نوشدارو بعد از مرگ سهراب
در روزگاری که تکنولوژی حرف نخست را می‌زند، قطعی اینترنت و فیلترینگ، نخستین تصمیمی است که حاکمیت پس از بروز هر نوع مشکلی به آن پناه می‌برد.
در روزگاری که تکنولوژی حرف نخست را می زند، قطعی اینترنت و فیلترینگ، نخستین تصمیمی است که حاکمیت پس از بروز هر نوع مشکلی به آن پناه می برد. این تصمیم در حالی گرفته می شود که نان بسیاری از مردم از فعالیت اقتصادی در بستر فضای مجازی به دست می آید. این افراد با بی توجهی کامل، نان شان آجر می شود و در نهایت تنها وعده ای به آنها داده می شود که برای دستیابی به آن باید کفش آهنین به پا کرده و روزهای زیادی را سپری کنند. حال باتوجه به اینکه کسب وکارهای اینترنتی طی مدت اخیر، تحت تاثیر قطعی اینترنت و آسیب های ناشی از آن قرار گرفته اند، وزیر اقتصاد از آمادگی این وزارتخانه برای حمایت از این بخش خبر داده و اعلام کرده که به زودی بسته حمایتی در این راستا نهایی می شود. برخی معتقدند از ابتدا چرا سد راه درآمد و تامین روزی افراد می شویم که در نهایت بخواهیم به آنها وام بدهیم؟ از سوی دیگر، زمانی که این افراد درآمدی ندارند، بازپرداخت همین وام چگونه و از چه محلی خواهد بود؟ محل تامین اعتبارات از سوی دولت از دیگر موارد مطرح شده است. در این گزارش به تاثیر ارائه بسته های حمایتی دولت به مشاغل آسیب دیده پرداخت.
توقف چرخه اقتصاد به دست دولت
قطعی اینترنت به عنوان نخستین اقدامی است که پس از هر اتفاق از سوی دولت انجام می شود. در لابه لای قطعی های ساعتی، فیلتر شدن نیز مطرح است. این روزها مردم دست به دامن فیلترشکن هایی شده اند که در جوار این اینترنت لاجون قدرت نمایی ندارد. برخی رسانه های وابسته به نهادهای خاص نیز شروع به فعالیت های پررنگی برای فیلتر دائمی برخی از شبکه های اجتماعی کرده اند که این موضوع ممکن است در برخی شبکه های اجتماعی بحران ایجاد کند. یکی از این شبکه های اجتماعی، اینستاگرام است. مرکز پژوهشی بتا در سال ۱۳۹۹ اعلام کرده بود از بیش از یک میلیون و ۷۰۰ هزار کسب وکار فعال در اینستاگرام، دست کم ۲۰۰ هزار کسب وکار بزرگ و متوسط و ۵۰۰ هزار کسب وکار استانی و بومی هستند؛ یعنی هر کدام از این صفحات، منبع درآمد ماهانه یک یا چند نفر بوده است؛ در نتیجه اینستاگرام در ایران یک شبکه اجتماعی برای به اشتراک گذاشتن فیلم و تصویر نیست، بلکه یک بستر کسب وکار و تامین معیشت است. فیلترینگ اینستاگرام چه در کوتاه مدت و چه بلندمدت، ضربه های سهمگینی به معاش بیش از ۹ میلیون نفر کاربر آن خواهد زد و با تشدید محدودیت های اینترنت در ایران درآمد این گروه به شدت کاهش می یابد. همچنین براساس سهم حوزه آی تی در جی دی پی کشور، هر ساعت قطعی اینترنت یک میلیون و ۵۰۰ هزار دلار به اقتصاد ضرر وارد می کند. به بیانی دیگر می توان گفت با هر بار قطعی اینترنت بلند مدت، اقتصاد به معنای واقعی از بین می رود.
نباید شعری بسراییم که در قافیه آن بمانیم
مسعود دانشمند، عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی درباره ابلاغ بسته حمایتی دولت برای جبران آسیب های قطعی اینترنت به فعالان اقتصادی به صمت گفت: این موضوع ابهامات زیادی دارد. یکی از این ابهامات، نحوه شناسایی افرادی است که در فضای کسب وکار خود به دلیل قطعی اینترنت دچار خسارت شدند و ابهام دیگر مشخص نبودن میزان درآمد آنها در شرایط عادی است.
