کارشناسان معتقدند به‌ دلیل در دسترس نبودن منابع سوخت‌های فسیلی در این قاره، دولت‌ها ناگزیر به افزایش نرخ شده‌اند تا از این طریق میزان مصرف شهروندان را تحت‌ کنترل خود درآورند. برخی دیگر بر این باورند که‌ دولت‌های اروپایی به ‌دلیل واردات گاز و نفت از روسیه و کشورهای خاورمیانه و به‌‌تازگی از امریکا متحمل هزینه‌های گسترده سیاسی و اقتصادی می‌شوند و به همین دلیل چاره‌ای جز عرضه گران‌تر انرژی در سطح کشور را ندارند.

نرخ برق در کشورهای گوناگون به‌عنوان متغیری شناخته می‌شود که در مطالعات علمی نمادی از شاخصه‌های مصرف انرژی در اروپا مورد بررسی و محاسبه قرار می‌گیرد. با نگاهی گذرا به فهرست قیمتی هزینه‌های پرداخت‌شده از سوی شهروندان اروپایی می‌توان گفت الکتریسیته برای آلمانی‌ها نسبت به سایر کشورهای اروپایی گران‌تر بوده (۳۰.۴۳ سنت در کیلووات ساعت) و بلغارستان (۹.۹۷ سنت در کیلووات ساعت) نیز بین ۲۷ کشور عضو اتحادیه اروپا کمترین تعرفه را بر حامل‌های انرژی اعم از برق، بنزین، گاز و... وضع کرده است.

بالاترین نرخ برق خانگی در بین کشورهای اروپایی در سال ۲۰۲۰ مربوط به آلمان (حدود ۳۰ سنت در هر کیلووات ساعت) بوده و پایین‌ترین بهای برق نیز در بلغارستان (حدود ۱۰ سنت در هر کیلووات ساعت) به ثبت رسیده است. بلژیک (۲۷.۹۲ سنت به ازای هر کیلووات ساعت) و ایرلند (۲۴.۱۳ سنت در هر کیلووات ساعت) نیز به ترتیب در رتبه‌های سوم و چهارم قرار گرفته و اسپانیا با ۲۲.۳۹ سنت بر کیلووات ساعت جایگاه پنجم را به خود اختصاص داده است.

در زمینه برق صنعتی نیز آلمانی‌ها (۰.۱۸ یورو به ازای هر کیلووات ساعت) گران‌ترین تعرفه‌ها را برای واحدهای صنعتی تعیین کرده‌اند و دانمارک (۰.۰۶ یورو به ازای هر کیلووات ساعت) نیز پایین‌ترین نرخ را در این زمینه ثبت کرده است.

میانگین نرخ برق مصرف‌کننده مسکونی اروپا در سال ۲۰۲۰ حدود ۲۱.۲ سنت به ازای هر کیلووات ساعت به ثبت رسیده که در مقایسه با میانگین ۱۰ ساله بهای برق خانگی (۱۸.۸ سنت به ازای هر کیلووات از سال ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۹) حدود ۱۳ درصد افزایش را تجربه کرده است. در این روند رو به رشد قیمت‌ها، انگلیس با رشدی ۳۹ درصدی بیشترین سرعت را داشته و یونانی‌ها نیز نسبت به یک دهه گذشته بیش از ۳۶ درصد هزینه برق بیشتری می‌پردازند. اما در کشورهایی مانند مجارستان و نروژ روند تغییرات قیمتی منفی بوده، به عبارتی، در سال ۲۰۲۰ میانگین نرخ در مقایسه با میانگین یک دهه اخیر به ترتیب منفی ۳۳ و منفی ۲۸ درصد ثبت ‌شده است. بیشترین جهش قیمتی در طول یک سال نیز مربوط به دو کشور لیتوانی با بیش از ۱۳.۶ درصد رشد و لهستان با حدود ۱۳ درصد بوده که به نظر کارشناسان، هزینه‌های زندگی در این دو کشور اروپایی را به‌شدت افزایش داده و منجر به تشدید تورم شده است.

در طول یک ‌سال‌ ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۰ شهروندان هلندی هم با کاهش قیمتی افزون‌بر ۳۱ درصد مواجه شدند که در بین اعضای بیست‌وهفت‌گانه اتحادیه اروپا بالاترین آهنگ ریزش قیمتی را داشته اما روند کاهشی هزینه‌های انرژی در کشورهایی مانند لتونی، اسلوونی و سوئد نیز به ثبت رسیده که از دید صاحب‌نظران به ‌دلیل کاهش مصرف ناشی از همه‌گیری کووید-۱۹ و تعطیلی صنایع بوده است. البته نرخ برق خانوار اروپایی در ۱۶ کشور عضو اتحادیه فقط در ۶‌ماه‌ نخست امسال میلادی کاهش چشمگیری را تجربه کرده اما پژوهشگران معتقدند دولت‌های اروپایی قابلیت ادامه این روند را به ‌دلیل فشارهای ناشی از افزایش تقاضا در جوامع نخواهند داشت و با شروع شدن فصل سرد سال بار دیگر شاهد گران‌تر شدن انرژی در کشورهای مختلف اروپایی خواهیم بود.

شهروندان کشورهایی مانند اسپانیا، ایتالیا، فرانسه و لهستان در سال ۲۰۲۱‍ با قبض‌های سنگین حامل‌های انرژی مواجه شده‌اند که در مقایسه با سال گذشته میلادی رشد بسیار چشمگیری را تجربه کرده است. در بسیاری از کشورها از جمله ایتالیا و لهستان افزایش نرخ حامل‌های انرژی تا به امروز هم مشکلات معیشتی گسترده‌ای ایجاد کرده که حتی در برخی موارد شرایط اضطراری امنیتی از سوی دولت‌ها اعلام‌شده و اعتصاباتی هم در بخش‌های حمل‌ونقل و مواد غذایی چند کشور عضو اتحادیه اروپا گزارش‌ شده است.

البته بعضی از اعضای دائم اتحادیه اروپا در پی اعمال سیاست‌های موقتی و گذرا هستند تا از این طریق اقدامات لازم را برای کاهش تاثیرات گران شدن ناگهانی انرژی در هفته‌های پیش رو ساماندهی کنند.

منبع: یورونیوز