قیمت دلار در بازار ارز امسال شاهد تغییرات قابل‌توجهی بوده است. در ابتدای سال، این ارز روند صعودی را طی کرد و حتی وارد کانال ۱۰۰ هزار تومانی شد. اما با آغاز مذاکرات سیاسی و شنیده‌شدن سیگنال‌های مثبت، نرخ دلار کاهش یافت و دوباره به کانال‌های پیشین مثل ۷۰ هزار تومان بازگشت. با این حال، توقف مذاکرات میان ایران و آمریکا بار دیگر مسیر افزایش قیمت را در پیش گرفت.

ارزیابی نوسانات بازار ارز و طلا

اصغر سمیعی اظهار داشت: بسیاری از تغییرات در بازار ارز و طلا، ناشی از واقعیت‌های اقتصادی نیستند، بلکه تحت تاثیر اقدامات سازمان‌یافته گروه‌هایی هستند که با هدف ایجاد سود، تغییرات هیجانی در بازار ایجاد می‌کنند. بازارهای مالی همیشه ذات نوسانی دارند، اما بسیاری از این نوسانات، ساختگی و ناشی از اقدامات تراست‌ها و کارتل‌های اقتصادی است.

نقش سوداگران در نوسانات بازار

وی تصریح کرد: در ایران نیز، کوچک‌ترین اتفاقات نظیر صحبت‌های مسئولان یا رویدادهایی مانند زلزله و آتش‌سوزی می‌تواند بهانه‌ای برای ایجاد نوسانات در بازار باشد. مردم عادی که اطلاع دقیقی از پشت پرده این مسائل ندارند، تحت تاثیر این جو قرار می‌گیرند و به تشدید آن کمک می‌کنند.

نوسان‌گیران و سودجویی از بازار

سمیعی ادامه داد: نوسان‌گیران فقط به دنبال منافع شخصی خود هستند و دغدغه‌ای برای اقتصاد کشور یا شرایط مردم ندارند. آنها با ایجاد بهانه‌های مصنوعی تلاش می‌کنند وضعیت بازار را به نفع خود تغییر دهند. بازداشت دلالان یا تلاش برای نصیحت آنها، راهکار موثری برای مهار این روند نیست و تجربه نشان داده که این روش‌ها کارآمد نیست.

وظیفه بانک مرکزی در کنترل بازار

این کارشناس تاکید کرد که بانک‌های مرکزی در سراسر جهان ماموریت مقابله با نوسانات بازار را دارند. در ایران نیز بانک مرکزی طبق قانون، مسئولیت‌هایی در این باره دارد. با ارائه قیمت‌های واقعی و واحد، می‌توان از ایجاد نوسانات کاذب جلوگیری کرد.

ضرورت واقعی‌سازی نرخ ارز

وی گفت: زمانی که قیمت‌ها واقعی و واحد باشند، بازار از شوک‌های داخلی و خارجی مصون می‌ماند. در این صورت، بانک مرکزی توانایی تنظیم بازار را پیدا می‌کند. اما اگر اختلاف قیمت‌ها زیاد باشد، کنترل بازار دشوار خواهد شد. مسئولان اقتصادی باید قبل از هر تحولی، نرخ ارز را واقعی کرده و از چندگانگی قیمت‌ها جلوگیری کنند.

روش علمی برای تعیین نرخ واقعی ارز

سمیعی تاکید کرد که محاسبه نرخ واقعی ارز بر اساس فرمول‌های علمی ممکن است و مسئولان اقتصادی کشور با این روش‌ها آشنا هستند. بر اساس معیارهایی مثل نرخ تورم، رشد نقدینگی و ذخایر ارزی، می‌توان نرخ دقیق ارز را تعیین کرد. اما نبود شفافیت اطلاعات باعث ایجاد بی‌اعتمادی در بازار شده است.

پیش‌بینی نرخ ارز در سال ۱۴۰۴

وی افزود: با توجه به اطلاعات محدود، نرخ واقعی ارز در ابتدای سال ۱۴۰۴ حداقل ۸۰ هزار تومان خواهد بود. اگر روند تورم کنترل نشود، این نرخ تا تیرماه آن سال باز هم نوسان خواهد داشت.

مسیر انتخابی برای آینده بازار ارز

سمیعی گفت: تغییرات در بازار ارز می‌تواند از دو مسیر اتفاق بیفتد؛ مسیر منطقی و علمی مثل کنترل تورم و توسعه اقتصادی یا مسیر بحران‌ساز که با سیاست‌های غلط منجر به آشفتگی بازار می‌شود. تصمیم‌گیری در این زمینه به سیاست‌گذاران وابسته است تا اقتصاد کشور را از دست نوسان‌گیران نجات دهند.