حمل‌ونقل پاک؛ فرصت طلایی سرمایه‌گذاری در اقتصاد سبز ایران
محمد باغانی - حمل و نقل پاک فراتر از یک پروژه زیست‌محیطی است و یک فرصت استراتژیک برای سرمایه‌گذاران ایرانی محسوب می‌شود. ترکیب توسعه خودروهای برقی، زیرساخت‌های پایدار و حمل‌ونقل عمومی سبز، سودآوری و پایداری را همزمان تضمین می‌کند
افزایش آلودگی هوا و فشارهای جهانی برای کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای باعث شده است تا حمل و نقل پاک به یک فرصت اقتصادی و زیست‌محیطی مهم در ایران تبدیل شود. بخش حمل‌ونقل در ایران حدود ۳۲ درصد از انتشار دی‌اکسیدکربن شهری و صنعتی را تشکیل می‌دهد و توسعه خودروهای برقی و اتوبوس‌های برقی می‌تواند سالانه بیش از ۲.۵ میلیون تن دی‌اکسیدکربن را کاهش دهد. برنامه‌های توسعه زیرساخت‌های شارژ خودروهای برقی با هدف ایجاد بیش از ۳۰۰۰ ایستگاه تا سال ۲۰۲۶ مسیر سرمایه‌گذاری با بازدهی قابل توجه را برای بخش خصوصی هموار می‌کند و فرصت‌های اقتصادی بلندمدت ایجاد می‌کند.
حمل و نقل پاک؛ کلید کاهش ردپای کربن
استفاده از خودروهای برقی نسبت به خودروهای بنزینی معمولی می‌تواند حدود ۲۰۰ تا ۲۵۰ گرم دی‌اکسیدکربن به ازای هر کیلومتر کاهش دهد. با فرض پیمایش سالانه ۱۵ هزار کیلومتر برای هر خودرو، یک خودروی برقی می‌تواند سالانه حدود ۳ تا ۳.۷۵ تن دی‌اکسیدکربن کمتر تولید کند. در مقیاس ۱۰ هزار خودرو، کاهش انتشار به ۳۰ تا ۳۷ هزار تن در سال می‌رسد که تأثیر قابل توجهی بر کاهش آلودگی شهری و تغییرات اقلیمی خواهد داشت. این موضوع نشان می‌دهد که سرمایه‌گذاری در حمل‌ونقل پاک، علاوه بر مزیت اقتصادی، نقش حیاتی در تحقق اهداف محیط زیستی دارد.
زیرساخت‌های پایدار؛ مقصد سرمایه‌گذاری جذاب
ایران برنامه‌ریزی کرده است بیش از ۳۰۰۰ ایستگاه شارژ خودروهای برقی را تا سال ۲۰۲۶ راه‌اندازی کند، شامل ایستگاه‌های سریع با توان ۵۰ تا ۱۵۰ کیلووات و ایستگاه‌های معمولی با توان ۷ تا ۲۲ کیلووات. هزینه متوسط سرمایه‌گذاری برای هر ایستگاه شارژ سریع حدود ۳۰۰ تا ۵۰۰ میلیون تومان برآورد می‌شود و نرخ بازگشت سرمایه بین ۴ تا ۶ سال تخمین زده شده است. توسعه این زیرساخت‌ها علاوه بر ایجاد بازده اقتصادی، کاهش ترافیک و بهبود کیفیت هوا را نیز به همراه دارد و زیرساخت‌های پایدار شهری را تقویت می‌کند.
تولید خودروهای برقی و حمل‌ونقل عمومی سبز؛ فرصت‌های اقتصادی
سرمایه‌گذاری در تولید خودروهای برقی داخلی با ظرفیت تولید سالانه ۱۰ هزار خودرو، نرخ بازده داخلی(IRR) حدود ۱۸ تا ۲۲ درصد خواهد داشت. تجهیز ناوگان حمل‌ونقل عمومی شهری به ۵۰۰ اتوبوس برقی، با صرفه‌جویی ۱۵ تا ۲۰ درصدی در مصرف سوخت، می‌تواند سالانه حدود ۷۵۰ هزار لیتر سوخت فسیلی صرفه‌جویی کند. این اقدامات، ضمن کاهش آلودگی هوا، فرصت‌های اقتصادی و اشتغال‌زایی ایجاد می‌کند و نقش مهمی در توسعه پایدار شهری دارد.
چشم‌انداز رشد اقتصادی و توسعه پایدار
بازار خودروهای برقی و خدمات مرتبط در ایران طی پنج سال آینده، با نرخ رشد سالانه ۲۰ تا ۲۵ درصد پیش‌بینی می‌شود. این رشد می‌تواند سرمایه‌گذاری کل بخش خصوصی در حمل‌ونقل پاک را از ۵ هزار میلیارد تومان در سال ۲۰۲۵ به بیش از ۱۲ هزار میلیارد تومان در سال ۲۰۳۰ افزایش دهد. چنین روندی نه تنها بازده مالی جذابی ایجاد می‌کند، بلکه توسعه پایدار شهری، کاهش مصرف سوخت‌های فسیلی و ایجاد یک اکوسیستم اقتصادی و زیست‌محیطی یکپارچه را نیز تضمین می‌کند.
حمل‌ونقل پاک فراتر از یک پروژه زیست‌محیطی است و یک فرصت استراتژیک برای سرمایه‌گذاران ایرانی محسوب می‌شود. ترکیب توسعه خودروهای برقی، زیرساخت‌های پایدار و حمل‌ونقل عمومی سبز، سودآوری و پایداری را همزمان تضمین می‌کند و ورود امروز به این بازار، سرمایه‌گذاری در آینده پایدار کشور است. سرمایه‌گذاری هوشمند در این حوزه می‌تواند ایران را به یکی از بازیگران کلیدی در اقتصاد کم‌کربن منطقه‌ای و جهانی تبدیل کند.
