هدف از برگزاری این نمایشگاه معرفی توانمندی ‌ های صنعت چاپ ایران، تبادل دانش، آگاهی و انتقال فناوری، توسعه بازارهای منطقه ‌ ای و بین ‌ المللی بود. در مجموع این نمایشگاه با موضوعات چاپ و بسته ‌ بندی، چاپ سه ‌ بعدی، کاغذ، لیبل، کارتن و مقوا، مرکب، ماشین ‌ آلات، پلاستیک و پلیمر، مواد اولیه، روش ‌ های نوین تولید و تبلیغات و برنامه ‌ های جانبی (کارگاه ‌ های آموزشی مرتبط با صنعت چاپ و بسته ‌ بندی) مدیریت رنگ در طراحی و پیش از چاپ، ساختار طراحی بسته ‌ بندی و طراحی محصول در چاپ فلکسو برگزار شد. در این رویداد شرکت ‌ ها دستاوردهای خود در بخش ‌ های مختلف کاغذ، لیبل، کارتن و مقوا، قالب ‌ سازی، ماشین ‌ آلات، قطعات و لوازم یدکی، پلاستیک و پلیمر، مواد اولیه، مرکب و تبلیغات را معرفی کردند. صمت در این گزارش به بررسی ابعاد مختلف نمایشگاه بین ‌ المللی آینده صنعت چاپ ایران پرداخت.

اهمیت صنعت چاپ

صحبت از صنعت چاپ که به میان می ‌ آید باید به سال ‌ های بسیار دوری بازگشت. این صنعت در کشور ما فرازوفرودهای بسیاری را تجربه کرده، اما باوجود قدمتش، هنوز نتوانسته خود را آنچنان ‌ که باید و شاید با رشد جهانی همگام سازد. صنعت چاپ، یک صنعت پویا، دانش ‌ محور و روزآمد است و برای هر یک از نیازهای آشکار و پنهان انسان، محصولات و روش ‌ های نوینی را ارائه می ‌ دهد. سالانه هزاران کالا و محصول از کشورمان به سایر کشورها صادر می ‌ شود که این محصولات نیازمند لیبل، درج مشخصات، بسته ‌ بندی مناسب و... هستند و به ‌ نوعی همگی ارتباطی تنگاتنگ با صنعت چاپ دارند؛ بر همین اساس باید گفت صنعت چاپ از اهمیت بالایی برخوردار است؛ به ‌ گونه ‌ ای که در تمام صنایع دخل ‌ وتصرف دارد. این یک واقعیت است که محصولی راحت ‌ تر به فروش می ‌ رسد که بهترین بسته ‌ بندی را داشته باشد و این امر هم در داخل و هم خارج از کشور صدق می ‌ کند. فعالان صنعت چاپ نیز با نوسانات نرخ ارز و افزایش هزینه ‌ های تولید دچار مشکلاتی شدند که در روند تولیدات آنها تاثیرگذار است. در این زمینه چندی پیش رضا رضایی، رئیس سابق اتحادیه صادرکنندگان محصولات چاپی گفت: مشکل ما این است که جز پلیمر که در کشور ما به ‌ وفور یافت می ‌ شود، بیش از ۸۵ درصد مواد اولیه موردنیاز در صنعت چاپ از جمله انواع کاغذ و مقوا، کاغذهای تحریر، حلال ‌ ها، سیلیکون، رنگ ‌ ها، کاغذهای حرارتی و کاغذهای چاپ روی شیشه و پارچه، همچنین تجهیزات و ماشین ‌ آلات آن وارداتی است. صنعت چاپ یکی از صنایعی است که با چالش ‌ های بسیاری دست ‌ وپنجه نرم می ‌ کند، اما در عین ‌ حال نقشی مهم در زندگی روزمره ما دارد.

