهایی زنجیره تولید و ارتباط نزدیک با سایر بخش های اقتصادی، دارای توان اشتغالزایی بالایی هستند و امروزه رشد و توسعه بسیاری دارند. این تاثیرگذاری بر اقتصاد کشور به تحرک بیشتر در آن و خروج کشور از رکود، کمک قابل توجهی کرده است.
عبدالهی در پایان گفت: به دلیل شاغل بودن قشر ضعیف و متوسط جامعه در حوزه مشاغل ساختمانی، اشتغالزایی برای اقشار کم درآمد بیشتر شده و به کاهش فقر هم کمک قابل توجهی کرده، به نحوی که حتی در شرایط رکود اقتصادی هم گسترش فعالیت در حوزه صنعت ساختمانی به بهبود وضعیت ناخالص داخلی کمک کرده و سهمی ۵ تا ۸ درصدی دارد.
سخن پایانی
رشد چشمگیر صنایع ساختمان در کشورهای پیشرفته صنعتی نشان از نقش بزرگ کارآفرینی در ایجاد موقعیت های شغلی بسیار است. هر کارآفرین، یک فرد با ایده های خلاقانه است و قبل از اینکه به فکر سرمایه گذاری شخصی باشد، از بین بردن بیکاری و رشد اقتصاد کشور را رسالت خود می داند. به همین دلیل کارآفرینی بخش مهمی از صنعت ساختمان و یک حرکت خودجوش از سوی بخشی از افراد جامعه است و در صورتی که موردحمایت قرار بگیرد، می تواند کشور را همگام با کشورهای صنعتی دنیا در مسیر رشد به حرکت درآورد.
دولت می تواند با فراهم کردن زمینه صنعتی سازی، اختصاص فضای کارگاهی، اعطای زمین های قابل ساخت در فضای شهری یا حداقل کاهش نرخ فروش زمین، کاهش سود وام های ساخت وساز و مهم تر از همه فرهنگ سازی کارآفرینی با برگزاری دوره های آموزش انگیزشی و... ، استعداد افراد را به عنوان کارآفرین شکوفا کند. به طورقطع افرادی که بضاعت مالی برای راه اندازی کسب وکاری را ندارند، هیچ گاه به استعدادهای خود بها نمی دهند. این افراد اگر به دنبال تامین مالی برای شروع کارآفرینی باشند با محدودیت های بسیاری مواجه می شوند که همین محدودیت ها، انگیزه آنها را برای ادامه مسیر از بین می برد، هرچند کارآفرینی یک حرکت ملی است، اما اگر بدون حمایت دولت و ارگان های وابسته به آن انجام گیرد، موفقیتی در آن حاصل نمی شود. نتیجه نیز رکود روزبه روز صنعت ساختمان و تاثیر مخرب آن بر کل جامعه است.
