تصمیم های اشتباه همیشه با یک اشتباه بزرگ شروع نمی شوند

گاهی فقط با یک جمله ساده آغاز می شوند

بگذارید فعلا نخریم شاید فردا ارزان تر شد

این جمله برای بسیاری از فعالان بازار ساخت و ساز آشناست

اما سوال اصلی اینجاست

آیا نخریدن آهن امروز واقعا یک تصمیم هوشمندانه است

یا فقط به تعویق انداختن یک هزینه است که فردا با عددی بزرگ تر برمی گردد

بازار آهن برخلاف تصور عمومی بازاری نیست که فقط با قیمت تعریف شود

این بازار ترکیبی است از نوسان عرضه ریسک های سیاسی هزینه های حمل تصمیم های تولید و مهم تر از همه زمان

وقتی خرید آهن را به تعویق می اندازیم

در واقع فقط خرید را عقب نینداخته ایم

بلکه ریسک را جلو آورده ایم

در تجربه بسیاری از پروژه های عمرانی و صنعتی دیده شده که نخریدن به موقع آهن باعث توقف پروژه به هم خوردن برنامه زمان بندی و افزایش هزینه های جانبی شده است

در چنین شرایطی دسترسی به یک مرجع قابل اعتماد مثل آهن یک دو سه می تواند تفاوت میان تصمیم به موقع و یک تأخیر پرهزینه را رقم بزند

به زبان ساده

آهن نخریدن امروز فقط نخریدن نیست

از دست دادن کنترل پروژه است

 

 

چرا بازار آهن منتظر تصمیم ما نمی ماند

بازار آهن بر اساس انتظار ما حرکت نمی کند

این بازار تابع متغیرهایی است که اغلب خارج از کنترل خریدار هستند

یک تصمیم در سطح کلان

یک محدودیت در تولید

یک تغییر در نرخ انرژی

یا حتی یک خبر سیاسی

می تواند در عرض چند روز قیمت ها را جابجا کند

در چنین شرایطی تعویق خرید بیشتر شبیه قمار است تا مدیریت

به همین دلیل بسیاری از فعالان حرفه ای بازار به جای تلاش برای پیش بینی کف قیمت روی مدیریت ریسک تمرکز می کنند

یعنی خرید به موقع

خرید مرحله ای

و خرید از مسیری که شفافیت اطلاعات و سرعت تامین را همزمان فراهم کند

موضوعی که در تجربه بسیاری از خریداران حرفه ای بازار آهن به خوبی دیده می شود

 

وقتی تعلل می کنیم قیمت میلگرد تصمیم را به جای ما می گیرد

در بازار آهن یک واقعیت ساده وجود دارد

همه مقاطع نوسان دارند اما هیچ کدام به اندازه میلگرد روی سرنوشت پروژه اثر نمی گذارند

میلگرد ستون فقرات ساخت و ساز است

اگر قیمت آن تغییر کند کل محاسبات پروژه به هم می ریزد

از فونداسیون گرفته تا اسکلت و زمان بندی اجرا

بسیاری از پروژه هایی که امروز با کسری بودجه یا توقف مواجه شده اند

نه به خاطر اشتباه فنی

بلکه به خاطر تعلل در خرید میلگرد بوده اند

مدیر پروژه منتظر مانده

قیمت کمی پایین بیاید

اما بازار منتظر نمانده است

در چنین شرایطی رصد روزانه قیمت میلگرد تبدیل به یک ابزار تصمیم سازی می شود نه صرفاً یک عدد روی صفحه

چون هر تغییر کوچک در این قیمت می تواند چند صد میلیون تومان اختلاف در هزینه نهایی پروژه ایجاد کند

چرا میلگرد بیشترین ضربه را به خریداران مردد می زند

برخلاف بعضی مقاطع که خریدشان قابل جایگزینی یا تعویق است

میلگرد چنین نیست

اول چون مصرف آن بالا است

دوم چون عرضه آن به شدت تحت تاثیر تولید انرژی و سیاست های کلان قرار دارد

و سوم چون در دوره های نوسان اولین مقطعی است که واکنش نشان می دهد

در عمل وقتی قیمت میلگرد بالا می رود

نه تنها هزینه خرید افزایش پیدا می کند

بلکه فشار روانی تصمیم گیری هم بیشتر می شود

خریدار مردد می شود

تصمیم به تعویق می افتد

و همین تعویق بازار را از دسترس خارج تر می کند

به زبان ساده

در بازار میلگرد

کسی که دیر تصمیم می گیرد

تقریباً همیشه گران تر می خرد

 

