مدیرعامل شرکت توسعه معادن و فلزات، از دستیابی ایران به دانش تفکیک ۱۷ عنصر نادر خاکی و آمادگی برای سرمایه‌گذاری در تولید صنعتی این مواد راهبردی خبر داد.

دکتر اردشیر سعدمحمدی، مدیرعامل شرکت توسعه معادن و فلزات (ومعادن)، در حاشیه هفتمین نمایشگاه توانمندی‌های صادراتی جمهوری اسلامی ایران (ایران اکسپو ۲۰۲۵) از گسترش سرمایه‌گذاری‌ها در حوزه صنایع معدنی و به‌ویژه تولید عناصر نادر خاکی خبر داد.

سعدمحمدی اعلام کرد: در شرکت توسعه معادن و فلزات، به دانش تفکیک هفده عنصر نادر خاکی دست یافته‌ایم. پایلوت این پروژه با موفقیت اجرا شده و آماده آغاز سرمایه‌گذاری برای تولید این عناصر به‌صورت تفکیک‌شده هستیم.

وی افزود: تولید عناصر نادر خاکی می‌تواند بستر مناسبی برای سرمایه‌گذاری در صنایع هایتک فراهم کند و کشور را در مسیر توسعه فناوری‌های نوین قرار دهد.

مدیرعامل ومعادن با اشاره به سایر پروژه‌های صنعتی و معدنی این شرکت اظهار داشت: در حوزه فولاد نیز سرمایه‌گذاری‌های متعددی انجام شده است. پروژه آهن اسفنجی اردبیل بیش از ۶۳ درصد پیشرفت فیزیکی داشته و تجهیزات خارجی آن وارد سایت شده‌اند. نصب تجهیزات از دو هفته آینده آغاز می‌شود.

وی همچنین به پروژه آهن اسفنجی بیجار در استان کردستان اشاره کرد و گفت: این پروژه نیز از مرز ۵۱ درصد پیشرفت عبور کرده و تجهیزات آن خریداری شده است.

سعدمحمدی از پروژه مس جانجا به‌عنوان یکی از مهم‌ترین طرح‌های ملی یاد کرد و افزود: این پروژه تاکنون ۲۱ درصد پیشرفت داشته و بیش از ۱۳ میلیون تن باطله در آن جابه‌جا شده است. طراحی‌ها انجام شده و عملیات اجرایی در جریان است. کارخانۀ ۱۳۰ هزار تنی کنسانتره مس در حال ساخت بوده و پروژه کارخانه ۳ هزار تنی کاتد لیچ نیز در حال سرمایه‌گذاری است.

وی میزان کل سرمایه‌گذاری در طرح‌های مختلف مس جانجا را ۴۸۰ میلیون یورو اعلام کرد و گفت: سهم شرکت توسعه معادن از مجموع پروژه‌های معدنی و صنعتی، معادل سه و نیم میلیارد دلار است.

پیشرفت چشمگیر در پروژه مس جانجا و آغاز سرمایه‌گذاری در عناصر نادر خاکی

دکتر اردشیر سعدمحمدی، مدیرعامل شرکت توسعه معادن و فلزات، با اشاره به پروژه مس جانجا، این طرح را یکی از بزرگ‌ترین و موفق‌ترین پروژه‌های معدنی کشور طی یک سال و نیم اخیر دانست.

 

وی گفت: در مس جانجا با انجام ۴۰ هزار متر حفاری اکتشافی، مدل سه‌بعدی ذخیره معدنی تکمیل شد. نمونه‌برداری‌های عمقی انجام و نتایج آزمایشگاهی اخذ شد. بر اساس این داده‌ها طراحی معدن و پیت بهینه انجام شد و اسناد مناقصه برای انتخاب پیمانکار اجرایی تهیه گردید. تاکنون بیش از ۱۵ میلیون تن عملیات معدنی در این پروژه صورت گرفته است.

سعدمحمدی همچنین از پیشرفت احداث کارخانه کنسانتره مس در این منطقه خبر داد و افزود: طراحی کارخانه بر اساس نتایج آزمایشگاهی انجام و پیمانکار EPC از طریق مناقصه انتخاب شده است. ساخت سوله‌ها آغاز شده و سفارش تجهیزات نیز انجام شده است.

