ارز و طلا بر مدار رشد
در روزهای اخیر بازار ارز، سکه و طلا با روند صعودی نرخ مواجه بود؛ تا جایی که دلار در بازار آزاد با قیمتی بالاتر از ۳۲ هزار تومان معامله شد.
سکه نیز در ساعاتی از روز شنبه با نرخ ۱۵ میلیون و ۶۰۰ هزار تومان فروش رفت. این روند برای روز گذشته نیز ادامه داشت و نرخ سکه به کانال ۱۶ میلیون تومان و دلار در بازار آزاد به کانال ۳۳ هزار تومان رسید؛ هرچند این نرخ غیررسمی در ادامه روز با کاهش اندکی مواجه شد و به کانال 32 هزار تومان بازگشت، در حالی که نرخ رسمی این ارز در صرافی ملی ۲۷ هزار تومان اعلام شد.
همچنین بررسی میدانی در بازار ارز نشان میدهد تمایل برای فروش بسیار پایین آمده و معاملهگران عادی تمایلی برای فروش دلار ندارند. هرچند برخی کمینه نرخ ارز را کمتر از ۲۵ هزار تومان متصور نیستند و معتقدند حتی اگر قطعنامه شورای حکام نیز وجود نداشت و پولهای بلوکهشده ایران آزادسازی میشد هم، بازار ارز با اتفاق خاصی مواجه نبود و نمیتوان انتظار کاهش نرخ ارز به زیر ۲۵ هزار تومان را داشت.
این گروه دلیل افزایش نرخ ارز را حال بد اقتصاد ایران میدانند، نه تصویب قطعنامه ضدایرانی آژانس انرژی اتمی و معتقدند اثر قطعنامه در افزایش فعلی نرخ ارز چندان چشمگیر نیست؛ بنابراین بسیاری از معاملهگران نیز معتقدند با فروکش کردن جو خبری نشست شورای حکام باید منتظر ورود پرقدرت بازارساز به بازار ارز بود. صمت در این گزارش نگاهی به تاثیر قطعنامه شورای حکام علیه ایران بر وضعیت بازار ارز و سکه دارد.
فلز زرد بر مدار رشد
بازار طلا و سکه طی هفتههای اخیر روند صعودی داشت. این روند متاثر از رشد نرخ جهانی اونس و تحولات سیاسی بود که نوساناتی در بازار ارز ایجاد کرد. صاحبنظران معتقدند این نوسانات مقطعی است و بهنظر نمیرسد اثر قطعنامه شورای حکام نیز اثری فراتر از دیگر تحولات سیاسی پیشین بر بازار طلا و ارز باشد و انتظار میرود بازار طلا و سکه در میانمدت به ثبات برسد. از سوی دیگر بازار سکه و طلا نیز بهدنبال تصویب قطعنامه شورای حکام و جهش قیمتی طلای جهانی با روند صعودی همراه بوده است. چنانچه در روزهای گذشته طلای جهانی جهش بیش از ۴۰ دلاری را تجربه کرده و به ۱۸۷۲ دلار در هر اونس رسیده است.
احتمال دلار ۵۰ هزارتومانی
میثم رادپور، کارشناس بازار پولی و مالی درباره آینده نرخ دلار در گفتوگو با صمت گفت: اگر روند مذاکرات وین فرسایشی باشد و توافقی حاصل نشود و باتوجه به قطعنامه شورای حکام پیشبینی میشود نرخ دلار تا قبل از زمستان ۱۴۰۱، به ۴۵ یا ۵۰ هزار تومان نیز برسد.
این کارشناس بازارهای مالی قدرت خرید مردم را در بحث دلار بسیار موثر دانست و گفت: در سالهای ۸۶ تا ۸۸ کشور حجم بالایی نفت را با نرخ قابلتوجهی به فروش رساند اما این موضوع تاثیر چندانی بر زندگی مردم نگذاشت. در آن دوره تولید ناخالص داخلی افزایش یافت، اما پولی بهدست مردم نرسید و سفره مردم کوچکتر شد.
