معادن کهگیلویه و بویراحمد روی ریل توسعه
با وجودی که به گفته کارشناسان ۲۵ درصد نفت و گاز، ۱۰ درصد آبهای سطحی، ۲۰ درصد جنگلهای حوزه زاگرس، بیش از ۳۰۰ جاذبه کم نظیر گردشگری در کهگیلویه و بویراحمد قرار دارد اما آنگونه که باید تاکنون از این ظرفیتها در راستای تقویت زیرساختها و اشتغال پایدار استان بهره لازم برده نشده است.
دولت سیزدهم با تمرکز بر محرومیتزدایی، توجه به استانهای کم برخوردار در حوزههای گوناگون به ویژه تحول در حوزه صنعت، معدن و تجارت را در دستور کار قرار داد. مسئولان و مدیران دستگاههای اجرایی در کهگیلویه و بویراحمد نیز از آغاز فعالیت دولت سیزدهم، اقدام به تهیه نقشه راهی برای خروج استان از محرومیتها و مشکلات انباشتشده از گذشته کردند. در همین حال دومین سفر استانی رئیسجمهوری به کهگیلویه و بویراحمد انجام شد.
ذخایر معدنی و اقدامات صورت گرفته
درحالحاضر ۸۲ فقره پروانه بهرهبرداری معتبر معدن در استان کهگیلویه و بویراحمد وجود دارد که از این تعداد ۴۵ معدن فعال و مابقی غیرفعال و یا در حال تجهیز هستند.ظرفیت استخراج اسمی سالانه این معادن بیش از ۵ میلیون تن است که با استخراج واقعی بیش از ۲.۵ میلیون تن در سال فعالیت میکنند. ارزش سرمایهگذاری معادن موجود استان کهگیلویه و بویراحمد بیش از ۸۸۰ میلیارد ریال با اشتغالزایی ۸۲۰ نفر است.عمده مواد معدنی استان مواد اولیه سیمان، گچ، آهک، سنگ لاشه، مالون، مرمریت، بوکسیت، فسفات، سلستین، مارن و دیگر موارد است. همچنین چهارمین معدن نیترات دنیا در بخش دیشموک کهگیلویه و بویراحمد واقع است و از این جهت ایران را در جمع کشورهای دارای این ماده معدنی راهبردی قرار داده است. معدن فسفات چرام یکی از بزرگترین معادن فسفات خاورمیانه است که براساس برآوردها با بهرهبرداری اولیه از این معدن برای ۶۰۰ نفر و در دراز مدت یک هزار و ۲۰۰ نفر به طور مستقیم شغل ایجاد میشود.
از برنامههای در دست اجرای حوزه معادن استان کهگیلویه و بویراحمد نیز میتوان به پروژههای در دست انجام به منظور ایجاد زیرساختهای مورد نیاز معادن، برگزاری مزایده عمومی معادن، انجام مزایده بستههای سرمایهگذاری و تعیین تکلیف اعتبار مجوزهای معدنی نام برد. بازسازی و نوسازی و تامین ماشینآلات معادن، شفافسازی و ساماندهی نظام حقوق دولتی معادن و اجرای بستههای سرمایهگذاری برای احیا و فعالسازی مجدد معادن راکد از دیگر گامهای مهم در راستای توسعه بخش معدن بوده است.
اختصاص اعتبار بیسابقه برای رونق کهگیلویه و بویراحمد
استاندار کهگیلویه و بویراحمد درباره سفر رئیسجمهوری با بیان اینکه برای نخستین بار، اعتباراتی بیسابقه از سوی دولت سیزدهم برای توسعه و رونق این منطقه اختصاص داده شده است، گفت: همزمان با سفر رئیسجمهوری، طرحهای مهم عمرانی از جمله سد چمشیر، کارخانه پتروشیمی گچساران، احیای کارخانه قند یاسوج و جاده پاتاوه به دهدشت و بیمارستان بهمئی بهرهبرداری میشود.