هدف اصلی، جریان ‌ سازی در کل صنعت چاپ

بابک عابدین، رئیس نمایشگاه آینده چاپ ایران با اشاره به اهداف برگزاری نمایشگاه بین ‌ المللی آینده صنعت چاپ ایران به صمت گفت: نخستین دوره نمایشگاه آینده صنعت چاپ ایران با هدف پیشرفت و توسعه فعالیت ‌ های نوآور و دانش ‌ بنیان در صنعت چاپ برگزار شده است. از سوی دیگر هدف ما برگزاری یک نمایشگاه تخصصی و حرفه ‌ ای که انگیزه لازم را برای نوآوران داخل و خارج از کشور ایجاد کند، بود که خوشبختانه محقق شد.

در حقیقت هدف از برگزاری این رویداد ایجاد بستر ارائه خدمات، تولیدات و محصولات از تولیدکننده به مصرف ‌ کننده تولیدی است. علاوه بر این در نظر داشتیم تولیدکننده مواد اولیه، ماشین ‌ آلات، خدمات پایه ‌ ای مانند نرم ‌ افزار، سخت ‌ افزار و محصولات قابل ‌ استفاده در تولید، در این نمایشگاه غرفه ‌ دار باشند که بر همین مبنا با مصرف ‌ کنندگان ملزومات چاپ و بسته ‌ بندی که برندهای صنعتی معتبر هستند، هماهنگی ‌ های لازم برای حضور در این رویداد انجام شد. همچنین هدف ما این بود که در کنار برگزاری نمایشگاه که رویدادی برای کسب ‌ وکار، ارتباطات و انتقال دانش است، جریان ‌ سازی در کل صنعت چاپ انجام شود، زیرا این امر بهبود و افزایش بهره ‌ وری را به ‌ دنبال دارد، به همین منظور در این نمایشگاه به برخی از استارت ‌ آپ ‌ های کوچک غرفه ‌ های رایگان داده شد تا بتوانند از این فرصت استفاده کنند. شرکت ‌ های دانش ‌ بنیان نیز در این نمایشگاه حضور فعالی داشتند.

تاثیر این نمایشگاه بر صنعت چاپ

رئیس نخستین نمایشگاه آینده صنعت چاپ ایران درباره تاثیر برگزاری این نمایشگاه بر صنعت چاپ گفت: در این نمایشگاه واحد تولیدی می ‌ تواند از نیاز بازار ، اطلاع پیدا کند و مسیر سرمایه ‌ گذاری و توسعه ‌ ای خود را به ‌ صورت هدفمند به سمتی ببرد که نیاز مخاطب را رفع کند و سرمایه ‌ گذاری سودآور داشته باشد. عابدین در تشریح هدف بعدی از برگزاری این نمایشگاه گفت: همه صنایع برای عرضه تولیدات خود به صنعت چاپ و بسته ‌ بندی نیاز دارند.

یکی دیگر از اهداف ما از برگزاری این رویداد ایجاد مرکزی بود که با دعوت از صنایع مصرف ‌ کننده (پزشکی، شیرینی، شکلات و...) بخش عرضه و تقاضای صنعت را به یکدیگر پیوند دهیم. در حقیقت این نمایشگاه به صورت B ۲ B فعالیت می ‌ کند و هدف آن این است که دو سر عرضه و تقاضا را به ‌ طور مستقیم به هم وصل کند؛ در نتیجه این روند هم سودآور است و هم نیاز کشور را به صنعت چاپ و بسته ‌ بندی رفع می ‌ کند.