وی در ادامه توضیح داد: در این بازه زمانی تاریخ دوباره تکرار شده و با اینکه نفت با قیمتی بالای ۱۱۰ دلار در هر بشکه به فروش میرسد، افزایش درآمدهای نفتی تاثیری بر نرخ دلار نداشته و به تبع افزایش نرخ ارز با افزایش نرخ کالا و خدمات در کشور مواجهیم.
رادپور با تاکید بر اینکه نرخ دلار به زیر ۲۵ هزار تومان نخواهد رسید، افزود: حتی اگر قطعنامه وجود نداشته باشد و کلیه پولهای بلوکهشده ایران آزادسازی شود هم اتفاق خاصی در اقتصاد ایران رخ نمیدهد، زیرا کشور هزینه زیادی دارد و تزریق چنین مبالغی به خزانه، نرخ دلار را به ۲۵ هزار تومان نمیرساند.
حال بد اقتصاد ایران
وی ادامه داد: بهنظر میرسد بهدلیل کسری بودجه و از طرف دیگر کاهش تولید و فروش نفت، در بلندمدت نرخ ارز افزایش قابلتوجهی یافت؛ بنابراین افزایش نرخ ارز بهدلیل حال بد اقتصاد ایران است، نه تصویب قطعنامه ضدایرانی آژانس انرژی اتمی؛ از همین رو میتوان گفت اثر قطعنامه در افزایش فعلی نرخ ارز چندان چشمگیر نیست.
این کارشناس بازارهای مالی افزود: با حذف ارز ترجیحی کلیه واردکنندگان باید ارز نیمایی دریافت کنند که این موضوع موجب میشود شرکتها نرخ محصولات خود را افزایش دهند؛ بنابراین افزایش نرخ برابر است با افزایش تورم در جامعه. البته اتفاق مثبتی که در این میان روی خواهد داد این است که هدررفت منابع ارزی دولت کاهش مییابد.
تاثیر بر نرخ طلا و سهام
رادپور در ادامه اظهار کرد: وقتی نرخ یک کالا افزایش مییابد، ارزش سهام شرکت تولیدکننده آن در بورس افزایش خواهد یافت.
وی درباره تاثیر قطعنامه بر نرخ سکه گفت: سیگنال تصویب قطعنامه شورای حکام علیه ایران به بازار سکه و طلا برخورد کرده و این بازارها را تحت تاثیر قرار داده و فلزات گرانبها از جمله طلا روند صعودی به خود گرفتهاند.
این کارشناس اقتصاد با تاکید بر اینکه جهش قیمتی طلای جهانی بر افزایش بهای سکه بیتاثیر نیست یادآور شد: نرخ طلای جهانی جهش بیش از ۴۰ دلاری را تجربه کرده و به ۱۸۷۲ دلار رسید. گرچه کارشناسان بازار جهانی نوسان شدید روز جمعه گذشته را به افزایش ریسکهای اقتصادی پس از جهش بیش از انتظار تورم ماهانه امریکا نسبت میدهند، اما بهنظر میرسد عامل بسیار مهم دیگر ترس بازارها از خطر بروز جنگی جدید است. وزیر دفاع چین روز جمعه به همتای امریکایی خود هشدار داد که پکن در صورت اعلام استقلال تایوان، در آغاز جنگ تردید نخواهد کرد.
این کارشناس بازارهای مالی معتقد است صحبتهای مسئولان درباره اثر قطعنامه شورای حاکم احتمالا با حافظه تاریخی فعالان اقتصادی از اثر تحریم همخوانی ندارد و همین موضوع میتواند هیجان بازار ارز را افزایش دهد. وی با بیان اینکه همراه با شکسته شدن سقفهای قیمتی که در ذهن جامعه لنگر انداخته بهای کالا و خدمات بهصورت هیجانی افزایش مییابد، گفت: با جو روانی حاکم بر جامعه نرخ ارزها با شتاب در رسیدن به کانالهای جدید قیمتی پیش میروند.