سید علی احمدزاده تاکید کرد: میدان گازی مختار، پتروپالایشگاه گچساران با خوراک ۱۰۵ هزار بشکه در روز و ظرفیت اشتغالزایی برای ۴هزار نفر، پتروشیمی چرام در دشت آهو با پیشبینی ۳هزار فرصت شغلی، مینیپالایشگاه دهدشت با ظرفیت ۱۰ هزار بشکه در روز و ۵۰۰ شغل و سد سقاوه از طرحهای مهمی هستند که قرار است در سفر رئیسجمهور کلنگزنی شوند.
وی افزود: اعتباری بالغ بر ۱۱ هزار میلیارد تومان در سفر دوم دولت پیشبینی شده که طی ۲ تا ۳ سال تخصیص داده میشود و سرجمع اعتبارات در حوزه سرمایهگذاری و صنایع بزرگی که عملیات احداث آن آغاز میشود، بالغ بر ۲۰۰ هزار میلیارد تومان خواهد بود.
احمدزاده بیان کرد: دولت برای ایجاد شغلهای کوچک ۱۰ هزار میلیارد تومان اعتبار برای ۲سال در اختیار استان قرار میدهد که به افرادی که متقاضی احداث کارخانهها و واحدهای کوچک هستند، پرداخت میشود که در سفر اول این مورد پیشبینی نشده
بود.
استاندار کهگیلویه و بویراحمد گفت: دولت در سفر نخست رئیسجمهوری به این استان ۲۲ هزار میلیارد تومان (شامل تسهیلات و ارزی برای توسعه میادین نفتی و پتروشیمی) کمک کرد که با احتساب افزایش آن تاکنون ۲۵ هزار میلیارد تومان به این منطقه اختصاص داده شده که چنین اعتباری برای نخستینبار در تاریخ کهگیلویه و بویراحمد وارد استان شده است.
رشد ۵۳ درصدی وصول حقوق دولتی معادن
کریم روزبهان، رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت کهگیلویه و بویراحمد گفت: در ابتدای هر سال وزارت صمت، تکالیف استانها را به لحاظ واحدهای راکدی که باید راهاندازی کنند، مشخص میکند که تکلیف استان در سال ۱۴۰۱، حدود ۲۶ واحد بود. با برنامهریزیهای صورت گرفته در سال ۱۴۰۱ تعداد ۲۷ واحد راکد استان احیا شد و در سال جدید هم به همین نحوه اقدام خواهیم کرد.
روزبهان با اشاره به رشد ۵۳ درصدی وصول حقوق دولتی معادن استان افزود: سال گذشته بیش از ۳ میلیارد و ۶۰۰ میلیون تومان حقوق دولتی از بهرهبرداران معادن و دارندگان مجوزهای برداشت مواد معدنی استان وصول شده که این میزان نسبت به سال ۱۴۰۰ رشد ۵۳ درصدی را نشان میدهد.
روزبهان تاکید کرد: در سال ۱۴۰۰، در مجموع بیش از ۲۴ میلیارد و ۴۰۳ میلیون ریال حقوق دولتی از بهرهبرداران معادن و دارندگان مجوزهای برداشت موقت مواد معدنی در این استان وصول شد.
مدیرکل صنعت، معدن و تجارت کهگیلویه و بویراحمد با اشاره به ایجاد زیرساختهای معادن استان، تصریح کرد: سالهای متمادی تنها اسمی از معدن فسفات چرام میشنیدیم اما هنوز کسی وارد این معدن نشده بود، چون جاده دسترسی نداشت که با ایجاد زیرساخت در سال ۱۴۰۱ در نهایت مسیر این معدن باز شد. رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت کهگیلویه و بویراحمد تصریح کرد: این معدن برای استان بسیار استراتژیک و مهم است زیرا که محصولات آن میتواند راهگشای توسعه صنعتی و معدنی استان و شهرستان محل این معدن باشد.
