افزایش میزان تسهیلات بانکی در کشور
شبکه بانکی در هفت ماه نخست امسال مجموعاً ۵ هزار و ۴۶۹ همت تسهیلات پرداخت کرده است که نسبت به مدت مشابه سال گذشته با رشد یک هزار و ۷۲۴ همت، معادل ۴۶.۱ درصد افزایش همراه بوده است. از این میزان، حدود یک هزار و ۳۰۵ همت بههمراه بخشی از تسهیلات در قالب کارتهای اعتباری، معادل ۲۴.۶ درصد، به مصرفکنندگان نهایی و خانوارها اختصاص یافته است.
بانکها در هفت ماه نخست سال ۱۴۰۴ مجموعاً ۵۴۶۹۴.۲ هزار میلیارد ریال تسهیلات پرداخت کردهاند که نسبت به مدت مشابه سال گذشته با رشد ۱۷۲۴۶.۴ هزار میلیارد ریال، معادل ۴۶.۱ درصد افزایش همراه بوده است. از این میزان، حدود ۴۱۶۳۸.۳ هزار میلیارد ریال معادل ۷۶.۱ درصد به صاحبان کسبوکار (حقوقی و حقیقی) اختصاص یافته و ۱۳۰۵۵.۹ هزار میلیارد ریال معادل ۲۳.۹ درصد نیز به مصرفکنندگان نهایی و خانوارها تعلق گرفته است.
گفتنی است تسهیلات پرداختی ۷ ماهه سال ۱۴۰۳ مبلغ ۳۶۷۱۶.۵ هزار میلیارد ریال بوده است که با در نظر گرفتن تعدیلات صورت پذیرفته توسط شبکه بانکی به مبلغ ۳۷۴۴۷.۸ هزار میلیارد ریال افزایش یافته است.
جدول ۱ بیانگر هدف از دریافت تسهیلات پرداختی در بخشهای اقتصادی طی ۷ ماهه ابتدای سال ۱۴۰۴ میباشد. سهم تسهیلات پرداختی در قالب سرمایه در گردش در کلیه بخشهای اقتصادی طی ۷ ماهه ابتدای سال ۱۴۰۴ مبلغ ۳۴۵۹۷.۳ هزار میلیارد ریال معادل ۸۳.۱ درصد کل تسهیلات پرداختی به صاحبان کسب و کار است. همچنین سهم تسهیلات پرداختی در قالب خرید کالای شخصی توسط مصرف کننده نهایی (خانوار) مبلغ ۶/۵، ۳۱۵ هزار میلیارد ریال معادل ۴۰.۷ درصد از کل تسهیلات پرداختی به مصرف کنندگان نهایی (خانوار) است.
سهم تسهیلات پرداختی بابت تأمین سرمایه در گردش بخش صنعت و معدن در ۷ ماهه ابتدای سال ۱۴۰۴ معادل ۱۵۷۸۸.۱ هزار میلیارد ریال بوده است که حاکی از تخصیص ۴۵.۶ درصد از منابع تخصیص یافته به سرمایه درگردش کلیه بخش های اقتصادی (مبلغ ۳۴۵۹۷.۳ هزار میلیارد ریال) میباشد. ملاحظه میشود از ۱۷۶۹۲.۸ هزار میلیارد ریال تسهیلات پرداختی در بخش صنعت و معدن معادل ۸۹.۲ درصد آن (مبلغ ۱۵۷۸۸.۱ هزار میلیارد ریال) در تأمین سرمایه در گردش پرداخت شده است که بیانگر توجه و اولویتدهی به تأمین منابع برای این بخش توسط بانکها در سال ۱۴۰۴ است.
تسهیلات خرد (کمتر از ۳۰۰۰ میلیون ریال)
از کل تسهیلات پرداختی در دوره یاد شده، مبلغ ۱۱۵۶۵.۷ هزار میلیارد ریال معادل ۲۱.۱ درصد به صورت تسهیلات خرد اعطا شده است. همچنین مبلغ ۵۴۸.۶ هزار میلیارد ریال نیز در قالب کارتهای اعتباری انجام پذیرفته است، که با احتساب این مبلغ، کل تسهیلات پرداختی خرد (کمتر از سه میلیارد ریال) به مبلغ ۱۲۱۱۴.۳ هزار میلیارد ریال معادل ۲۱.۹ درصد کل تسهیلات پرداختی را شامل میشود. شایان ذکر است با توجه به اینکه تسهیلات پرداختی در قالب کارتهای اعتباری نیز در بخش خانوار پرداخت شده است، با این اوصاف سهم بخش خانوار از ۲۳.۹ درصد در جدول-۱، به ۲۴.۶ درصد کل تسهیلات پرداختی افزایش مییابد. (جدول۲)
شایان ذکر است که همچنان باید در تداوم مسیر جاری، ملاحظات مربوط به کنترل تورم را نیز در نظر گرفت و همواره مراقب قدرت گرفتن پتانسیل تورمی ناشی از فشار تقاضای کل در اقتصاد نیز بود. بر این اساس ضروری است به افزایش توان مالی بانکها از طریق افزایش سرمایه و بهبود کفایت سرمایه بانکها، کاهش تسهیلات غیرجاری و بازگرداندن آنها به مسیر صحیح اعتباردهی بانکها، افزایش بهرهوری بانکها در تامین سرمایه در گردش تولیدی، پرهیز از فشارهای مضاعف بر دارایی بانکها و ترغیب بنگاههای تولیدی به سمت بازار سرمایه به عنوان یک ابزار مهم درتامین مالی طرحهای اقتصادی (ایجادی) توجه ویژهای کرد.