وی افزود: بهواسطه صدور قطعنامه شورای حکام، جو هیجانی افزایشی در بازار حکمفرما شده و در همین حال نرخ سکه از کانال ۱۵ میلیون تومان عبور کرد و وارد کانال ۱۶ میلیون تومان شد. با این حال مسلم است مسئله مهم برای بازیگران بازار سکه، واکنش دلار به قطعنامه شورای حکام است، زیرا نرخ دلار در تعیین نرخ سکه در بازار داخل نقش دارد.
دخالت موثر بانک مرکزی
رادپور در ادامه با تاکید بر اینکه بانک مرکزی با دخالت صحیح در بازار ارز و سکه میتواند از افزایش بیش از حد نرخ در بازارها جلوگیری کند، گفت: بانک مرکزی باید بهجای ارزپاشی، جلوی واسطهگری را بگیرد تا شرایط به حالت عادی بازگردد و سودجویان با ایجاد جو روانی عامل افزایش بیشتر قیمتها نشوند.
عبور سکه از مرز ۱۶ میلیون تومان
قیمت سکه تمامبهار آزادی طرح جدید در معاملات روز یکشنبه، ۲۲ خرداد با رشد بیش از ۷۰۰ هزار تومانی نسبت به روز شنبه وارد کانال ۱۶ میلیون تومان شد و سکه طرح قدیم هم در دامنه ۱۵ میلیون و ۵۴۵ هزار تومانی به فروش رسید. در روز یکشنبه نرخ نیمسکه ۷۰ هزار تومان رشد کرد و ۹ میلیون و ۵۰ هزار تومان شد و ربع سکه هم ۷۰ هزار تومان رشد داشت و با قیمت ۶ میلیون و ۵۰ هزار تومان معامله شد. سکه یک گرمی هم با بهای ۳ میلیون و ۲۶۲ هزار تومان معامله شد. اونس جهانی طلا ۱۸۷۲ دلار و ۴۶ سنت قیمتگذاری شد و نرخ طلای ۱۸ عیار نیز به گرمی یک میلیون و ۴۹۰ هزار و ۱۳۶ تومان رسید.
در روز یکشنبه دلار در بازار آزاد با افزایش ۰.۱۳ درصدی نسبت به روز شنبه ۳۰.۵۴۰ تومان قیمتگذاری شد. دلار در صرافی ملی در بازار روز یکشنبه نسبت به روز شنبه، با ۲۳۸ تومان افزایش۲۷.۷۰۰ تومان نرخگذاری شد. این ارز در بازار متشکل با افزایش ۰.۷۲ درصدی نسبت به روز شنبه با نرخ ۲۶.۸۷۴ تومان معامله شد.
امیدواری بازار به ثبات نسبی
محمد کشتیآرای، نایب رئیس اتحادیه طلا و جواهر تهران درباره بازار جهانی طلا در هفتهای که گذشت و پیشبینی هفته جاری به صمت گفت: بازار جهانی طلا، هفته گذشته را در حالی سپری کرد که شاید بسیاری تصور میکردند روند پرنوسان آن همچنان ادامه خواهد یافت، اما این بازار به ثبات نسبی رسید. وی افزود: نرخ اونس جهانی در هفته گذشته خلاف هفتههای قبل افزایشی بود و در برابری ارزها، ارزش ارز سایر کشورها نسبت به دلار سیر کاهشی داشت. در ادامه این عوامل تاثیرگذار در بهای طلا همدیگر را خنثی کردند. برآیند تاثیر عوامل یادشده در بازار داخلی روند کاهشی نرخ سکه بود؛ هرچند این کاهش نرخ چندان چشمگیر نبود. این فعال بازار طلا و سکه ادامه داد: روز شنبه در بازارهای جهانی نرخ هر اونس طلا به ۱۸۷۲ دلار رسید که بهطور متوسط نسبت به یک هفته قبل ۴۰ دلار افزایش داشت و در معاملات آخرین روز هفته میلادی، زیانهای یک هفته گذشته را جبران کرد.