کشورهای بازدیدکننده

رئیس اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان صنعت چاپ ضمن تاکید بر اهمیت ارتباط مستقیم سفارش ‌ دهندگان و عرضه ‌ کنندگان بیان کرد: هدف ما این بود که در گام اول بازدیدکنندگان، چاپخانه ‌ داران و تولیدکنندگان مرتبط با حوزه نشر با یکدیگر ارتباط مستقیم داشته باشند و سپس توانمندی ‌ های تولیدی و صادراتی کشور در صنعت چاپ را به ‌ صورت گسترده به نمایش بگذاریم. همچنین برخی صنایع مصرف ‌ کننده بسته ‌ بندی صادراتی در ایران فعال هستند که نیازهای خود را از داخل و خارج تامین می ‌ کنند، این در حالی است که بازارهای خارجی استانداردهای خیلی خاصی برای بسته ‌ بندی دارند. عابدین با اشاره به نتایج به ‌ دست آمده از برگزاری نمایشگاه گفت: قراردادهای بسیار خوبی در طول نمایشگاه منعقد شده است. بازدیدکنندگان خوبی از کشورهای عراق، افغانستان، ارمنستان، جمهوری آذربایجان و امارات در این رویداد حضور پیدا کردند. همچنین از همه استان ‌ های کشور در این نمایشگاه بازدیدکننده و شرکت ‌ کننده داشتیم. خوشبختانه نمایشگاه آینده صنعت چاپ در مرحله اول توانست بخش اعظمی از انتظارات ما را برآورده کند.

هدف فروش غرفه نیست

رئیس نمایشگاه آینده صنعت چاپ ایران با اشاره به ارتباط خوب دانشجویان با صنعت چاپ اظهار کرد: حضور دانشجویان و هنرستان ‌ های چاپ در این نمایشگاه موجب تقویت نیروی انسانی در صنعت چاپ در استان ‌ های دیگر شد.

عابدین با اشاره به حمایت ۱۰ تشکل وابسته به صنعت چاپ و بسته ‌ بندی و انجمن و اتحادیه در سراسر ایران از برگزاری نخستین نمایشگاه آینده صنعت چاپ ایران، بیان کرد: هدف ما فروش غرفه نیست. این نمایشگاه رویدادی طولانی ‌ مدت است و امیدواریم با برگزاری این نوع نمایشگاه ‌ ها بتوانیم در حوزه خود تاثیرگذار و جریان ‌ ساز باشیم. برگزاری نمایشگاه برای افرادی که در صنعت نمایشگاه حضور دارند و جامعه، سودآور است، زیرا این صنعت، صنعتی اشتغالزا است.

هیچ صنعتی از صنعت چاپ بی ‌ نیاز نیست

غلامرضا شجاع، مدیرعامل شرکت تعاونی سازندگان کلیشه و لیتوگرافان با اشاره به برگزاری موفقیت ‌ آمیز نمایشگاه آینده صنعت چاپ ایران به صمت گفت: نمایشگاه آینده صنعت چاپ ایران از ۲۰ تا ۲۳ دی در مرکز نمایشگاهی ایران ‌ مال برگزار شد. بی ‌ نظیرترین نوع افتتاح با حضور بیش از ۱۵۰ نفر از بزرگان صنعت چاپ را در این نمایشگاه شاهد بودیم. همچنین مسئولان مربوطه در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و وزارت صنعت، معدن و تجارت در این افتتاحیه حضور پررنگی داشتند. در کنار حمایت سازمان ‌ ها و نهادهای مختلف، برندهای معتبر و بزرگ ایرانی و بین ‌ المللی نیز در کنار برگزارکنندگان نمایشگاه بودند. با قدم زدن در این نمایشگاه، احساس می ‌ کردید در یک نمایشگاه اروپایی هستید.

وی با اشاره به استقبال خوب بازدیدکنندگان از این نمایشگاه اظهار کرد: تمام بازدیدکنندگان این نمایشگاه بازدیدکنندگان تخصصی بودند، این در حالی است که در برخی از نمایشگاه ‌ ها شاهد حضور بازدیدکنندگانی هستیم که هیچ تخصصی در زمینه موضوع برگزاری رویداد ندارند و تنها بیننده هستند. در این نمایشگاه تعداد قابل ‌ توجهی از بزرگان صنعت چاپ و بسته ‌ بندی در ارتباط با ماشین ‌ آلات و دانش ‌ بنیان ‌ ها نیز حضور داشتند. همچنین تعداد زیادی از بازدیدکنندگان در سال آینده با تابلو رزرو غرفه ‌ ها پیش ‌ ثبت ‌ نام خود را انجام دادند.

