رضا جدیدی از اجرای برنامه‌های جدید در این سازمان خبر داد و گفت: تقریبا ۴۰۰ پروژه در حال اجرا و جدید داریم که امیدواریم با پشتیبانی هدفمند و تخصیص مناسب منابع مالی و انسانی به اهداف خود نایل شویم.

مدیرکل دفتر برنامه‌ریزی، فناوری و بودجه سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور، پیشرفت ۴۰ درصدی برنامه تحول زمین‌شناسی و اکتشاف ذخایر معدنی کشور تا پایان امسال، اجرای ۴۰۰ پروژه حوزه‌های زمین‌شناسی و اجرای طرح تحول در بلوک «قم، مرکزی و اصفهان» و استان «یزد» را از برنامه‌های این سازمان در امسال ذکر کرد و گفت: برنامه ما برای توسعه اکتشاف در سال گذشته حدود ۲ هزار میلیارد تومان بوده که از این میزان حدود ۶۰۰ میلیارد تومان به ما اختصاص داده شد که این عدد بسیار ناچیز است.

رضا جدیدی در گفت‌وگو با ایسنا گفت: با توجه به نامگذاری سال ۱۴۰۳ از سوی مقام معظم رهبری به عنوان سال «جهش تولید با مشارکت مردم»، رئوس برنامه‌های ما در سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی کشور که رویکرد تحولی و جهشی دارد، مشتمل بر برنامه‌های تحول زمین‌شناسی و اکتشاف ذخایر معدنی است که هدف کلی آن تسریع در روند تولید اطلاعات پایه زمین‌شناسی- اکتشافی و شناسایی ذخایر معدنی جدید در کشور است.

وی این رویکرد را منجر به افزایش تولید و رونق ‌بخش معدن کشور دانست و اظهار کرد: اکتشاف حلقه آغازین فعالیت‌های بخش معدن است و طرح تحول زمین‌شناسی از آغاز دولت سیزدهم و از سال ۱۴۰۰ در حال اجراست. همچنین طبق برنامه‌ریزی انجام شده مقرر است که ۲۶۲ هزار و ۵۰۰ کیلومتر مربع از سطح کشور در طی برنامه ۵ ساله هفتم پیشرفت، مورد پیمایش‌های چهارگانه زمین‌شناسی، اکتشافات ژئوشیمیایی، زمین‌شناسی اقتصادی و اکتشافات به روش ژئوفیزیک هوابرد قرار گیرد که مجموع پیمایش‌ها را به بیش از یک میلیون کیلومتر مربع خواهد رساند. جدیدی افزود: علاوه بر اجرای عملیات چهارگانه زمین‌شناسی و اکتشافی، برنامه دیگری در حوزه زمین‌شناسی دریایی در دستور کار داریم که رویکرد اصلی آن شامل مواردی چون توسعه زیر ساخت‌های ساحلی و دریایی، تولید اطلاعات پایه و توسعه اقتصاد دریا محور است و طی آن قرار است نسبت به تولید اطلاعات پایه در محیط‌های ساحلی و دریایی اقدام شود.

مدیرکل دفتر برنامه‌ریزی، فناوری و بودجه سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی با تاکید بر اینکه این برنامه از سال گذشته آغاز شده و در حال تکمیل آن هستیم، خاطرنشان کرد: در حوزه زمین‌شناسی دریایی، تولید اطلاعات رسوب‌شناسی، ژئوشیمیایی و آلاینده‌های زیست‌محیطی و ژئومورفولوژی را در دستور کار داریم که منجر به تحولی بسزا در حوزه توسعه دریا محور کشور خواهد شد.

وی تکمیل طرح تحول زمین‌شناسی و اکتشاف ذخایر معدنی در آذربایجان غربی، بلوک «قم، مرکزی و اصفهان» و استان «یزد» را از دیگر برنامه‌های این سازمان دانست و یادآور شد: علاوه بر آن مراسم اختتامیه طرح تحول زمین‌شناسی و اکتشاف ذخایرمعدنی را در استان کردستان داریم که طی آن قرار است کلیه اطلاعات آن ارائه شود.

