گرانی ارزاق عمومی، قلاب سنگش را بر سبد خانواده انداخته و سفره‌ها را کوچک تر از هر سال کرده است. اگر تا چندی پیش ارزان شدن مواد غذایی در ماه رمضان به یک سنت تبدیل شده بود حالا با گران شدن گوشت، مرغ و میوه و خرما و بسیاری دیگر از اقلام لازم خانواده‌ها این رویه به شکل دیگری نمود پیدا کرده است چراکه با وجود افزایش دستمزدهای حداقلی باز هم قشر ضعیف و کارگران در روزهایی که تورم افسارگسیخته تر از همیشه است با مشکلات بسیاری روبه‌رو هستند.

شاه محمدی، کارگری است که با حقوق حداقلی زندگی می‌کند، به نظر او در این وضعیت برخی از اقلام را باید از سبد خرید حذف کنیم تا بتوانیم دوام بیاوریم.

او می‌گوید: گرانی افسارگسیخته است و معلوم نیست چه بلایی بر سر قشر ضعیف جامعه بیاورد؛ این در حالی است که تا پیش از این اعلام شده بود که نرخ کالاها به خصوص در ماه رمضان تغییر محسوسی نخواهد داشت اما کرونا و گرانی دست به‌دست هم دادند تا این بار سفره‌های افطار را کوچک کنند.


حمید رضایی هم که یک کارمند بازنشسته است که در حال زیر و رو کردن کالاها و خواندن برچسب قیمتها در یکی از فروشگاه‌های زنجیره‌ای اصفهان است، به این امید که کالایی با نرخ مناسب‌تر پیدا کند.

وی از بالارفتن نرخ تخم‌مرغ می‌گوید و ادامه می‌دهد: البته وضعیت مرغ هم بهتر از تخم‌مرغ نیست؛ میوه هم حال و روز خوبی ندارد و به طور مثال نرخ موز بین ۲۵ تا ۳۰ هزار تومان است و بقیه میوه‌ها هم با قیمت‌های رو به صعود روبه‌رو شده اند؛ جیب من ظرفیت ندارد و نمی‌توانیم با این گرانی‌ها کنار بیاییم!

افزایش ۶۵ درصدی نرخ زولبیا و بامیه

گرانی‌ها امسال دامن زولبیا و بامیه را هم گرفته و شیرینی اصلی ماه رمضان با توجه به کمبود مواد اولیه ۶۵ درصد افزایش نرخ داشته است.

در این ارتباط رئیس اتحادیه صنف گز و شیرینی اصفهان در رابطه با گرانی‌های مربوط به زولبیا گفت: اگر بخواهیم تنها شیرینی و زولبیا را در فهرست اقلام گران قرار دهیم راه را اشتباه رفته‌ایم به این خاطر که تورم روی تمامی اقلام اساسی و غیر اساسی خانواده‌ها تاثیر گذاشته و نمی‌توان گفت که فقط زولبیا و بامیه و شیرینی افزایش نرخ پیدا کرده است.

حسن شریفی، می‌افزاید: به هر حال با گران شدن هر کدام از اقلام مورد نیاز برای تهیه این شیرینی مثل زعفران که از ۴۵ هزار تومان به ۱۵۰ هزار تومان رسیده و یا نشاسته که ۸۰ درصد گران شده است، همچنین با افزایش ۱۰۰ درصدی نرخ روغن و آرد، افزایش ۸۰ درصدی نرخ شکر و همچنین افزایش دستمزدها، نباید انتظار داشته باشیم که نرخ زولبیا و بامیه بالا نرود اما به نسبت گرانی بقیه اقلام این شیرینی، کمتر گران شده است.

متاسفانه اکنون در شرایط مناسبی به سر نمی‌بریم؛ به هر حال بحث تحریم‌ها و غیره نوسانات قیمتی را نه تنها برای تولید‌کنندگان صنف شیرینی، بلکه برای بقیه اصناف نیز ایجاد کرده است.

وی با اشاره به اینکه هر کیلو زولبیا و بامیه در سال گذشته ۳۸ هزار تومان بوده که در سال جدید به ۶۲ هزار تومان افزایش داشته است و در حدود ۶۵ درصد گران شده است، ادامه می‌دهد: متاسفانه اکنون در شرایط مناسبی به سر نمی‌بریم؛ به هرحال بحث تحریم‌ها و غیره نوسانات قیمتی را نه تنها برای تولید‌کنندگان صنف شیرینی، بلکه برای بقیه اصناف نیز ایجاد کرده است.

رئیس اتحادیه صنف گز و شیرینی اصفهان با اشاره به اینکه مشکلات در واردات گندم و روغن باعث گرانی و مشکلات تولید‌کنندگان این صنف شده است، اعلام کرد: درحال‌حاضر در واحدهای صنفی درجه یک هر کیلو زولبیا و بامیه ۶۲ هزار تومان است و در واحدهای صنفی درجه دو به نرخ ۵۷ هزار تومان فروخته می‌شود.