وی ادامه داد: در کنار کارخانه کنسانتره، کارخانه لیچ نیز طراحی شده که بزرگ‌ترین هیپ لیچینگ کشور به شمار می‌رود و بر پایه ذخایر با عیار پایین کار خواهد کرد.

در ادامه، وی از سرمایه‌گذاری شرکت در پروژه‌های نیروگاهی خبر داد و گفت: در نیروگاه شهید باکری سمنان، ظرف ۱۱ ماه ۳۶۰ مگاوات ظرفیت جدید با کلاس راندمان بالا ایجاد شد و اکنون برق این نیروگاه به کارخانه‌ها متصل شده است. همچنین در حال اجرای طرح توسعه‌ای برای افزودن ۳۶۰ مگاوات دیگر از طریق نیروگاه بخار هستیم.

به گفته سعدمحمدی، شرکت در حوزه انرژی‌های تجدیدپذیر نیز فعال است و تاکنون ۱۰ نیروگاه خورشیدی در سمنان افتتاح شده و ۱۵ طرح جدید نیز در دست احداث است. همچنین در کرمانشاه، پروژه ۹۰ مگاواتی خورشیدی در حال اجراست.

در ادامه وی بار دیگر بر اهمیت سرمایه‌گذاری در عناصر نادر خاکی تأکید کرد و گفت: دسترسی به دانش تفکیک ۱۷ عنصر نادر خاکی حاصل شده و کلنگ احداث این واحد صنعتی به‌زودی زده خواهد شد. این اقدام می‌تواند ایران را برای اولین‌بار به تولیدکننده مستقل این عناصر راهبردی تبدیل کند.

ایران مستعد جهش در صنایع هایتک، معدن و انرژی است

مدیرعامل شرکت توسعه معادن و فلزات، با تأکید بر ظرفیت بالای ایران در حوزه صنایع نوین و معدنی، تولید عناصر نادر خاکی را سرفصل جدیدی در توسعه صنعتی کشور عنوان کرد و گفت: با آغاز تولید این عناصر، می‌توانیم بستر سرمایه‌گذاری در صنایع هایتک را فراهم کرده و راهی تازه در بخش معدن و صنعت کشور باز کنیم.

وی با بیان اینکه ایران کشوری بکر برای سرمایه‌گذاری است، افزود: فرصت‌های فراوانی در کشور برای سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی وجود دارد. اگر فضا برای جذب سرمایه‌گذاری خارجی باز باشد، می‌توان تحولی بنیادین در صنعت و معدن کشور رقم زد.

مدیرعامل ومعادن زیرساخت‌ها را پایه جذب سرمایه‌گذاری دانست و گفت: در بخش‌هایی مثل حمل‌ونقل، گاز، آب و برق، فرصت‌های سرمایه‌گذاری قابل توجهی وجود دارد. به‌ویژه در حوزه برق و یوتیلیتی‌ها، توسعه زیرساخت می‌تواند موتور محرکه صنایع دیگر باشد.

سعدمحمدی با اشاره به اهمیت عناصر راهبردی در سیاست‌های جهانی، به نقش مس در آینده صنعت اشاره کرد و گفت: عنصر مس مهم‌ترین فلز استراتژیک در دهه آینده است. پیش‌بینی‌ها حاکی از افزایش ۵ میلیون تنی تقاضای جهانی برای این فلز است و ایران باید با سرمایه‌گذاری هوشمندانه، سهمی از این بازار جهانی به دست آورد.

وی در ادامه به وضعیت تولید کک در کشور پرداخت و گفت: در حال حاضر ظرفیت اسمی تولید کک در کشور حدود ۳.۶ میلیون تن است، اما برای رسیدن به تولید واقعی، نیاز به حداقل ۵.۲ میلیون تن کنسانتره زغال‌سنگ داریم. این در حالی است که تولید فعلی تنها ۱.۷ میلیون تن است.

به گفته وی، ایران با برخورداری از بیش از ۱۱ میلیارد تن ذخایر زغال‌سنگ، امکان افزایش تولید را دارد.

سعدمحمدی تصریح کرد: برنامه‌ریزی برای افزایش ظرفیت استخراج و بهره‌برداری از ذخایر زغال‌سنگ ضروری است، به‌ویژه در شرایطی که صنایع فولاد کشور نیاز مبرم به کک دارد.