وی با بیان این‌که مراسم اختتامیه طرح تحول زمین‌شناسی و اکتشاف ذخایرمعدنی استان کردستان تا پایان اردیبهشت امسال برگزار خواهد شد، افزود: پروژه استان کردستان از خرداد ماه ۱۴۰۱ آغاز شد و در بهمن ماه سال ۱۴۰۲ به پایان رسیده است.

جدیدی با اشاره به دستاوردهای اجرای طرح تحول استان کردستان گفت: یکی از دستاوردهای ما در این پروژه شناسایی و کشف ذخایر قابل توجه مواد معدنی فلزی مانند طلا، آهن و مس بوده که این ذخایر برای نخستین بار در کشور شناسایی شدند و این دستاورد ما را در اجرای طرح تحول امیدوار کرده است.

تهیه اطلس میراث زمین‌شناختی ایران

در همین حال مدیرکل دفتر برنامه‌ریزی فناوری و بودجه سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی از تهیه اطلس میراث زمین‌شناختی ایران خبر داد و اظهار کرد: در این اطلس پدیده‌های ژئوتوریستی و جاذبه‌های ژئو پارک‌ها آورده شده است. ایران تنها کشوری است که در مقیاس ملی چنین اطلسی را تهیه و حدود ۵۰۰ جاذبه گردشگری و زمین‌شناسی را تهیه کرده است.

رضا جدیدی در پنل تخصصی دومین اجلاس بین‌المللی ایران و افریقا با بیان اینکه سازمان زمین‌شناسی جمهوری اسلامی ایران ماموریت تهیه نقشه‌های زمین‌شناسی خاورمیانه را بر عهده دارد، افزود: در همکاری‌های بین‌المللی نقشه سایزموتکنو خاورمیانه با راهبری سازمان زمین‌شناسی ایران تهیه شده است.

وی تهیه نقشه کینماتیکی دنیا، نقشه زمین‌شناسی خاورمیانه و نقشه تکتونیک خاورمیانه و نقشه سایزموتکتونیک خاورمیانه را از دیگر اقدامات بین‌المللی ایران در حوزه زمین‌شناسی دانست و به عضویت سازمان زمین‌شناسی ایران در مجامع تخصصی دنیا اشاره کرد و یادآور شد: در دو سال اخیر تهیه یکسری از اطلاعات پایه مقیاس یک پنجاه هزارم را شروع کردیم. ولی به طور کلی نقشه‌های زمین‌شناسی، نقشه‌های ژئو شیمی و ژئوفیزیک هوایی و همچنین شناسایی و اکتشاف و پی‌جویی معدنی را در کارنامه خود به ثبت رساندیم.

جدیدی با اشاره به جزییات عملکرد این سازمان در تولید اطلاعات پایه، ادامه داد: مقیاس‌های نقشه‌های تولیدشده در مقیاس‌های ملی، کوچک مقیاس چون یک میلیونیوم و یک دویست و پنجاه هزارم و یکصد هزارم است. ژئوفیزیک هوایی و همچنین شناسایی و اکتشاف و پی‌جویی زون‌های بیست‌گانه را در کارنامه خود به ثبت رساندیم.

وی آزمایشگاه‌ها را از دیگر قابلیت‌های این سازمان نام برد و گفت: ایجاد آزمایشگاه‌های مشترک زمین‌شناسی از مهم‌ترین آزمایشگاه‌های دولتی ما به شمار می‌رود که جزء بخش‌های همکاری‌های بین‌المللی ایران است.

وجود ۸۰ نوع ماده معدنی در ایران

جدیدی با اشاره به وجود ۸۰ نوع ماده معدنی در ایران، خاطر نشان کرد: برنامه‌ریزی ما برای شناسایی و اکتشاف این عناصر در سراسر کشور متمرکز شده است و علاوه بر آن برنامه جدیدی را در یک سال و نیم اخیر به نام «برنامه تحولی زمین‌شناسی و اکتشافات ذخایر معدنی» شروع کردیم.