وی افزود: امسال در راستای تنظیم بازار ماه مبارک رمضان و جلوگیری از ایجاد بازار سیاه برای مواد اولیه کمیاب مثل روغن و ایجاد گران فروشی‌ها گروه نظارتی شامل جهاد کشاورزی، صنعت و معدن، بازرسی اصناف، بسیج اصناف و اتحادیه‌ها ایجاد شد و مرتب رصد می‌شود که در این زمینه تخلفی ایجاد نشود که می‌توان گفت، خوشبختانه تخلفی در این رابطه انجام نگرفته است.

شریفی گفت: همچنین با توجه به کاهش ۵۰ درصدی قدرت خرید مردم و عرضه کمتر زولبیا و بامیه، فروشنده‌ها نیز سعی کرده‌اند با تمام وجود تولید با کیفیتی داشته باشند.

رطب هم لاکچری شد

گرانی‌های ماه رمضان تنها به زولبیا و بامیه ختم نمی‌شود و برای خرما نیز که یکی از ضروریات سفره‌های سحری و افطار است، همین مشکل ایجاد شده به نوعی که گرانی یقه خرما را هم به شدت گرفته است.

در این ارتباط رئیس اتحادیه صنف میوه و سبزی فروش‌های شهرستان اصفهان از دلالانی صحبت می‌کند که باعث شده‌اند که نرخ خرما در ماه رمضان بین ۲۵ تا ۳۰ درصد افزایش یابد. به نوعی که درحال‌حاضر یک جعبه رطب مضافتی بین ۶۰ تا ۷۰ هزار تومان به فروش می‌رسد و خرمای معمولی تر نیز تا ۴۰ هزار تومان و رطب‌های لاکچری تر بین ۱۰۰ تا ۱۲۰ هزار تومان نرخ دارند.

با توجه به گران شدن نهاده‌های کشاورزی و تورمی رو به رشد منتظر گرانی تا ۵۰ درصدی خرما بودیم و به همین خاطر است که اکنون هر بسته خرما ۷۰۰ تا ۸۰۰ گرمی بین ۵۰ تا ۶۰ هزار تومان نرخ دارد

نوروز علی اسماعیلی در ادامه با اشاره به نرخ خرما می‌گوید: نرخ کنونی هر کیلو خرمای مضافتی در مبدا بین ۳۰ تا ۳۵ هزار تومان است اما با توجه به اینکه تا رسیدن به‌دست خریدار و مصرف‌کننده دلالان بسیاری سر راهش قرار می‌گیرد نرخ خرما با افزایش روبه‌رو می‌شود.

وی ادامه داد: البته با توجه به گران شدن نهاده‌های کشاورزی و تورمی رو به رشد منتظر گرانی تا ۵۰ درصدی خرما بودیم و به همین خاطر است که اکنون هر بسته خرما ۷۰۰ تا ۸۰۰ گرمی بین ۵۰ تا ۶۰ هزار تومان نرخ دارد.

اسماعیلی در رابطه با خرمای سطلی هم می‌گوید: نرخ هر کیلو خرمای سطلی در فروشگاه‌ها بین ۴۰ تا ۴۵ هزار تومان است.

هرچند دولت در تلاش است تا با عرضه کافی کالا در بازار جلوی هرگونه افزایش نرخ را بگیرد و بارها اعلام شده است امسال هیچ کمبودی در تأمین و توزیع کالاهای ضروری و پرتقاضا مانند شکر، گوشت قرمز، گوشت مرغ، خرما، برنج و دیگر اقلام ضروری مردم برای ایام ماه مبارک رمضان وجود ندارد، اما به هرحال شیوع بیماری کرونا و گسترش آن موجب تعطیلی یا نیمه تعطیلی بسیاری از مراکز تولید و عرضه مواد غذایی شد که این موضوع، بازار بسیاری از اقلام همچون مرغ، گوشت، میوه، برنج و روغن را تحت تأثیر تبعات خود قرار داده است.

حالا بازار به دو بخش تبدیل شده بخشی که مردم باید در صف‌های عریض و طویل برای خرید مواد غذایی با قیمت‌های کمتر بایستند و بخشی که عرضه کالاها با قیمت‌های آنچنانی و کیفیت خوب عرضه می‌شود.

قیمت‌ آش ۱۰۰ در صد گران شد

برخی اقلام سفره ماه رمضان هم این روزها تقاضای بیشتری دارد و حتی تا مرز افزایش نرخ ۱۰۰ درصدی هم پیش رفته بدون اینکه مجوزی برای آن صادر شده باشد؛ به گفته کارشناسان این امر سبب می‌شود که تخلفات در صنوف مختلف بیشتر شود و شاخصهای بهداشتی تولید، پایین بیاید.