وی با اشاره به نیاز سالانه کشور به کک برای تولید فولاد به روش کوره بلند، افزود: با تکنولوژی‌های فعلی، برای هر تن فولاد حدود ۷۰۰ کیلوگرم کک نیاز داریم. در حالی که ظرفیت کوره‌های بلند کشور حدود ۵ میلیون تن است، بنابراین نیاز به ۳.۵ تا ۴ میلیون تن کک داریم که با ظرفیت فعلی زغال، تأمین آن ممکن نیست.

مدیرعامل ومعادن همچنین خاطرنشان کرد: مشکلات تأمین کک و زغال و نیاز واردات، به‌ویژه برای شرکت‌هایی مثل ذوب‌آهن اصفهان، نشان‌دهنده ضرورت هماهنگی بیشتر، برنامه‌ریزی دقیق و رویکرد حرفه‌ای در صنعت فولاد است.

سعدمحمدی با تأکید بر لزوم توجه به بهینه‌سازی و رفتار تخصصی در زنجیره صنعت و معدن، اظهار امیدواری کرد و افزود: با همکاری بخش‌های مختلف، امکان حل چالش‌ها و توسعه پایدار فراهم شود.

سرمایه‌گذاری در زغال‌سنگ و صنایع پایین‌دستی باید منطقی و اقتصادی باشد

مدیرعامل شرکت توسعه معادن و فلزات، در ادامه به ضرورت نگاه اقتصادی به پروژه‌های صنعتی، به‌ویژه در حوزه زغال‌سنگ و نیروگاه‌های حرارتی پرداخت و گفت: اگر تأمین زغال‌سنگ به اندازه کافی انجام نشود و باتری‌های کک با ظرفیت پایین کار کنند، ساخت نیروگاه حرارتی توجیه اقتصادی نخواهد داشت. ما باید سرمایه مردم را جایی هزینه کنیم که بازده منطقی و اقتصادی داشته باشد.

وی با تأکید بر ضرورت افزایش تولید زغال‌سنگ افزود: اگر بتوانیم خوراک مورد نیاز را تأمین کنیم و باتری‌های کک با ظرفیت بالا فعال شوند، آن زمان سرمایه‌گذاری در نیروگاه حرارتی کاملاً توجیه‌پذیر و منطقی خواهد بود.

مدیرعامل ومعادن در ادامه با اشاره به اهمیت کار تخصصی در صادرات و واردات مواد معدنی اظهار کرد: در بخش معدن، ویژگی‌هایی مثل رطوبت، دمای مواد، نحوه دپو و بارگیری اهمیت بالایی دارند. به‌خصوص در مورد مواد پودری، هرگونه بی‌دقتی می‌تواند منجر به زیان شود. بر همین اساس، سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های لجستیکی، از جمله حمل‌ونقل برون‌شهری، پایانه‌های صادراتی، سکوهای بارگیری و برنامه‌ریزی برای کاهش دموراژ کشتی‌ها، در حال انجام است.

وی افزود: در حال حاضر برای شرکت‌های بزرگ نظیر چادرملو، گل‌گهر، گهرزمین و فولاد مبارکه، برنامه‌ریزی تخصصی جهت تفکیک و حمل بهینه محصولات معدنی در حال انجام است. این اقدام‌ها با هدف ارتقای بهره‌وری و کاهش هزینه‌های صادرات طراحی شده‌اند.

سعدمحمدی همچنین درباره وضعیت گوگرد در صنایع مس گفت: در حال حاضر موضوع گوگرد به‌صورت تخصصی در خطوط تولید مدیریت شده است. کارخانه‌های اسید سولفوریک در خاتون‌آباد و سرچشمه راه‌اندازی شده‌اند و گاز خروجی کوره‌های ذوب مس مستقیماً به این واحدها منتقل می‌شود و تبدیل به اسید سولفوریک می‌شود.

وی ادامه داد: در گام بعدی، تبدیل اسید سولفوریک به اسید فسفریک و تولید کودهای فسفاته نظیر TSP و SSP باعث افزایش چندبرابری ارزش افزوده خواهد شد. این فرآیند نه‌تنها از واردات کودهای شیمیایی جلوگیری می‌کند، بلکه برای اقتصاد کشور نیز سودآور است.

مدیرعامل ومعادن در پایان بر لزوم هماهنگی بین بخش‌های بالادستی و پایین‌دستی صنعت معدن تأکید کرد و افزود: برنامه‌ریزی علمی و دقیق، کلید موفقیت در پروژه‌های بزرگ معدنی و صنعتی است.