 

قیمت فقط عدد نیست سیگنال است

یکی از اشتباهات رایج این است که قیمت را فقط یک عدد ببینیم

در حالی که قیمت میلگرد یک سیگنال است

سیگنال کمبود یا وفور

سیگنال انتظار بازار

سیگنال رفتار تولیدکننده ها

وقتی قیمت میلگرد چند روز پشت سر هم افزایشی می شود

یعنی بازار دارد پیام می دهد

و نادیده گرفتن این پیام یعنی واگذار کردن تصمیم به شرایط

خریداران حرفه ای به جای جنگیدن با بازار

رفتار آن را می خوانند

و بر اساس آن خرید مرحله ای یا تامین هدفمند انجام می دهند

در این مسیر دسترسی به اطلاعات شفاف و به روز

مهم ترین ابزار کنترل ریسک است

تعلل امروز هزینه فردا را سنگین تر می کند

باید این واقعیت را پذیرفت

نخریدن میلگرد امروز فقط به معنی نخریدن نیست

یعنی

قفل شدن بخشی از پروژه

جابجایی برنامه اجرا

افزایش هزینه های جانبی

و از همه مهم تر از دست دادن قدرت انتخاب

وقتی بازار داغ می شود

انتخاب ها کمتر می شوند

تحویل ها طولانی تر

و مذاکره سخت تر

در این نقطه پروژه دیگر در موقعیت تصمیم نیست

در موقعیت اجبار است

و هیچ مدیری دوست ندارد تصمیم هایش از روی اجبار گرفته شود.

ه پنهان نخریدن آهن

بسیاری از مدیران پروژه فقط قیمت را می بینند

اما هزینه واقعی نخریدن آهن چیز دیگری است

هزینه توقف پروژه

هزینه بیکار ماندن نیرو

هزینه تمدید قراردادها

هزینه خواب سرمایه

و حتی هزینه از دست رفتن اعتبار

این ها هزینه هایی هستند که در فاکتور آهن دیده نمی شوند

اما دیر یا زود خودشان را در حساب و کتاب پروژه نشان می دهند

به قول قدیمی ها

ارزان نخریدن گران تمام می شود.

چرا از دست دادن میلگرد سایز 16 یعنی از دست دادن کنترل پروژه

در اغلب پروژه های ساختمانی و عمرانی یک سایز هست که نبودنش کل برنامه را قفل می کند

میلگرد سایز 16

این سایز نه فقط پرمصرف است

بلکه نقش کلیدی در اسکلت بندی و بتن ریزی دارد

و به همین دلیل اولین نقطه ای است که در زمان نوسان بازار دچار کمبود یا جهش قیمت می شود

وقتی خرید این سایز به تعویق می افتد

پروژه وارد فاز انتظار می شود

انتظاری که معمولاً گران تمام می شود

در چنین شرایطی بررسی مستمر قیمت میلگرد سایز 16 فقط یک کار اطلاعاتی نیست

بلکه یک ابزار کنترلی برای حفظ زمان و بودجه پروژه است

چرا میلگرد سایز 16 زودتر از بقیه کمیاب می شود

میلگرد سایز 16 به دلیل مصرف بالا همیشه اولین قربانی نوسان عرضه است

هر تغییری در تولید انرژی

هر محدودیت حمل

یا هر افزایش تقاضا

خیلی زود خودش را در این سایز نشان می دهد

برخلاف سایزهای خاص که مصرف محدودتری دارند

میلگرد 16 اگر از بازار جمع شود

جایگزین عملیاتی ندارد

یعنی نه می شود پروژه را جلو برد

و نه می شود با سایز دیگر آن را جبران کرد

در این نقطه پروژه ها معمولاً وارد فاز تصمیم های اضطراری می شوند

خرید با قیمت بالاتر

تحویل های نامطمئن

یا تغییر برنامه اجرایی

همه این ها هزینه هایی هستند که ریشه شان فقط یک چیز است

نخریدن به موقع.

 

 

اگر امروز از آهن یک دو سه خرید نکنیم فردا چه چیزی را از دست می دهیم

گاهی بزرگ ترین ضرر بازار آهن

افزایش قیمت نیست

بلکه از دست دادن فرصت تصمیم گیری است و این همان چیزی است که نخریدن امروز

فردا از ما می گیرد.