یکی از صنوفی که بازار شلوغی در این ماجرا دارند صنف‌اش فروشان اصفهان هستند. کسانی که حق را به خودشان می‌دهند و گرانی آش‌های مختلف در ماه رمضان را ناشی از گران شدن حامل‌های انرژی ، مواد اولیه و غیره می‌دانند.

یکی از‌اش فروشان معتبر و با سابقه اصفهان در خیابان بزرگمهر با اشاره به اینکه قیمت‌اش به نسبت تورم چندان بالا نرفته است به خبرنگار ما گفت: اگر این قیمت‌ها را بالا نبریم باید از کیفیت کم کنیم و این هم به ضرر مصرف‌کننده و خود ما است که باید شهرتمان را زیرسوال ببریم؛ بنابراین، ترجیح می‌دهیم با گران شدن مواد اولیه و تورمی که وجود دارد ما نیز برای باقی ماندن کیفیتمان نرخ را بالا ببریم.

این موضوع را با رئیس اتحادیه آش، حلیم، کباب و بریانی اصفهان در میان گذاشتیم.

علی میزبانی تاکید کرد: برای تهیه‌اش نیازمند مواد اولیه مثل روغن، گوشت، حبوبات، کشک، پیاز و غیره هستیم که به هر حال هر کدام از این مواد اولیه شامل افزایش نرخ شده‌اند و بالتبع قیمت‌اش نیز بالا رفته است.

درحال‌حاضر لوبیا چیتی در بسته‌های ۹۰۰ گرمی بین ۲۰ تا ۳۰ هزار تومان، لوبیا قرمز بین ۱۵ تا ۲۰ هزار تومان، نخود، ۴۵ تا ۵۰ هزار تومان و عدس بین ۲۸ تا ۳۵ هزار تومان در فروشگاه‌های اصفهان به فروش می‌رسد.

علی میزبانی در این رابطه ادامه داد: این افزایش قیمت‌ها با تایید اتاق اصناف و سازمان صمت انجام می‌گیرد و موضوعی نیست که خودسرانه انجام شود. به غیر از گرانی اقلام اشاره شده، روغن هم از مواد اولیه مورد نیازی است که با وجود افزایش نرخ چند برابری، با کمبود مواجه است و درخواستهایی برای تأمین آن شده، اما هنوز پاسخی دریافت نکرده‌ایم.
تشنج و شایعه در بازار به گرانی‌ها دامن می‌زند

در کنار تمام این گرانی‌ها برخی فروشگاه‌ها هم هستند که از آب گل آلود ماهی می‌گیرند و وقتی که متوجه می‌شوند قیمت‌ها بالا رفته کالاهایشان را با نرخ‌های غیر واقعی عرضه می‌کنند و عوض قیمت‌های مصوب کالاهایشان را با برچسب درجه یک دو تا سه برابر نرخ اصلی به فروش می‌رسانند.

اقتصاد مریضی داریم که با شایعه و یا تشنج در بازار قیمت‌ها را بالا و پایین می‌آورد و به همین خاطر این روزها باید متولیان نظارت و مهار افزایش قیمت‌ها خودی نشان داده و مجدانه به کنترل قیمت‌ها بپردازند چرا که با این گرانی‌ها حداقل دستمزدها هم کافی نیست

حسین سلطانی، استاد دانشگاه و کارشناس اقتصاد، یکی از دلایل این گرانی‌ها و سواستفاده‌ها را افزایش تقاضای ناگهانی بازار به خصوص در اوایل ماه رمضان برشمرد و گفت: متاسفانه برخی از فروشگاه‌ها از این افزایش تقاضا برای سودآوری بیشتر استفاده می‌کنند و اقدام به فروش کالاهای اساسی مردم با قیمت‌های کاذب می‌کنند.

این کارشناس افزود: متاسفانه اقتصاد مریضی داریم که با شایعه و یا تشنج در بازار قیمت‌ها را بالا و پایین می‌آورد و به همین خاطر این روزها باید متولیان نظارت و مهار افزایش قیمت‌ها خودی نشان داده و مجدانه به کنترل قیمت‌ها بپردازند چرا که با این گرانی‌ها حداقل دستمزدها هم کافی نیست.

در میان هیاهوی قیمتها، جامعه کارگر و کارمند بیش از همه اقشار، زیربار گرانی‌ها کمر خم کرده و با رشد روز افزون قیمت‌ها تاب و توانش را از دست داده است؛ نرخ هایی که موجب شده سفره مردم در ماه رمضان کوچکتر شود و مردم نتوانند آن طور که باید و شاید دسترسی مناسبی به اقلام مورد نیازشان داشته باشند.

اکنون با یک حساب سرانگشتی هزینه یک سفره افطار ساده برای یک خانواده چهار نفره اصفهانی، روزانه معادل ۷۰ تا ۸۰ هزار تومان است که در ماه بین دو تا دو نیم میلیون می‌شود و این نشان از رشد چشمگیر قیمت‌ها در سال ۱۴۰۱ است


منبع: بازار