وی با بیان اینکه فردا برای جبران این همه آسیب دیر است، افزود: شخصی که فضای کسب وکارش با اینترنت گره خورده، اکنون درآمدی ندارد و در خرج روزمره و معیشت خود مانده، بعد دولت برای آینده فعالان اقتصادی بسته تعیین می کند؟ این چه نوعی از حمایت است؟ اگر حمایتی وجود دارد باید همین امروز که سفره های این فعالان اقتصادی خالی است، اعمال شود. اگر وعده ای باشد که ۶ ماه دیگر اجریی می شود، چه فایده دارد؟ این در حالی است که در دوران شیوع کرونا ارائه تسهیلات طرح و در مقابل این تسهیلات، مالیات های سنگینی نیز از صاحبان مشاغل گرفته شد.
دولت ابلاغ می کند و کنار می کشد
عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی درباره برخی از مشکلات بسته های حمایتی دولت اظهار کرد: در ابتدا باید بدانیم که بسته حمایتی تنها پول نقد نیست و باید فرمولی برای آن در نظر گرفته شود. برای مثال می توان برای برخی از فعالان اقتصادی بخشودگی مالیاتی یا تعویق انداختن هزینه های بیمه را جایگزین تسهیلات مالی کرد. از سوی دیگر، در بسیاری از موارد دولت بسته حمایتی در نظر می گیرد و پس از مدتی می گوید «ما تصویب کردیم، بانک ها تسهیلات نمی دهند» حالا مردم می دانند و بانک ها و دولت خود را کنار می کشد مانند مشکلاتی که در پرداخت وام های ازدواج، مسکن و... داریم.
دانشمند با اشاره به تسهیلاتی که در دوران کرونا برای مشاغل آسیب دیده در نظر گرفته شده بود، گفت: بسیاری از بسته های حمایتی در دوران کرونا پرداخت نشد. الان به گونه ای شده که برخی از بسته های حمایتی ابلاغ می شود، اما پرداخت نمی شود. این در حالی است که در دوران کرونا بسیاری از کشورها برای حمایت از مشاغل آسیب دیده از کرونا، بسته های حمایتی در نظر گرفتند. روند در نظر گرفتن بسته حمایتی سایر کشورها برای مشاغل آسیب دیده به این صورت است که درآمد، کاهش نیرو و عملکرد سالانه را بررسی می کنند، سپس بسته ای به صورت ماهانه تا عادی شدن شرایط ارائه می شود.
وی با توجه به صحبت های اخیر مسئولان درباره اینترنت ملی بیان کرد: اینترنت ملی واژه غلطی بوده و اینترانت درست است که قرار بر این است که شهروندان داخل کشور به این شبکه دسترسی داشته باشند و از آن برای کسب وکارهای خود استفاده کنند. اصل نخست در کسب وکار، مشتری است. برای کسب وکار در چنین فضایی باید مشتری های این مشاغل نیز در بستر این شبکه های داخلی باشند. در صورتی که همه مردم در شبکه های داخلی عضو باشند بستر فعالیت اقتصادی شکل می گیرد. اینها یک سری تصورات برای تبلیغات شبکه های داخلی است.
عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی ضمن تاکید بر اینکه م باید به اینترنت بین المللی وصل باشیم و جدایی از آن امکان پذیر نیست، افزود: نباید به محض اینکه هوا ابری می شود، صحبت از اینترانت و شبکه داخلی شود، در هیچ جای دنیا این اتفاق رخ نمی دهد. به بیان دیگر نباید شعری سرود که در قافیه آن بمانیم. به علت اینکه شهروندان کلا از این بستر برای فعالیت های روزمره خود استفاده می کنند، این دقیقا شعری است که در قافیه آن خواهیم ماند.
گام نخست دریافت بسته حمایتی ثبت مشاغل است
دانشمند با اشاره به عدم ثبت بسیاری از مشاغل از ترس پرداخت مالیات در اوضاع بد اقتصادی، گفت: بسیاری از مشاغل اینترنتی به دلیل فرار از مالیات، ثبت نشده اند. گام نخست برای دریافت بسته حمایتی، ثبت مشاغل است و قبل از ثبت باید مالیات سال قبل پرداخت شود. این در حالی است که مشاغل آسیب دیده برای دریافت تسهیلات حمایتی مراجعه کردند و اکنون باید مالیات دهند. برای نمونه، پیک موتوری رستوران ها که به دلیل کمبود مشتری بیکار شده اند و جلو رستوران ها می نشینند، مگر مالیات می دهند که ضرر آنها با بررسی مالیات آنها جبران شود؟
اعتماد وجود ندارد!
عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی ضمن تاکید بر اهمیت ایجاد اعتمادسازی برای مردم قبل از هر تصمیم، اظهار کرد: به دلیل اینکه در بسیاری از مسائل مربوط به دولت شفافیت وجود ندارد، مردم اعتماد لازم را ندارند. اعتمادسازی مهم ترین موضوع است. فعالان اقتصادی حتی اعتماد ندارند که میزان درآمد حقیقی خود را اعلام کنند و هنگامی که مردم اعتماد ندارند در نتیجه بسیاری از تصمیم گیری ها پیش نمی رود. متاسفانه برخی مسئولان از نبود اعتماد مردم استفاده کرده و تنها برای رفع مسئولیت، بسیاری از بسته های حمایتی را در حد مصوبه نگه می دارند.
بسته شایسته سالاری به جای طرح حمایتی
پیمان مولوی، اقتصاددان درباره ابلاغ بسته حمایتی دولت برای جبران آسیب های ناشی از قطعی اینترنت به فعالان اقتصادی به صمت گفت: بسیاری از مسئولانی که درباره خسارت های ناشی از قطعی اینترنت صحبت می کنند، از ابعاد حقیقی میزان این خسارت آگاهی ندارند. متاسفانه برخی از این افراد، هیچ شناختی از اتفاقات های رخ داده در اکوسیستم اقتصاد دیجیتال ایران ندارند و این موضوع به دلیل این است که حتی یک ریال از این مسیر کسب درآمد نداشتند و حقوق بگیر دولت هستند. زمانی که فردی هر ماه بدون توجه به ارزیابی عملکرد خود، حقوق دریافت می کند، چه درکی از ضرر مالی دارد؟ از سوی دیگر، آقای وزیری که از بسته حمایتی صحبت می کند، باید بسته های حمایتی دوران کرونا را ارزیابی کند. همچنین زمانی که بودجه نیست این وام از کجا می آید؟
فعالان اقتصادی چیزی از دولت نمی خواهند
مولوی افزود؛ پرسش این است که این بسته حمایتی از کجا قرار است تامین شود. نبود شناخت کافی از اقتصاد، یکی از دلایل اصلی تصمیم گیری های یک شبه و بی اساس است.
کاش بسته فکر کردن برای مسئولان کشور بود که مردم را در این شرایط بد اقتصادی با وجود تحریم ها و شرایط کرونا تحت فشار بیشتری نگذارند. بسته ای که کشور بیش از اندازه به آن نیاز دارد، بسته شایسته سالاری و عقلانیت است.
مولوی با توجه به اجرایی نشدن بسیاری از مصوبه ها اظهار کرد: بسیاری از این تصمیم گیری ها یک سری شعارها و اهداف بی نتیجه است. فعالان اقتصادی چیزی از دولت نمی خواهند و تنها خواسته فعالان اقتصادی این است که مسئولان اطلاعات کارشناسی کافی از حوزه فعالیت آنها داشته باشند.
محدودیت به معنای رفتار سلیقه ای است
این اقتصاددان درباره اینترنت ملی اظهار کرد: ما چیزی به اسم اینترنت ملی نداریم و نام آن اینترانت است.
ایرانی ها باید بتوانند به وب سایت ها و پلتفرم های موردنیاز خود دسترسی داشته باشند. ایجاد محدودیت به معنای رفتار سلیقه ای و محدود کردن حق انتخاب ایرانیان است.
بسیاری از کارشناسان بر این عقیده اند که به هیچ وجه شبکه های داخلی مانند شبکه های بین المللی جوابگو نخواهند بود و متاسفانه بسیاری از شهروندان اعتمادی به پلتفرم های داخلی ندارند.
این اتفاق هرگز نخواهد افتاد که مردم به اجبار به سمت پلتفرم های داخلی بروند.
سخن پایانی
روزی بستری برای فعالیت بسیاری از مشاغل ایجاد شد و حال آقایان می گویند که باید کسب وکارها به جای استفاده از ابزاری خارجی مانند اینستاگرام برای فعالیت، از پلتفرم های رسمی که حاکمیت آماده کرده، استفاده کنند و آنجا را رونق دهند.
از سوی دیگر، مدیرعامل شرکت ملی پست عنوان کرد: «الان نوک تیز پیکان انتقادات به سمت مسئولان است، اما دلیل آن بی توجهی کسب وکارها به صحبت های مسئولان درباره استفاده از پلتفرم های داخلی است.» در این شرایط باید گفت جناب مدیر، تیغ تیز پیکان تنها بر گلوی مردمی است که به امیدی کسب وکار خود را در این فضا ایجاد کردند و حالا روزی آنها قطع شده است.