افزایش دوباره نرخ دلار
وی با اشاره به اینکه نرخ طلا در بازارهای جهانی در اوایل روز شنبه به پایینترین حد 3 هفته گذشته رسید و سپس مسیر خود را معکوس کرد و بالاترین حد 4 هفته گذشته را به ثبت رساند، بیان کرد: این وضعیت در حالی است که شرایط محتاطانه بازار جهانی طلا در تعارض با کاهش دلار امریکاست. این فلز گرانبها روز شنبه حرکت مثبت دیگری تجربه کرد؛ بهطوری که نرخ طلا در سومین روز تداوم بر مدار مثبت، افزایش یافت زیرا کاهش ارزش دلار امریکا با شرایط محتاطانه بازار در آستانه تصمیم بانک مرکزی اروپا روبهرو شده بود؛ گرچه ضعف ارزش دلار امریکا خریداران طلا را همچنان امیدوار به آینده این بازار نگه داشته است.
کشتیآرای یادآور شد: این نوسانات در حالی است که بهنظر میرسد در بازارهای بینالمللی، سرمایهگذاران هنوز در حال بررسی متغیرهای متعدد اقتصادی از سیاستهای پولی گرفته تا ارقام تورم و اطلاعات تولید ناخالص داخلی اقتصادهای بزرگ هستند.
وی در تشریح روند ارزش دلار در روز شنبه (آخرین روز بازارهای جهانی) بیان کرد: ارزش دلار در بازارهای جهانی دوباره بالا رفته و مانع افزایش بیشتر نرخ طلا شد. از طرف دیگر بانک مرکزی اروپا زمینه را برای کمپین افزایش نرخ بهره در ماه آینده پس از حدود یک دهه آماده کرده و قصد دارد خرید سرمایه را بهمنظور مهار تورم متوقف کند.
سخن پایانی
بانک مرکزی مسئول کنترل نرخ ارز است، اما تاکنون تاثیر قابلتوجهی بر روند و آینده این بازار نگذاشته یا شاید بهزعم برخی کارشناسان نخواسته سیستم غلط ارزپاشی در بازار را برای کنترل قیمتها در پیش گیرد. باتوجه به تاثیر نشست اخیر شورای حکام، عدهای از کارشناسان بازار بر این باورند که روند افزایشی قیمتها پس از قطعنامه شورای حکام مقطعی و کوتاهمدت است و پیشبینی میشود بازارها در آینده نزدیک به آرامش برسند. همچنین بررسی میدانی در بازار دلار نشان میدهد تمایل برای فروش این ارز بسیار پایین آمده و معاملهگران عادی تمایلی به فروش دلار ندارند. مجموع این عوامل باعث شده سمت عرضه بازار منحصر به «بازارساز» شود. در این شرایط «بازارساز» باید برای عقب راندن خریداران تا حدی سمتوسوی انتظارات را دچار تحول کند. برخی کارشناسان اعتقاد دارند بخشی از التهاب قیمتی در بازار غیررسمی ارز، به کاهش «عرضه» و نیز قطعنامه شورای حکام علیه ایران برمیگردد. بازار طلا و ارز طی هفتههای اخیر روند صعودی به خود گرفتهاند که این روند متاثر از رشد نرخ جهانی اونس و تحولات سیاسی و تحریمهای جدیدی بود که نوساناتی در بازار ارز ایجاد کرد. البته این صاحبنظران معتقدند این نوسانات مقطعی است و بازار ارز و طلا در میانمدت به ثبات میرسد. در مجموع بهنظر نمیرسد اثر قطعنامه شورای حکام بر بازار طلا و ارز اثری فراتر از دیگر تحولات سیاسی پیشین باشد. شایان ذکر است قطعنامه شورای حکام در حالی به تصویب رسید که چین و روسیه به این قطعنامه رای منفی دادند و مواضعی در حمایت از ایران ابراز کردند.