وی ادامه داد: قرار است از باطلههای این معدن خاک هیدراته تامین شود و در سفر ریاستجمهوری نیز کلنگزنی اسید فسفریک انجام میشود که قرار است از این معدن استفاده کند؛ زمین آن نیز تهیه شده است. روزبهان عنوان کرد: البته بنا داریم پروژههای بیشتری را در آینده متناسب با این معدن از جمله کارخانجات چسب، کود سوپر فسفات و غیره احداث کنیم و ما این معدن را وارد چرخه تولیدی و اقتصادی استان خواهیم کرد تا مردم چرام از این معدن بهرهمند شوند. روزبهان ابراز کرد: در بخشی از معادن استان به دلیل عدم وجود کارخانجات مربوطه، مجبور به خامفروشی هستیم همچون بوکسیتهایی که در شهرستانهای مختلف استان وجود دارد. در تلاشیم کارخانجاتی در استان مستقر کنیم که بتوانیم برای این کالاها و معادن ارزشافزوده ایجاد شود.
رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت کهگیلویه و بویراحمد درباره معدن سلستین شهرستان بهمئی، گفت: در این معدن هم اقداماتی انجام شده، اما با وجود تخصیص زمین به سرمایهگذار، هنوز پای کار نیامده است، به دنبال این هستیم که ببینیم عیار و ذخیره ماده معدنی کفاف اجرای یک پروژه صنعتی را دارد یا خیر. روزبهان با اشاره به معدن نیترات دیشموک، گفت: معدن نیترات سالهای سال است که محل مناقشه است و پس از کشوقوسهای فراوان پروانه این معدن صادر شد. در نهایت آن چیزی که اکنون مطرح است، ماحصل این سرمایهگذاری تولید پودر میکرونیزه یا در مقیاسی پایینتر یک سنگشکن خواهد بود. رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت کهگیلویه و بویراحمد گفت: ۶ پروژه بزرگ صنعتی شامل معادن اوره و آمونیاک چرام، کارخانه اسید فسفریک و معدن فسفات چرام، پتروپالایشگاه گچساران، مینی پالایشگاه دهدشت خائیز و مونو اتیلن گلیکول گچساران در سفر دور دوم رئیسجمهوری به این استان کلنگزنی میشود.کلنگزنی این طرحهای مهم در آینده در رشد اقتصادی و بهبود اشتغال استان نقش بسزایی دارد.
رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت کهگیلویه و بویراحمد تصریح کرد: ۶ طرح مهم شامل پتروشیمی گچساران، پتروشیمی دهدشت، صنایع پلیمر گچساران، کارخانه قند یاسوج، کارخانه هربی فارمر (گیاهان دارویی) و بیواتانول باشت جزو مصوبات سفر رئیسجمهوری به استان بود. روزبهان عنوان کرد: پیشرفت فیزیکی پتروشیمی گچساران، کارخانه هربی فارمر (گیاهان دارویی)، کارخانه قند یاسوج افزون بر ۹۵ درصد است و پتروشیمی دهدشت ۳۶ درصد، صنایع پلیمر گچساران ۴۳ درصد و بیواتانول باشت ۱۴ درصد است.
سخن پایانی
طبق آخرین بررسیهای انجام شده، اداره کل صنعت، معدن و تجارت کهگیلویه و بویراحمد در یک سال و نیم اخیر در بخشهای مختلف عملکرد قابل قبولی داشته است، در بخش مجوز شرکتهای پخش کالا رشد ۶۶ درصدی، در مجوزهای دخانیات شد ۲۹ درصدی، در تعداد انتخابات اتحادیهها رشد ۵۴ درصدی، در گزارش عملکرد فعالان تجاری در سامانه رشد ۵۳ درصدی، در نمایشگاههای تخصصی رشد ۲۰۰ درصدی، در جلسات هماندیشی با اتحادیهها رشد ۲۱ درصدی، در جلسات کمیته نظارت بر شرکتهای بازاریابی، در کمیسیون نظارت رشد ۹ درصدی در تعداد جلسات و رشد ۶۰ درصدی در تعداد مصوبات و در نهایت رشد ۹ درصدی در صدور پروانه کسبها در سال ۱۴۰۱ نسبت به سال ۱۴۰۰ داشته است.