شجاع با بیان اینکه نمایشگاه آینده صنعت چاپ ایران در سال اول نمره قبولی را کسب کرد، افزود: صنعت چاپ در تمام مراحل زندگی دارای اهمیت است. این نمایشگاه می ‌ تواند در جهت حمایت، رونق و معرفی توانمندی ‌ ها و نوآوری ‌ های کسب ‌ وکار واحدهای چاپی داخل کارآیی داشته باشد. اکنون در حوزه بسته ‌ بندی توانمندی ‌ های زیادی داریم که می ‌ توانند در منطقه حضور موثری داشته باشند.

وی با اشاره به اثرات خوب برگزاری این نمایشگاه، بیان کرد: اتصال بازارهای منطقه با واحدهای چاپی داخل که توان صادرات کارهای استاندارد صنعت را دارند، همچنین سرمایه ‌ گذاران، تولیدکنندگان و فعالان این حوزه با یکدیگر از مزیت ‌ های این رویداد است.

صنعت چاپ مانند هوا شده است

رئیس تشریفات نمایشگاه آینده صنعت چاپ ایران ضمن تاکید بر اینکه هیچ صنعتی بی ‌ نیاز از صنعت چاپ نیست، اظهار کرد: به ‌ دلیل اینکه صنعت چاپ با تمام صنایع در ارتباط است به آن فراصنعت می ‌ گویند. صنعت چاپ مانند هوا شده و ارتباط مستقیم آن با همه صنایع واضح است. امروزه صنعت چاپ رابطه بین خریدار و کالا را برقرار می ‌ کند. شجاع با تاکید بر اهمیت صنعت چاپ در برنامه هفتم توسعه گفت: متولی صنعت چاپ، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است. در سال جاری اتحادیه لیتوگرافان تهران، موضوع توسعه، بازسازی و نوسازی صنایع چاپ را به ‌ عنوان پیشنهاد برای درج در قانون هفتم توسعه به دفتر چاپ و نشر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ارائه کرده است. امیدواریم این پیشنهاد سرنوشت مشابه پیشنهادات این حوزه در برنامه ‌ های پنجم و ششم توسعه را پیدا نکند.

بودجه ۱۴۰۲ و حمایت از صنعت چاپ

رئیس تشریفات نمایشگاه آینده صنعت چاپ ایران با اشاره به فرسودگی بیش از ۸۰ درصد ماشین ‌ آلات پیش از چاپ، چاپ و پس از چاپ، افزود: به ‌ دلیل فرسودگی بسیاری از ماشین ‌ آلات، نیازمند توسعه، بازسازی و نوسازی ناوگان صنعت چاپ هستیم. امیدواریم در بودجه سال ۱۴۰۲ ردیف اعتباری جداگانه برای حمایت از صنعت چاپ دیده شود.

سخن پایانی

به ‌ عقیده برخی فعالان حوزه چاپ، استراتژیک بودن صنعت چاپ یک واقعیت انکارناپذیر است که سال ‌ هاست مورد غفلت واقع شده و نتوانسته ‌ ایم از توانمندی ‌ های این صنعت برای تامین منافع ملی بهره ببریم. از سوی دیگر صنعت چاپ و بسته ‌ بندی به ‌ دلیل نقش مهم آن در جذب مشتری و افزایش سهم بازار سایر صنایع و محصولات آنها، بستر اشتغالزایی مولد در سایر صنایع را فراهم می ‌ کند. همچنین مطابق آمارهای سایت ‌ های رسمی بین ‌ المللی، درآمد سالانه صنعت چاپ تا سال ۲۰۲۵ به حدود ۸۰ میلیارد دلار خواهد رسید. در نتیجه برگزاری نمایشگاه ‌ هایی مانند نمایشگاه بین ‌ المللی آینده صنعت چاپ ایران می ‌ تواند لایه ‌ های پنهان این صنعت مهم که می ‌ تواند سودآوری خوبی برای کشور داشته باشد را به نمایش بگذارد. با این حال باید منتظر ماند و دید تاثیر حقیقی این نمایشگاه بر صنعت مهم چاپ چیست؟