راهنمای شکایت از هک، برداشت غیرمجاز از حساب و کلاهبرداری اینترنتی
یک لحظه غفلت، یک کلیک اشتباه یا اعتماد به یک پیام وسوسه‌انگیز؛ نتیجه یکسان است: حساب بانکی شما خالی شده یا اطلاعات شخصی‌تان به سرقت رفته است. در این لحظات، احساس سردرگمی و خشم طبیعی است، اما مهم‌ترین نکته این است که بدانید تنها نیستید و مسیر قانونی مشخصی برای بازگرداندن حق شما وجود دارد. جرایم سایبری دیگر یک پدیده نادر نیستند و قانون برای مقابله با آن‌ها راهکارهایی را پیش‌بینی کرده است. این راهنما به شما نشان می‌دهد که چگونه قدم‌به‌قدم برای شکایت از هک و کلاهبرداری اینترنتی اقدام کنید.
اولین قدم‌ها پس از وقوع جرم: آرامش خود را حفظ و سریع اقدام کنید
سرعت عمل و انجام اقدامات صحیح پس از اطلاع از وقوع جرم، نقشی کلیدی در کاهش خسارت و افزایش شانس موفقیت پرونده شما دارد. با توجه به پیچیدگی‌های فنی و حقوقی این جرایم، یکی از مهم‌ترین اقدامات اولیه، مشورت فوری و استخدام وکیل جرایم رایانه‌ای است. راهنمایی یک متخصص از همان ابتدا می‌تواند از اتخاذ تصمیمات اشتباه جلوگیری کرده و مسیر قانونی شما را هموارتر سازد. همزمان، نفس عمیقی بکشید و اقدامات فوری زیر را برای کنترل شرایط انجام دهید:
اولین گام، محدود کردن دسترسی کلاهبردار است. فورا با بانک یا موسسه مالی خود تماس بگیرید و درخواست مسدودی کارت و حساب بانکی مرتبط با جرم را ثبت کنید. همچنین، رمز عبور تمام حساب‌های کاربری حساس خود، از جمله ایمیل، همراه بانک و شبکه‌های اجتماعی را تغییر دهید
پس از انجام اقدامات کنترلی، نوبت به جمع‌آوری مدارک می‌رسد. به خاطر داشته باشید که در دنیای حقوق، ادعای بدون مدرک ارزشی ندارد. مستندات شما، سلاح اصلی‌تان در فرآیند قضایی خواهند بود. هر آنچه را که به جرم مرتبط است، ذخیره کنید. اسکرین‌شات از مکالمات با فرد کلاهبردار، آدرس دقیق سایت یا صفحه جعلی، رسیدهای پرداخت ناموفق یا موفق، پیامک‌های بانکی که نشان‌دهنده برداشت وجه هستند و هر اطلاعات دیگری که هویت دیجیتال مجرم را آشکار می‌کند، برای تشکیل یک پرونده محکم ضروری است
مرجع مناسب برای شکایت از جرایم سایبری کجاست؟
پس از جمع‌آوری مدارک اولیه، سوال اصلی این است که شکایت خود را کجا و چگونه باید ثبت کنید. مرجع تخصصی برای رسیدگی به این نوع جرایم، دادسـرای ویـژه جرایـم رایانـه‌ای است. این دادسرا به طور متمرکز به پرونده‌هایی مانند هک، کلاهبرداری اینترنتی، فیشینگ و سایر جرایمی که در فضای مجازی رخ می‌دهند، رسیدگی می‌کند. شروع فرآیند قانونی شما با تنظیم یک شکواییه دقیق و ثبت آن در یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی کلید می‌خورد. این شکواییه باید شرح کاملی از واقعه به همراه تمام مستندات جمع‌آوری شده باشد.
برای اینکه شکایت شما به صورت رسمی ثبت و قابل پیگیری باشد، ابتدا باید در سامانه ثنا (سامانه ثبت نام الکترونیک قضایی) ثبت‌نام کنید. این سامانه پل ارتباطی شما با دستگاه قضایی است و تمام ابلاغیه‌ها و روند پرونده از این طریق به اطلاع شما می‌رسد. پس از ثبت شکواییه در دفتر خدمات قضایی، پرونده شما به دادسرای جرایم رایانه‌ای ارجاع داده می‌شود. مقام قضایی پس از بررسی اولیه، معمولا دستورات لازم برای تحقیق و شناسایی متهم را به پلیس فتا (پلیس فضای تولید و تبادل اطلاعات) صادر می‌کند. پلیس فتا به عنوان ضابط قضایی، مسئولیت اجرای تحقیقات فنی و تخصصی را بر عهده دارد.