وی در این‌باره توضیح داد: سازمان‌های زمین‌شناسی دنیا طرحی به نام «ابتکار اطلاعاتی» را در دستور کار خود قرار داده‌اند که برگرفته از هوش مصنوعی برای تولید اطلاعات پایه و تلفیق اطلاعات است و ما در برنامه جدید تحول لایه‌های مختلف جدید را به مقیاس‌های جدید یک پنجاه هزارم شامل نقشه‌های ژئوشیمیایی، مطالعات ژئوفیزیک هوایی و نقشه‌های زمین‌شناسی اقتصادی تولید می‌کنیم.

به گفته مدیرکل دفتر برنامه‌ریزی فناوری و بودجه سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی کشور، برای نخستین بار در تاریخ زمین‌شناسی ایران نقشه‌های زمین‌شناسی اقتصادی منتشر شده و مورد استفاده قرار گرفته که این نقشه‌ها مرحله آزمایشی خود را سپری کرده و به سمت تولید انبوه در حرکت است. جدیدی این سازمان را یکی از پیشروترین سازمان‌های زمین‌شناسی منطقه توصیف کرد که توانسته نقشه‌های زمین‌شناسی اقتصادی را در راستای کاهش ریسک ورود سرمایه‌گذاران در بخش صنعت معدن به تولید برساند. وی اضافه کرد: در حوزه زمین‌شناسی دریایی طرح تحول را اجرایی کردیم و لایه‌های رسوب‌شناسی و ژئومورفولوژی، آلاینده‌های ژئوشیمی و زیست‌محیطی را به تولید رساندیم.

وی آزمایشگاه‌ها را از دیگر قابلیت‌های این سازمان نام برد و گفت: ایجاد آزمایشگاه‌های مشترک زمین‌شناسی از مهم‌ترین آزمایشگاهای دولتی ما به شمار می‌رود.

تهیه نقشه‌های ژئوتوریسم

وی از تهیه نقشه‌های ژئوتوریسم خبر داد و یادآور شد: این نقشه‌ها در مقیاس یک بیست و پنج هزارم تولید می‌شود و در صدد هستیم که در یک برنامه ۵ ساله پوشش کل کشور را در نقشه‌های ژئوتوریسم یک بیست و پنج هزارم تولید کنیم.

مدیرکل دفتر برنامه‌ریزی فناوری و بودجه سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی کشور اطلس میراث زمین‌شناختی ایران را از دیگر اقدامات این سازمان نام برد و اظهار کرد: در این اطلس پدیده‌های ژئوتوریستی و جاذبه‌های ژئوپارک‌ها آورده شده است. ایران تنها کشوری است که در مقیاس ملی چنین اطلسی را تهیه کرده و حدود ۵۰۰ جاذبه گردشگری و زمین‌شناسی را تهیه کرده است.

سخن پایانی

سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور در سال ۱۹۶۲ میلادی مطابق با ۱۳۴۱ هجری شمسی با همکاری سازمان ملل تاسیس گردید. سازمان زمین‌ شناسی و اکتشافات معدنی کشور مسئول انجام بررسی‌های زمین‌شناسی و معدنی در سراسر کشور، جمع‌آوری نتایج فعالیت‌های انجام شده در این زمینه، ایجاد هماهنگی، تهیه و انتشار نقشه‌های زمین شناسی ایران می‌باشد. در سال ۱۹۹۹، وظایف اکتشافی وزارت معادن و فلزات تماما به سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی ایران محول گردید. سازمان درحال‌حاضر مسئول مطالعات زمین‌شناسی کشور و ارزیابی اکتشافی منابع معدنی بجز هیدروکربورها می‌باشد. گروه‌های مختلف سازمان مانند، چینه‌شناسی، سنگ‌شناسی، رسوب‌شناسی، زمین شناسی دریایی، فسیل‌شناسی، زمین‌ساخت، لرزه زمین‌ساخت، اکتشاف، ژئوفیزیک، ژئوشیمی، ژئومتیکس و آزمایشگاههای مختلف بر اساس رهنمودهای کلی که توسط وزارت معادن و فلزات تصریح و در چهارچوب قانون جدید معادن که اخیرا به تصویب رسیده است این فعالیتها را به انجام می‌رسانند.