انواع کلاهبرداری‌های اینترنتی و نحوه پیگیری آن‌ها
کلاهبرداران سایبری از روش‌های متنوعی برای دستیابی به اهداف خود استفاده می‌کنند، اما برخی از این روش‌ها شیوع بیشتری دارند. یکی از رایج‌ترین جرایم، هک حساب بانکی و برداشت غیرمجاز است. در این حالت، مجرم به اطلاعات حساب شما دسترسی پیدا کرده و بدون اطلاع شما، مبالغی را جابجا می‌کند. برای پیگیری، علاوه بر شکایت در دادسرا، باید پرینت کامل حساب خود را از بانک دریافت و به پرونده ضمیمه کنید تا مسیر انتقال پول توسط پلیس فتا و کارشناسان بانکی ردیابی شود.
کلاهبرداری از طریق درگاه پرداخت جعلی یا فیشینگ نیز یکی دیگر از شگردهای پرکاربرد است. در این روش، شما به یک صفحه پرداخت کاملا مشابه صفحه اصلی بانک هدایت می‌شوید و با وارد کردن اطلاعات کارت خود، عملا آن را در اختیار کلاهبردار قرار می‌دهید. پیگیری این پرونده‌ها اغلب با شناسایی صاحب دامنه سایت جعلی و حساب بانکی که پول به آن واریز شده، آغاز می‌شود. جرایم نوظهور مانند کلاهبرداری در حوزه ارزهای دیجیتال یا فروشگاه‌های اینترنتی نامعتبر نیز پیچیدگی‌های خاص خود را دارند، اما همچنان از طریق مجاری قانونی و با کمک متخصصان قابل پیگیری هستند.
فرآیند قضایی پس از ثبت شکایت چگونه است؟
ثبت شکایت تنها آغاز راه است. باید بدانید که رسیدگی به پرونده‌های سایبری به دلیل ماهیت فنی و نیاز به تحقیقات پیچیده، ممکن است زمان‌بر باشد. پس از ارجاع پرونده از دادسرا به پلیس فتا، کارشناسان این پلیس با استفاده از ابزارهای فنی، ردیابی‌های لازم را برای شناسایی هویت مجرم، موقعیت مکانی او و جمع‌آوری ادله دیجیتال انجام می‌دهند. گزارش نهایی تحقیقات به همراه مستندات به دادسرا بازگردانده می‌شود. اگر دلایل برای مجرمیت فرد کافی باشد، دادسرا کیفرخواست صادر کرده و پرونده برای صدور رأی نهایی به دادگاه کیفری ارسال می‌شود.
در تمام این مسیر پر پیچ‌وخم، حضور یک راهنمای حقوقی متخصص می‌تواند تفاوت بزرگی ایجاد کند. نقش وکیل جرایم رایانه‌ای تنها به نوشتن شکواییه محدود نمی‌شود. یک وکیل متخصص می‌تواند در این مراحل به شما کمک کند:
تنظیم یک شکواییه دقیق و حقوقی که تمام جوانب جرم را پوشش دهد
پیگیری مستمر و فعال پرونده در دادسرا و پلیس فتا برای جلوگیری از اتلاف وقت
ارائه لوایح و دفاعیات مستدل در مراحل مختلف دادرسی برای تقویت موضع شما
اعتراض به قرارهای صادر شده و پیگیری پرونده تا مرحله اجرای حکم و بازگشت مال
دریافت مشاوره و خدمات تخصصی حقوقی از گروه وکلای نیوان
پیگیری جرایم اینترنتی نیازمند دانش فنی، حقوقی و صبر است. کوچکترین اشتباه در تنظیم شکواییه یا نقص در مدارک می‌تواند سرنوشت پرونده را تغییر دهد. گروه وکلای نیوان با بهره‌گیری از وکلای متخصص و باتجربه در حوزه جرایم رایانه‌ای، آماده ارائه مشاوره و پذیرش وکالت در پرونده‌های هک، کلاهبرداری اینترنتی و برداشت غیرمجاز از حساب است. برای دریافت مشاوره تخصصی و سپردن پرونده خود به تیمی حرفه‌ای، می‌توانید با کارشناسان این مجموعه در ارتباط باشید.
